Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: 30 Eylül 2017 Cumartesi gün ki 30196 sayılı resmi gazetede yayınlanan 483 nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma mecburiyetine yeni düzenlemeler yapıldı.
69-70 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliği ile 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (427, 437, 450, 465, 466 ve 473 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişen güncel hali) uyarınca, perakende olarak mal satışında veya hizmet ifasında bulunan birinci ve ikinci sınıf tüccarların 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna göre kullanmak zorunda oldukları Ödeme Kaydedici Cihazların (Ödeme Kaydedici Cihaz) yerine kullanmakta oldukları Ödeme Kaydedici Cihaz’ların niteliği ve faaliyet alanları dikkate alınarak kademeli bir geçiş takvimi çerçevesinde “Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları” (Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz) kullanma mecburiyeti getirilmişti.
Genel Tebliğler uyarınca getirilen kademeli geçiş takvimine göre;
- 3100 sayılı kanun ve ilgili mevzuatına göre Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT – POS cihazı kullananlar Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlardan EFT – POS özellikli cihazları 1/10/2013 tarihinden itibaren,
- Yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lardan EFT – POS özelliği olan cihazları 1/10/2013 tarihinden itibaren,
- (a) ve (b) bentleri dışında kalan mükelleflerden 2014 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı:
- 1 milyon TL’yi aşan mükellefler için, 1/4/2016 tarihinden itibaren,
- 1 milyon TL’den 500 Bin TL’ye kadar olan mükellefler için, 1/7/2016 tarihinden itibaren,
- 500 Bin TL ile 150 Bin TL arasında olan mükellefler için, 1/10/2016 tarihinden itibaren,
- 150 Bin TL’den az olan mükellefler için, 1/1/2018 tarihinden itibaren,
- Bilgisayar Bağlantılı Ödeme Kaydedici Cihazları” kullanan mükellefler için Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyetinin başlama tarihi; bu tür cihazların, aynı veya şube şeklindeki iş yerlerinde çok sayıda kullanılıyor olmaları, birbirleri ile olduğu kadar değişik çevre birimleri ile de entegre olacak şekilde kullanılmaları, farklı teknik özelliklere sahip olmaları gibi nedenlerle ve bu cihazların kullanıldığı iş yerlerinin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz sistemine en uygun şekilde entegrasyonunu sağlamak amacıyla, yukarıda yer verilen yıllık satış veya gayri safi iş hasılatı tutarlarına bağlı olmaksızın, 1/1/2018 tarihinden itibaren,
- 1.2015 ila 31.12.2015 tarihleri arasında işe başlayan mükellefler için 1/1/2017 tarihinden itibaren,
- 1/1/2016 tarihinden sonra işe başlayacak mükellefler için işe başlama tarihinden itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde,eski nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar yerine Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ları kullanma mecburiyeti getirilmişti.
Mevcut eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’leri mali hafızaları doluncaya kadar kullanma imkanı getirilen mükellefler
Bu Tebliğde yer verilen esaslara göre Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti getirilen mükelleflerden; aynı veya şube şeklindeki işyerlerinde çok sayıda Ödeme Kaydedici Cihazı kurumsal satış veya muhasebe yazılım sistemleri ve değişik çevre birimleri (barkod sistemleri, banka vb. kuruluşlara-ödeme kuruluşları, elektronik para kuruluşları, yemek kartı kuruluşları, belediye yardım kuruluşları vb. diğer kuruluşlar dahil- ait EFT-POS cihazları ile diğer çevre birimleri) ile birlikte ve entegre bir yapıda kullanan, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle bu fıkranın aşağıdaki bentlerinde belirtilen şartlardan en az ikisini sağlayan ve toplam 20 ve üzerinde Ödeme Kaydedici Cihaz’ye sahip olan mükelleflerin, bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları yerine getirmeleri koşuluyla, işletmelerinde mevcut eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerini, cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yılı geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar kullanmaları mümkün bulunmaktadır.
