Vergi Usul Kanunu tasarısı meclise gelip yasallaştığı zaman vergide birçok şey değişeceğe benziyor. Okurlarımız için incelediğim yeni Vergi Usul Kanunu yasa tasarısında dikkat çeken, toplumun birçok kesimini ilgilendiren hususları yazılarımda zaman zaman anlatmaya çalışacağım. Bugün taslakta değişiklik içeren bölümlerden biri olan “Uzlaşma” konusunu kısaca anlatacağım.
Yeni Vergi Usul Kanunu’nda Uzlaşma Kurumu Yeniden Düzenleniyor
“Uzlaşma nedir?” diye soracak olan okurlarımız olabilir. Uzlaşma; Maliye Bakanlığı’nın incelemeye yetkili birimleri ve vergi müfettişlerinin vergi incelemelerinde bulundukları, vergi mükellefi şahıs veya şirketlere ceza kesmeleri durumunda, mükelleflerin adlarına yapılan cezalı işlemi yargıya intikal ettirmeden önce, vergi idaresi ile kesilen verginin aslı, vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları hususunda anlaşmak için başvurabilecekleri idari bir çözüm yoludur.
Vergi incelemelerinde, eğer bir vergi mükellefi vergi kaybına sebep vermiş ise, kendisine verginin aslı ve duruma göre bir ile üç katı vergi cezası kesilir. Verginin haksız kesildiğini düşünen şirketler hem vergi aslında, hem de cezada indirim sağlamak için Maliye ile uzlaşmaya gidebiliyor. Uzlaşma sonucunda anlaşılan rakam kesinleşir. Bugüne kadarki uzlaşma sonuçlarına baktığımızda; cezaların, genellikle tamamına yakın kısmı kaldırılmaktadır. Vergilerde ise, dosyalar tek tek inceleniyor, dosyanın durumuna göre, vergi aslında indirim yapılabiliyor. Mükellefin haklı olma durumuna göre sıfırlama bile olabiliyor. Uzlaşmanın olmaması halinde vergi mahkemelerine dava açma yoluna da gidilebilmektedir.Yeni Vergi Usul Kanunu Taslağı Yasallaştığı Zaman Uzlaşmada Ne Değişecek?
Uzlaşma ile ilgili Vergi Usul Kanunu taslağının 297. Maddesine baktığımızda en dikkat çekici husus; vergi aslında indirimin kaldırılıyor olmasıdır.
1-“Uzlaşmaya konu vergide vergi hatası bulunması”; vergi hatası, vergiye ilişkin hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi anlamına gelir. 2-“Uzlaşmaya konu olayla ilgili aksi yönde istikrar kazanmış yargı kararları bulunması”. Taslak halen geçerli yasadaki uzlaşmayı ilgilendiren üç maddeyi kaldırıyor: Vergi Usul Kanunu taslağına bakarak, vergide değişim sürecini görmek gerekiyor. Gerçi bu süreç yeni değil; bildiğiniz gibi Kurumlar Vergisi Kanunu ile başladı. Yeni baştan yazıldı ve 2006 itibariyle uygulanmaya başladı. Arkasından Gelir Vergisi Kanununun yeniden yazılımıyla ilgili çalışmalar yapıldı, taslağı Maliye Bakanlığında, halen üzerinde çalışılıyor. Gelir Vergisinden sonra da bu çalışmalar devam etti ve Vergi Usul Kanunuyla ilgili çalışmalar da büyük ölçüde tamamlandı. Bu taslaklar geçtiğimiz günlerde çeşitli meslek örgütlerinin internet sitelerinde de yer aldı ve kamuoyunun bilgisine sunulmuş oldu. Bunun arkasından önümüzdeki aylarda KDV ve ÖTV başta olmak üzere, diğer kanunlarla ilgili olarak taslak çalışmalarını da görüyor olacağız. Aslında tüm bunlardan, hem mevzuat modernleşmesini hem de kayıt dışı ile sıhhatli mücadele alt yapılarının oluşturulduğunu görmekteyiz.