Düşük Ücretle Bordroda Gösterilen İşçi Ne Yapabilir?

İşçi ve geçindirmekle yükümlü olduğu kişiler için hayati öneme sahip olan ücret çalışanın iş görme ediminin karşısında, işverenin de ücret ödeme borcu olarak doğmaktadır. Ücret, işçi ve geçindirmekle yükümlü olduğu kişiler için arz ettiği önem sebebiyle, 2709 sayılı Anayasamızın 55. Maddesin de “Ücret emeğin karşılığıdır” denerek tanımlanmış ve devamında “Devlet, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır” tanımlaması ile güvence altına alınmıştır.

4857 sayılı İş Kanunumuzun 32. maddesinde ise “Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.”

Bu hükümde her şeyden önce ücretin işçi tarafından yapılan bir işin karşılığı olduğu belirtilmiştir.

Ancak günümüzde bu kurala istisnalar getirilmiş ve bazı hallerde işçinin bir çalışma karşılığı olmaksızın ücret talep edebileceği kanunla kabul edilmiştir.

1.  İşçi bordroda düşük ücretten gösterildiğinde her şeyden önce bu emeklik dönemi geldiğinde alacağı emekli maaşına olumsuz yansıyacaktır. Bilindiği gibi sosyal güvenlik kurumları artık emekli maaşı saptarken genel ortalamayı (tüm çalışma süresi) esas almaktadır.
2.  İşçinin Sosyal güvenlik kurumlarından  hastalık ve raporlu olunan dönem süresince alacağı geçici iş göremezlik ödeneği ve işsiz kaldığında (hak kazanırsa) Türkiye İş Kurumundan alacağı işsizlik sigortasından alacağı işsizlik sigortası da bordroda beyan edilen ücret üzerinden yapılmaktadır.
3. İşçi bordroda gerçek ücretten düşük gösterildiğinde yine kıdem ve ihbar tazminatı brüt ücret ve eklentileri baz alınarak hesaplandığından ortaya önemli kayıplar çıkacaktır. Bunun dışında işçinin çalışma gün sayısının eksik beyan edilmesi de benzer kayıplara yol açacaktır. Her şeyden önce emeklilik ve SGK prim gününe bağlı olarak kazanılan bazı haklar bakımından işçi önemli  kayıplara uğrayacaktır
4. İşçi bakımından önem arz eden bir  diğer konuda  iş sözleşmesinin sona eriş biçimine bağlı olarak  gerek eksik gün gösterilmesi ve gerekse ücretin düşük gösterilmesi ayrı ayrı sorunlara neden olacaktır. Eksik gün gösterildiğinde işçinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanabilmesi bakımından gerekli olan süreye ulaşması güçleşebileceği gibi tazminata esas ücreti de etkilenecektir.

Ücreti düşük gösterilen işçinin tüm bu ödemeleri bu düşük ücretten yapılacağından ortaya ciddi bir kayıp çıkmaktadır. Görülebileceği gibi bu konunun yaratacağı olumsuzluklar saymakla bitmiyor.