- a) 2016 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
- b) 2016 yılı bilanço aktif toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
- c) 2016 yılı bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamının 1 milyon TL’yi aşması.
- Bu madde uyarınca, işletmelerinde mevcut eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’leri kullanma imkanı getirilen mükellefler, söz konusu cihazların mali hafızalarının dolması veya cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yıllık sürenin geçmiş bulunması halinde, anılan cihazları mali hafıza değişimine tabi tutmaksızın 60 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğde belirlenen esaslara göre hurdaya ayırmak ve yerlerine Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz satın alarak kullanmaya başlamak mecburiyetindedirler.
- mevcut eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerini, cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yılı geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar kullanmaya devam edebilecek mükellefler; bu Tebliğin yürürlük tarihinden önce kullanmaya başladıkları Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerini, Ödeme Kaydedici Cihaz fişlerinin veya fatura bilgi fişlerinin (matbu fatura, e-Fatura veya e-Arşiv Fatura bilgi fişleri) düzenlenmesi işleminde kullanmaya devam edeceklerdir.
- Kurumlar Vergisi Kanununun 18 ve 19 uncu maddelerinde belirtilen birleşme, devir, bölünme, hisse değişimi ile Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca işletmelerin nevi değişikliği halleri ve Gelir Vergisi Kanunu kapsamında ferdi bir işletmenin aktif ve pasifi ile kül halinde devri ile ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü halinde, kanuni mirasçıları tarafından işletmenin faaliyetine devam olunması halleri haricinde, eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerin devri mümkün değildir.
- zikredilen 10 yıllık sürenin 30/6/2018 tarihinden önce dolması halinde, söz konusu cihazların Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz ile değişim zorunluluğu 1/7/2018 tarihi itibariyle başlayacak olup bu tarihten önce söz konusu eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz ile değişim zorunluluğu olmayacaktır.
Mevcut eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerin mali hafızaları doluncaya kadar kullanılabilmesinin şartları
mükelleflerin, işletmelerindeki mevcut eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’leri, cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yılı geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar kullanmaya devam edebilmeleri için aşağıda belirtilen şartları birlikte sağlamaları gerekmektedir.
- 1/1/2018 tarihinden önce, 397 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ve 433 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına geçerek faturalarını e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura olarak düzenlemek.
- 1/1/2018 tarihinden önce, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına ilişkin olarak 1/1/2018 tarihinden sonra düzenlenecek Ödeme Kaydedici Cihaz fişlerine (perakende satış fişleri dahil) ait günlük mali bilgileri ihtiva eden elektronik raporu, bu Tebliğin 5 inci maddesinde belirtilen şekilde hazırlamak ve belirtilen şekilde GİB bilgi sistemine e-Arşiv uygulaması aracılığı ile elektronik ortamda bildirebilecek teknik alt yapıyı tesis etmek.
- 1/1/2018 tarihinden önce, başvuru usul ve esasları (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanan başvuru kılavuzuna göre GİB’e elektronik ortamda başvurmak.
- 1/7/2018 tarihine kadar, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına yönelik olarak Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden düzenlenen Ödeme Kaydedici Cihaz günlük kapanış (Z) raporlarına ait ilgili bilgileri (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanacak “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”nda yapılan açıklamalara uygun olarak, güvenli veri depolama ve sorgulama sistemlerinde (bu sistemlerin yazılım ve donanım alt yapısının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde bulunması zorunludur) muhafaza etmek ve GİB’in erişimine sunacak alt yapıyı tesis etmek veya bir dış hizmet sağlayıcı tarafından bu niteliklere haiz olarak oluşturulan alt yapı hizmetinden yararlanmak. GİB, bu bentte belirtilen güvenli veri depolama ve sorgulama sistemlerine ilişkin sağlanması gereken teknik ve güvenlik gerekliliklerini, bunları tevsik eden bilgi ve belgeleri, bu sistemlerde oluşturulması veya muhafaza edilmesi istenen elektronik kayıtları ve bu sistemlerin denetim usul ve esaslarını (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yer verilecek teknik kılavuzlarla belirlemeye ve değiştirmeye yetkilidir.
