Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
Referandum sonrası kaynağının nere olduğunu bilmediğim, fakat sosyal medyada “Referandum’da Evet diyen veya destek veren bu markaları boykot edin!” çağrıları ve boykot edilecek firma listeleri hızla yayılıyor. Bu hafta için makale konusu araştırırken dikkatimi çeken bu hususu biraz araştırmak istedim. Hangi firmalar boykot ediliyor. Listelere baktığımda tek tip listenin dolaştığını gördüm.
Oturup bir excel sayfası açıp boykot edilen bu 72 markayı listelediğimde, neredeyse tamamının Türk firması olan, çok yüksek istihdam ve büyük iş imkanı sağlayan firmalar olduğunu görmek beni rahatsız edip çok üzdü.
Demokrasi; bizim gibi düşünmeyenlere de saygı göstermektir. Bizim gibi düşünmüyorlar diye demokratik özgürlüğümüzü kullanıp, bizim gibi düşünmeyen firmaların ürettikleri ürünleri boykot edelim demek çok doğru bir tavır değil ve ülkesini seven aklıselim insanların da kulak vereceği bir davranış değil.
Ne demek istediğimi isterseniz kısa bir örnekle açıklayayım; boykot listesinde yer alan 72 firmadan sadece ilk 10 tanesinin doğrudan istihdam ettiği kişi sayısının 235.936 kişi olduğu, taşeron, ev işçileri, dolaylı işçiliklerin yaklaşık 185 bin kişi olduğunu, yani yaklaşık 420 bin kişinin doğrudan bu firmalarda çalıştığını görmezden gelmemek gerekir.
Bunu herkes bilir ki, ülkemiz yıllarca ödemeler dengesindeki çok büyük açıkları ve milyarlarca dolar ithalatı ile Avrupa’nın satış pazarı haline getirilmişti. Ülkemiz insanı fakirliği, kuyrukları, yokluğu yıllarca çekerken, Avrupa insanı bizim gibi iyi satış pazarı ülkelerden kazandıkları paralar ile ekonomilerini devleştirip, insanlarını refah içerisinde yaşatıyorlardı. Son yıllarda ülkemizin ekonomik olarak ayağa kalkmaya başlaması, iş dünyası ile üst üste büyümeye başlaması, dünyanın en büyükleri listelerine giren yerli firmalarımızın olmaya başlaması, dev yatırımların yapılmaya başlaması, satış pazarı kaybolmaya başlayanların korkulu rüyası olmaya başladı. Siyasi düşüncesi ne olursa olsun; bu ülkeyi, bu bayrağı seven herkesin bu ülkenin halkına istihdam sağlayan, ekonomiye katma değer oluşturan yerli ve milli markaları boykot etme hakkı yoktur. Boykot edilen bu firma ürünlerinin alternatiflerinin Amerikan, Rus, İsrail, Alman ve Hollanda malları olduğunu görmek lazım. Eğer illa da boykot edecekseniz, bu yabancı markaları boykot edin. Yerli markaları değil. Bir şirketin patronunun referandum sonrası bir konuşmasını bahane edip, boykot çağrısı yaparak, bu ülkenin yerli markalarına saldırmak, demokratik özgürlük veya hak olamaz. Bu olsa olsa ekonomiyi baltalamak ve tamamen devlete ve milli ekonomiye zarar vermek, ülkeyi ekonomik olarak ablukaya alma çalışmaları amaçlı yürütülen bir propaganda olabilir. Sosyal medyanın gücünü hepimiz iyi biliyoruz; dalga dalga yayılan bu boykot çağrıları bir merkezden ve bir amaçla, ama bu demokrasi gerekçeli bir amaç değil, kendi pastalarını büyütme amacı ile yürütüldüğünü ben görüyorum, lütfen siz de görün. Dilerseniz biraz empati yapın, boykot yaptığınız şirketlerde çalışanlar, onların bakmakla yükümlü olduğu insanların milyonlarca kişi olduğunu artık yukarıdaki analizimle biliyorsunuz, varsayın ki boykot çığ gibi büyüdü ve listenizdeki tüm firmalar iflas etti. Milyonlarca insan işsiz kaldı, taşeron üreticiler ortada kaldı, dolaylı emek ve hizmet satanlar, bağlantılı iş yapan çiftçi aileleri işsiz kaldı, ne olacak? Bu boykotu yaymaya çalışan veya destekleyen insanlardan biri çıksın bana desin ki, bu sonuçlar için ben yaptığım boykot için gurur duyacağım, var mı böyle biri? Bu boykot hareketine destek vermek, bu firmalardan ekmek yiyen bu ülkenin halkına, o şirketten ekmek yiyen, aile geçindiren insanlara vurulan bir darbedir. Unutmayın, bu şirketlerden bir bölümü 70-80 yıldır bu ülke ekonomisine katkıda bulunuyor. İlla da bir markayı boykot edecekseniz, bunlar yerli ve milli olmayan markalar olsun. Mesela; en büyük güçleri para olan senin ülkende yatırım istihdam adına tek taş koymayan ama hayatımızın her alanına girmiş binlerce ürünle devasa gelirler elde eden o paralarla çocukları kadınları yok etmekten çekinmeyenlere su taşıyan yerli ve milli olmayan markaları protesto edebilirsin. Ben boykot edin çağrıları ile listesi yayılan, bu ülkenin yerli markları olan ve ülkemize, ekonomimize katkıları, insanımıza sağladıkları iş imkanı dolayısı ile bu markaları destekliyorum.
