Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
Adalet ve kalkınma partisi Manisa milletvekili Uğur Aydın tarafından verilen 05.10.2021 tarihinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile neler değişecek bu makalemizde özet inceleyeceğiz
(makalemizin konusu tebliğ 21.12.2021 tarihli 31696 sayılı resmi gazetede yayınlandı)
Yapılan bu düzenlemeyle ile basit usulde vergilendirilen berber, kuaför, tesisatçı, tuhafiyeci, marangoz, kaportacı, lastikçi, tomacı, çay ocağı işleticisi, terzi, tamirci, taksici, dolmuşçu gibi yaklaşık 835 bin küçük esnafın ticari kazançlarının gelir vergisinden istisna edilmesi ve bu mükelleflerin yıllık gelir vergisi beyanname verme yükümlülüklerinin kaldırılması öngörülmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle Bu platformlardan elde edilen ve 650 bin lirayı aşmayan kazançlar stopaj yoluyla vergilenecek ve böylece belli tutarı aşmayan gelirler de vergilendirilerek uyum düzeyi artırılacaktır.
Yapılan bu düzenlemeyle tarım sektörünün desteklenmesi amacıyla, Tarım Kanunu ve diğer düzenlemeler kapsamında üreticilere (çiftçilere) yapılan destekleme ödemeleri gelir vergisinden istisna edilmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle Dördüncü geçici vergi döneminin kaldırılmasına paralel olarak
gelir vergisine ilişkin bir takvim yılında elde edilen gelirlerin Şubat ayının başından yirmibeşinci günü akşamma kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi, kurumlar vergisi beyannamesinin ise hesap döneminin kapandığı ayın üçüncü ayın birinci gününden yirmibeşinci günü akşamına beyan edilmesi amaçlanmaktadır.Diğer taraftan, beyanname verme süresine paralel olarak ödeme sürelerinde de değişiklik yapılmakta olup, yıllık beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisinin Şubat ve Haziran aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenmesi, kurumlar vergisi açısından ise ödeme süresinin hesap dönemini takip eden üçüncü ayın sonuna kadar ödenmesi amaçlanmaktadır. Yıllık gelir vergisi beyannamesi veren 4.333.669 mükellef ile yıllık kurumlar vergisi beyannamesi veren 966.893 mükellef olmak üzere 5,2 milyon yapılan düzenlemeden etkilenmektedir.
Defter, Kayıt Ve Belgelerin Elektronik Bilgi Ve Kayıt Araçlarıyla İbraz Edilmesi İzni/Zorunluluğu Getirilmesi
Amortismanın Günlük Ayrılması, Amortisman Süresinin Uzatılabilmesine (Amortisman Oranının Düşük Uygulanabilmesine) Yönelik İmkân Sağlanması Yapılan bu düzenlemeyle 213 sayılı Kanunun 320. maddesinde yapılan değişiklikle amortismanın süre bakımından uygulamasına yönelik usullere yenileri eklenmektedir. Bu kapsamda yapılan düzenlemeler neticesinde; işletme aktifine yeni kaydedilecek amortismana tabi iktisadi kıymetler için aktife girme tarihinden itibaren günlük esasa göre amortisman ayrılabilmesi bir seçimlik imkan olarak mükelleflere tanınmaktadır. Bu durumda, faydalı ömür süresinin gün olarak hesaplanmasında, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yıl olarak tespit ve ilan edilen faydalı ömür süreleri üç yüz altmış beş ile çarpılmak suretiyle belirlenecektir.
• Elektronik Belge Kapsamına Alınan Belgelerin, Zorunlu Bilgileri Taşımaması Halinde Hiç Düzenlenmemiş Sayılması • Usulsüzlük Ve Özel Usulsüzlük Cezalarının Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Kapsamına Alınması Yazımızı aşağıdaki linkten ulaşarak okuyabilirsiniz: https://www.nevzaterdag.com/torba-yasa-ile-vergi-kanunlarinda-degisiklik-geliyor/
Yapılan bu düzenlemeyle cari vergilendirme döneminin ilk dokuz ayı, üçer aylık dönemler itibariyle geçici vergi dönemleri olarak belirlenmektedir. Buna göre, cari vergilendirme dönemi içerisindeki üç, altı ve dokuz aylık periyodlar üçer aylık dönemler itibariyle geçici vergi dönemleri kabul edilmektedir. İlgili takvim yılı veya hesap döneminin son üç aylık dönemi ise geçici vergi dönemi kapsamında sayılmayacak, madde kapsamındaki mükellefler tarafından bu dönem için geçici vergi beyannamesi verilmeyecektir.