Perakende mal satışları ile hizmet ifalarına ilişkin bilgilerin GİB’e bildirilme usulü
- Bu Tebliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartları yerine getiren mükellefler; 1/7/2018 tarihinden itibaren perakende mal satışları ile hizmet ifalarına ilişkin olarak Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden gerçekleştirilen satışlara ilişkin Ödeme Kaydedici Cihaz günlük kapanış (Z) raporlarında yer alan mali bilgileri (www.efatura.gov.tr) “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor” olarak, internet adresinde yayınlanacak “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”nda belirtilen format ve standartta GİB tarafından belirlenen dönemler (günlük, haftalık veya aylık) itibariyle hazırlamak ve bu raporu gerçek kişiler için elektronik imza veya mali mühür ile tüzel kişiler için ise mali mühür ile onaylayarak GİB tarafından belirlenen süreler içinde e-Arşiv uygulaması aracılığıyla GİB bilgi sistemine elektronik ortamda bildirmek zorundadırlar.
- Perakende mal satışları ile hizmet ifalarına ilişkin olarak düzenlenen Ödeme Kaydedici Cihaz fişlerine ait elektronik ortamda hazırlanıp GİB’e iletilecek mali rapor içeriğinde, düzenlenen e-Fatura ve e-Arşiv Faturalara ait mali bilgilere (söz konusu fatura bilgilerinin bu uygulamaların işleyişi gereği GİB bilgi sistemlerinde yer alması nedeniyle) yer verilmeyecektir.
- Bu Tebliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartları yerine getiren mükelleflerin, elektronik ortamda hazırlanıp GİB’e iletilecek mali rapor içeriğinde; kullanmakta oldukları Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden (Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler dahil) düzenlenen günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgilere yer vermeleri gerekmektedir. Bununla birlikte, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden düzenlenen günlük kapanış (Z) raporları Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri tarafından GİB’e ayrıca bildirilecektir.
Tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura düzenleyen mükelleflerin Ödeme Kaydedici Cihaz kullanım muafiyeti
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerden; 2016 yılı satış veya gayrisafi iş hasılatı 10 milyon TL’yi, bilanço aktif toplamı 10 milyon TL’yi, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı 1 milyon TL’yi aşması koşullarından en az ikisini sağlayan ve 20’den fazla Ödeme Kaydedici Cihaza veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemine sahip olan mükelleflerin, 397 sayılı ve 433 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına, 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde belirtilen e-Defter uygulamasına dahil olmaları ve perakende mal satışları ve hizmet ifaları dahil tüm satışlarında elektronik ortamda e-Fatura ve/veya e-Arşiv Faturası düzenlemeyi tercih ettiğini bağlı olduğu vergi dairesine tevsik edici belgelerle birlikte yazılı olarak bildirmeleri halinde, perakende mal satışları ile hizmet ifalarının belgelendirilmesinde Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti, bildirimin vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren bulunmamaktadır. Bu muafiyet söz konusu koşulları sağlayan mükelleflerce sonradan açılacak şube işyerleri için de geçerli olacaktır. Ancak bu imkandanyararlanılabilmesi için (397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen e-Fatura Portalı aracılığıyla e-Arşiv Faturası düzenlenmesi hali hariç) düzenlenen e-Arşiv Faturaların bir örneğinin belgenin oluşturulmasını müteakiben; gizliliği, bütünlüğü ve değişmezliği garanti edilerek ve GİB’in erişimine ve sorgulamasına açık olacak şekilde GİB’den e-Fatura saklama hizmeti verme izni bulunan kurumlarda muhafaza edilmesinin sağlanması zorunludur. Diğer taraftan, mükelleflere e-Arşiv Faturalarının düzenlenmesi konusunda GİB’den izin alarak hizmet veren özel entegratör kuruluşlar, her e-Arşiv Faturasının kendi bilgi işlem sistemleri aracılığı ile oluşturulmasını e-Arşiv Raporu ile GİB’e raporlanmasını garanti edecek tedbirleri almak zorundadır.
- Bu maddenin birinci fıkrası kapsamına girmekle beraber, işletmelerinde Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmaya başlamış olan mükellefler, söz konusu Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerini e-Fatura veya e-Arşiv Faturalarına ait tahsilat ve Ödeme Kaydedici Cihaz Bilgi Fişlerinin düzenlenmesi işlemlerinde kullanmaya devam edebileceklerdir.
- tüm satışlarında e-Fatura veya e-Arşiv Fatura düzenleyen mükelleflerin, söz konusu e-Fatura ve e-Arşiv Faturalarında, mal satışları ile hizmet ifalarının tahsilat işlemlerinde kullandıkları banka vb. kuruluşlara ait EFT-POS cihazlarından gerçekleştirilen tahsilata ilişkin müşteri slibinde yer alan temel bilgilere, e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına ilişkin teknik kılavuzlarda belirtildiği şekilde yer vermeleri gerekmektedir.
- 1/1/2017 tarihinden sonra ilk defa işe başlayan/başlayacak olan mükelleflerin bu madde kapsamında Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanımından muaf olmaları için, birinci fıkrada belirtilen diğer koşullara sahip olmaları şartıyla, işe başlama anı itibariyle, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen satış, gayri safi iş hasılatı, bilanço aktif büyüklüğü, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı tutarları yerine sadece Ödeme Kaydedici Cihaz veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemi sayısının 20 ve üzerinde olması yeterlidir. Ancak; işe başlanılan yılı (hesap dönemini) izleyen yıla ait yıl sonu bilanço ve gelir tablolarına göre bu maddede belirtilen işletme büyüklüğü ölçülerinden en az ikisini sağlayamayan mükelleflerin, bu yılı izleyen yılın altıncı ayı sonuna kadar faaliyetlerinde Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmaya başlamaları zorunlu olacaktır.
Yeni işe başlayacak veya şube iş yeri açacak mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanım durumu
Bu Tebliğin 6 ıncı maddesinde belirtilen muafiyet koşullarını sağlayamayan mükelleflerden; bu Tebliğin Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren işe yeni başlayacak olanlar ile şube şeklinde iş yeri açanlar, işe başlama veya şube şeklinde iş yerinin açıldığı tarihten itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz alarak kullanmaya başlamaları gerekmektedir.
Harici donanım ve yazılımların Ödeme Kaydedici Cihaz’lerle bağlantılı çalışma esasları
- Basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lere, banka vb. kuruluşlara ait EFT-POS cihazlarının, doğrudan kablo ile bağlantı haricindeki bağlantılarında (Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ye GMP-3 ile bağlantısı yapılan bilgisayar sistemlerine yapılan kablolu bağlantılarda) EFT-POS cihazlarının Ödeme Kaydedici Cihaz’lerle entegre ve bağlantılı bir yapıda kullanılmasının (satış işleminin Ödeme Kaydedici Cihaz’den başlatılıp, tahsil edilecek tutarın EFT-POS cihazına Ödeme Kaydedici Cihaz’den otomatik olarak gönderilmesi ve satış işleminin Ödeme Kaydedici Cihaz’den sonlandırılması) ve Ödeme Kaydedici Cihaz’den bütünleşik fiş üretilmesinin (müşteri slip bilgisinin fiş içeriğinde yer alacak şekilde) Ödeme Kaydedici Cihaz üreticilerinin sorumluluğunda sağlanması şartıyla; EFT-POS cihazı ile Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz arasındaki iletişimin “Gelir İdaresi Başkanlığı Ödeme Kaydedici Cihaz-Harici Donanım ve Yazılım Haberleşme Protokolü GMP-3” dokümanına göre gerçekleştirilmesi zorunluluğu bulunmamakta olup, banka vb. kuruluşlar ile Ödeme Kaydedici Cihaz firmaları tarafından belirlenen serbest bir iletişim protokolünün de kullanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak, basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lara yapılacak doğrudan kablolu EFT-POS cihazı bağlantılarında, GMP-3 dokümanına göre hareket edilmeye devam edilecektir. Basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ları kullanan mükelleflerin, bu cihazlara haricen bağlantısı gereken (doğrudan Ödeme Kaydedici Cihaz’ye veya GMP-3 dokümanına göre Ödeme Kaydedici Cihaz ile bağlantısı yapılan bilgisayar sistemlerine kablo ile bağlanan) banka vb. kuruluşlara ait EFT-POS cihazlarını, Ödeme Kaydedici Cihaz’larla entegre ve bağlantılı bir yapıda (satış işleminin Ödeme Kaydedici Cihaz’den başlatılıp, tahsil edilecek tutarın EFT-POS cihazına Ödeme Kaydedici Cihaz’den otomatik olarak gönderilmesi ve satış işleminin Ödeme Kaydedici Cihaz’den sonlandırılması) ve Ödeme Kaydedici Cihaz’den bütünleşik fiş üretilecek şekilde (müşteri slip bilgisinin fiş içeriğinde yer alacak şekilde) kullanmaları zorunludur. Bu fıkraya göre, basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lara haricen bağlanacak banka vb. kuruluşlara ait EFT-POS cihazlarının Ödeme Kaydedici Cihaz’larla bağlantısının yapılmasında sorumluluk Ödeme Kaydedici Cihaz üreticisi firmalarda olmakla birlikte; söz konusu EFT-POS cihazlarına ilişkin saha servislik hizmetlerinin (EFT-POS cihazının tamiri, bakımı, yazılımının güncellenmesi vb. hizmetler) EFT-POS cihazının ait olduğu banka vb. kuruluşlar tarafından da gerçekleştirilmesi mümkün bulunmaktadır.
- Perakende mal satışları ve hizmet ifalarına ilişkin tahsilat işlemlerinde bilgisayar bağlantılı sistem mahiyetindeki eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’larla birlikte kullanılan banka vb. kuruluşlara ait harici EFT-POS cihazlarının, Ödeme Kaydedici Cihaz’lar ile uyumlu bir yapıda (EFT-POS cihazından tahsil edilecek tutara ilişkin olarak Ödeme Kaydedici Cihaz’den mali değeri olan fiş veya yemek kartı EFT-POS cihazlarından yapılan tahsilata ilişkin ise mali değeri bulunmayan bilgi fişi düzenlenecek şekilde) kullanılması esas olup, bu çerçevede harici EFT-POS cihazlarından gerçekleştirilen her bir tahsilat işlemi için Ödeme Kaydedici Cihaz’den mali değeri olan Ödeme Kaydedici Cihaz fişinin veya yemek kartı EFT-POS cihazlarından yapılan tahsilata ilişkin ise mali değeri bulunmayan Ödeme Kaydedici Cihaz bilgi fişinin düzenlenerek müşteriye verilmesi zorunludur.
- Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde yararlanılan satış uygulama yazılımları ile bunların üzerinde çalıştığı bilgisayar vb. donanımların (sipariş alma işlemlerinde kullanılan mobil el terminalleri ile sipariş bilgilerini gösteren ve mali geçerliği olmayan fiş veya belgeler üreten cihazlar dahil) Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’larla bağlantı ve iletişiminin “Gelir İdaresi Başkanlığı Ödeme Kaydedici Cihaz-Harici Donanım ve Yazılım Haberleşme Protokolü GMP-3” dokümanında belirtilen iletişim protokolüne göre gerçekleştirilmesi zorunlu olup, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ları kullanan mükelleflerin de söz konusu harici yazılım ve donanımların Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’larla entegre ve bağlantılı yapıda kullanılmasını temin etmek için Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz yetkili servislerine başvurup gerekli bağlantıları, en geç 1/4/2018 tarihine kadar yaptırmaları ve bu şekilde kullanmaları zorunludur.
- Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde yararlanılan satış uygulama yazılımları ile bunların üzerinde çalıştığı bilgisayar vb. donanımların (sipariş alma işlemlerinde kullanılan mobil el terminalleri ile sipariş bilgilerini gösteren ve mali geçerliği olmayan fiş veya belgeler üreten cihazlar dahil) eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’larla bağlantılarının yaptırılarak entegre ve bağlantılı bir şekilde (söz konusu satış uygulama yazılımları veya harici donanımlar kullanılarak gerçekleştirilen her bir satış veya sipariş işleminin Ödeme Kaydedici Cihaz’de mali değeri olan fişe dönüşmesini temin edecek şekilde) kullanılması zorunlu olup, bu amaçla söz konusu yazılım veya cihazları bağlantılı olmaksızın kullanan mükelleflerin Ödeme Kaydedici Cihaz yetkili servislerine müracaat ederek gerekli bağlantı ve entegrasyon işlemlerini en geç 1/4/2018 tarihine kadar yaptırmaları zorunludur. Ödeme Kaydedici Cihaz firmaları ve bunların yetkili servisleri de söz konusu yazılım veya donanımların Ödeme Kaydedici Cihaz’larla entegre ve bağlantılı bir şekilde çalışmasını temin edecek çalışmaları, ivedilikle (her halükarda mükelleflerce Ödeme Kaydedici Cihaz firmasına veya yetkili servisine yapılan müracaat tarihinden itibaren en geç bir ay içinde) gerçekleştirmek zorundadırlar.
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz uygulamasında Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri ve çalışma esasları
Bilindiği üzere Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler, teknolojik gelişmeler çerçevesinde teknik özellikleri yeniden belirlenen, bilgisayar tabanlı, internet yoluyla iletişim kurabilen, GİB’e güvenli şekilde veri aktarabilen ve Ödeme Kaydedici Cihaz fişi düzenleme dışında katma değerli diğer yazılım ve sektörel uygulamaları da bünyesinde çalıştırabilen, yetkisiz dış müdahaleleri algılayan ve GİB’e bildirebilen bilgisayar tabanlı akıllı cihazlardır. Ayrıca Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerin; bünyesinde banka POS’u barındıran “EFT-POS Özellikli Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler” ve bünyesinde banka POS’u barındırmayıp haricen POS cihazı bağlanabilen “Basit/Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler” olmak üzere iki türü bulunmaktadır. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lereilişkin, kurulum, yönetim, izleme, banka vb. kuruluşlara ait yazılım ve parametreleri yükleme ve güncelleme ile GİB ve banka vb. kuruluşlarla güvenli iletişimi sağlamasına yönelik fonksiyon görmesi amacıyla, uygulamaya ilişkin mevzuat ve teknik düzenlemelerde, bilgi sistemleri güvenlik standartlarına haiz Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri öngörülmüştür. Gerek EFT-POS özellikli gerekse basit/bilgisayar bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanan mükelleflerin, güvenlik, işlem kesintisi, maliyet vb. nedenlerle ödeme onayı (provizyon) alma işlemlerinin, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri üzerinden olmaksızın doğrudan banka vb. kuruluşlara ait bilgi sistemleri ile iletişim sağlanarak gerçekleştirilmesini Ödeme Kaydedici Cihaz firmalarından yazılı olarak talep etmeleri halinde, banka vb. kuruluşlara (ödeme kuruluşları, elektronik para kuruluşları, yemek kartı kuruluşları, belediye yardım kuruluşları vb. diğer kuruluşlar dahil) ait ödeme onayı (provizyon) alma işlemleri; Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri aracı kılınmaksızın doğrudan banka vb. kuruluşlara ait bilgi sistemleri ile iletişim sağlanarak gerçekleştirilecektir. İlgili Ödeme Kaydedici Cihaz firmaları (bunlara ait Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri dahil), harici EFT-POS cihazlarını banka vb. kuruluşlara sunan firmalar ve banka vb. kuruluşlar, ödeme onayı alma işlemlerinin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri aracı kılınmaksızın doğrudan banka vb. kuruluşlara ait bilgi sistemleri ile iletişim sağlanarak da gerçekleştirilecek şekilde Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz uygulamasına dair gerekli yazılım, donanım veya sistem güncellemelerini en geç 1/7/2018 tarihine kadar tamamlamaları zorunludur.
- Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezleri, ödeme onayı (provizyon) alma işlemleri dışında kalan Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lere ilişkin kurulum, yönetim, izleme, teknik kılavuz ve dokümanlarda belirtilen kurallara göre Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden gerçekleştirilen satış bilgilerini GİB’e güvenli şekilde iletme, Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lere ilişkin kayıt, aktivasyon, devir, hurdaya ayırma vb. diğer fonksiyon ve görevlerini öteden beri olduğu gibi yerine getirmeye devam edeceklerdir.
Seyyar EFT-POS cihazları yerine EFT-POS özellikli Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanım esası
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti kapsamına giren ve faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerin, mevcut seyyar EFT-POS cihazlarını EFT-POS özellikli Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler ile değiştirmeleri zorunlu olup, banka vb. kuruluşlar tarafından da anılan mükelleflere seyyar EFT-POS cihazlarının verilmemesi gerekmektedir.
Eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerin üretim, mühürleme ve satış işlemleri
Bu Tebliğin Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren, Ödeme Kaydedici Cihaz firmaları tarafından eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerin (akaryakıt pompalarına bağlanan Ödeme Kaydedici Cihaz’ler hariç) üretim, mühürleme ve satış işlemleri gerçekleştirilmeyecektir.
Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden düzenlenebilecek diğer belgeler
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler teknik ve fonksiyonel özellikleri itibariyle bilgisayar tabanlı, internet yoluyla güvenli iletişim kurabilen ve bünyesindeki mali bilgileri GİB’e elektronik ortamda iletebilen akıllı cihazlar olması, perakende mal ve hizmet satışlarına ait diğer yazılım sistemleri ile entegre çalışması gerekliliği ve aynı işlem için hem diğer sistemlerden hem de Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden belge düzenlemek zorunda kalınması nedeniyle, bu cihazlardan Ödeme Kaydedici Cihaz fişi dışında kalan ve 213 sayılı Kanun kapsamına giren fatura, gider pusulası, giriş ve yolcu taşıma biletleri, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu belgelerinin de düzenlenebilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, Bakanlığımıza tanınan yetkiler çerçevesinde, 213 sayılı Kanun kapsamına söz konusu belgelerin, bu belgelerde yer alması gereken zorunlu bilgileri ihtiva etmesi, düzenlenen belgelerin bir örneklerinin Ödeme Kaydedici Cihaz’nin ilgili elektronik hafıza birimlerinde belge türleri itibariyle ayrımı yapılabilecek şekilde muhafaza edilmesi ve Ödeme Kaydedici Cihaz mali raporlarında bu belgelere ilişkin mali bilgilerin de ayrıca gösterilmesi şartıyla, 1/7/2018 tarihinden itibaren bilgisayar bağlantılı sistem mahiyetindeki eski nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’ler ve Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’lerden de düzenlenebilecektir.
Sorumluluk ve cezai müeyyide
- mükellefler, perakende mal satışları ve hizmet ifalarına ilişkin olarak Ödeme Kaydedici Cihaz’lardan düzenlenen Ödeme Kaydedici Cihaz günlük kapanış (Z) raporlarına ait elektronik ortamda hazırlanıp GİB’e iletilme zorunluluğu getirilen mali raporların içeriğinde yer verdikleri mali bilgilerin doğruluğundan sorumlu olup, istenilen mali bilgileri bu Tebliğe göre hazırlanan kılavuzda belirlenen format, standart ve iletim yöntemine uygun olarak ve belirlenen süreler içinde elektronik ortamda GİB bilgi sistemlerine iletmek zorundadırlar. Bahse konu elektronik raporların, belirtilen teknik kılavuzlarla öngörülen imzalama usulü, format, standart, süre ve biçimde GİB bilgi sistemlerine bildirilmediğinin tespitinde veya yapılacak denetimler neticesinde söz konusu rapor ile bildirilmiş olan bilgilerin eksik veya yanlış bildirildiğinin tespiti hallerinde mükelleflere, her bir tespite ilişkin olarak 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinde yazılı özel usulsüzlük cezası tatbik edileceği gibi ayrıca GİB tarafından kendilerine verilen uygulamadan yararlanma izni iptal edilebilecektir. İzni iptal edilen mükellefler, izin iptalinin kendilerine tebliği tarihinden itibaren 30 (kalkınmada öncelikli yörelerde 60) gün içinde perakende mal satışları ve hizmet ifalarında Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’leri kullanmaya başlamak mecburiyetindedirler.
- e-Fatura, e-Arşiv Fatura ve e-Defter uygulamalarına geçerek perakende mal satışları ve hizmet ifaları dahil tüm satışlarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Faturası düzenlemeyi tercih ettiğini bağlı olduğu vergi dairesine yazılı olarak bildiren ve bu kapsamda Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanımından muaf olan mükelleflerin, ilgili maddede belirtilen şartları taşımadığının, tüm satış işlemlerinde e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura düzenlemediğinin veya e-Arşiv faturalarının bir örneğinin mezkur fıkra hükümlerine göre gizliliği, bütünlüğü ve değişmezliği garanti edilerek GİB’in erişimine ve sorgulamasına açık olacak şekilde GİB’den e-Fatura saklama hizmeti verme izni bulunan kurumlarda muhafaza edilmediğinin tespiti halinde, her bir tespit için 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinde yazılı özel usulsüzlük cezası tatbik edileceği gibi ayrıca GİB tarafından kendilerine verilen uygulamadan yararlanma izni iptal edilebilecektir. İzni iptal edilen mükellefler, izin iptalinin kendilerine tebliği tarihinden itibaren 30 (kalkınmada öncelikli yörelerde 60) gün içinde perakende mal satışları ve hizmet ifalarında Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz’leri kullanmaya başlamak mecburiyetindedirler.
- Perakende mal ve hizmet satışlarının gerçekleştirilmesinde yararlanılan satış uygulama yazılımları ile bunların üzerinde çalıştığı bilgisayar vb. donanımların (sipariş alma işlemlerinde kullanılan mobil el terminalleri ile sipariş bilgilerini gösteren ve mali geçerliği olmayan fiş veya belgeler üreten cihazlar dahil) Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti kapsamında bulunan mükellefler tarafından; Ödeme Kaydedici Cihaz’lerle bu Tebliğde belirtilen esaslara göre bağlantısının gerçekleştirmeden kullandığı tespit olunması halinde; bu fiili işleyen mükelleflere her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.
- Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerin, banka vb. kuruluşlara ait EFT-POS cihazlarını bu Tebliğde belirtilen esaslara göre, Ödeme Kaydedici Cihaz’lerle uyumlu, entegre veya bağlantılı bir yapıda kullanmadığının tespiti halinde, mükelleflere her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.
- Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti kapsamına giren ve faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerin, EFT-POS özellikli Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanması gerektiği halde bu işlemlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullandığının tespiti halinde, mükelleflere her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.
- Ödeme Kaydedici Cihaz firmalarının veya Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz TSM Merkezlerinin bu Tebliğde kendilerine verilen zorunlulukları yerine getirmediklerinin tespiti halinde, her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinde yazılı özel usulsüzlük cezası tatbik edileceği gibi ayrıca Ödeme Kaydedici Cihaz firmalarının cihaz üretim, mühürleme veya satış izinleri GİB tarafından süreli veya süresiz olarak durdurulabilir.
Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