Yapılan bu düzenlemeyle Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indiriminin düzenlendiği maddenin ikinci fıkrasının ikinci bendinde değişiklik yapılmakta, indirimden yararlanma koşulu olan indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl İle önceki iki yılda haklarında tarhiyat yapılmamış olması koşulu, yapılan tarhiyatların kesinleşmesine bağlanmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle Ekonomik reformlar içerisinde yer alan Türkiye Dijital Vergi Dairesinin hayata geçirilmesi başta olmak üzere vergi daireleri tarafından verilen hizmetlerin elektronik ortamda verilebilmesi ve işlem süreçlerinin etkinleştirilmesi amaçlanmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle Yabancı memleketlerde bulunanların kendilerine yapılacak tebligattan daha hızlı bir şekilde haberdar olmasının sağlanması ve tebligat sürecinin etkinleştirilmesi amacıyla, yabancı memleketlerde bulunan Türk vatandaşlarına yapılacak tebligatta tebliğ olunacak evraklarının, Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilmeksizin, vergi dairesi başkanlıkları, vergi dairesi başkanlığı bulunmayan yerlerde defterdarlıklar tarafından doğrudan yurtdışı temsilciliklerine gönderilmesi temin edilmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle ilan yoluyla yapılan tebligatlarda, (3600 TL) fazla vergi veya vergi cezasına taalluk ettiği takdirde, ilan yazısının Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi daireleri açısından Gelir İdaresi Başkanlığının, diğerleri için ilgili idarenin resmi internet sitesi üzerinden de duyurulmasına imkân verilmesi sağlanacaktır.
Yapılan bu düzenlemeyle Vergi Usul Kanununun 120 nci maddesine “Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi ve mükellefiyet türü ile düzeltmeye konu tutarı ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak düzeltme yetkisinin devredilmesi ile düzeltmenin bağlı olunan vergi dairesi dışındaki vergi daireleri tarafından yapılmasına izin vermeye ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.” fıkrası eklenmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle Vergi Usul Kanununun 139 uncu maddesinde yapılan değişiklik ve eklenen yeni iki fıkrayla vergi incelemeleri esas itibariyle dairede yapılacak, incelemenin dairede yapılması, incelemeye tabi olanın iş yerinde tespit yapılmasına ve çalışmalarda bulunulmasına mani olmayacaktır. Ayrıca, incelemeye tabi olanın talep etmesi ve iş yerinin müsait olması halinde inceleme işyerinde yapılacaktır.
Ayrıca Vergi İncelemesinin Tutanak Yerine Yazılı Bildirim İle Başlaması Ve İncelemenin Elektronik Ortamda Yapılabilmesi imkanı geliyor
Yapılan bu düzenlemeyle mükelleflerin bildirmeye mecbur olduğu bilgilerin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığına yazılı veya elektronik olarak bildirilmesi durumunda, bu bildirimi mükellefler tarafından yapılmış bildirim olarak kabul etmeye, bu şekilde kabul edilecek bildirimleri mükellefiyet grubu, faaliyet konusu, vergi türü, iş yeri türü, gelir unsuru ve şirket türünü ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak tespit etmeye ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle 213 sayılı Kanuna eklenen maddeyle, fiziki ortamda tutulan defterlerde bulunan tasdik zorunluluğuna benzer şekilde, elektronik ortamda tutulan defterler için de tasdik zorunluluğu getirilmekte,.
Yapılan bu düzenlemeyle
213 sayılı Kanunun 234 üncü maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle, gider pusulasının düzenlenme zorunluluğunun bulunduğu durumlara açıklık getirilmesinin yanı sıra belgenin düzenlenme süresi de açık bir şekilde ifade edilmektedir.
Malın veya hizmetin bedelinin, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde satıcıya; banka, ödeme kuruluşları veya PTT A.Ş. aracılığıyla ödenmesi halinde, bu kurumlarca düzenlenen belgeler,Satın alınan malların gider pusulası düzenlemek zorunda olanlara 6502 sayılı Kanun kapsamında iade edilmesinde, anılan Kanun uyarınca iade edilecek tutarların; banka, ödeme kuruluşları veya PTT A.Ş. aracılığıyla iadesinde bu kurumlarca düzenlenen belgeler,gider pusulası yerine geçen belge olarak kabul edilmekte ve bu hallerde mükellefler tarafından ayrıca gider pusulası düzenlenmesinin aranmaması sağlanmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle 213 sayılı Kanunun 279 uncu maddesi ile uyumun sağlanmasını teminen; aynı Kanunun 261 inci maddesinde sayılan değerleme ölçüleri arasına “alış bedeli” de eklenmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının gerçekleşmediği hesap dönemlerinin sonu itibarıyla, bilançolarına dahil bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetlerini (bu niteliklerini korudukları müddetçe sat kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilenler hariç) ve bunlar üzerinden ayrılmış amortismanları mezkûr maddede belirtilen şartlar doğrultusunda yeniden değerleyebilme imkanı getirilmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle şüpheli alacak hükümlerinin işletme hesabı esasında defter tutan mükellefler açısından da uygulanabilmesine imkân tanınmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle Maddede yapılan değişiklik ile kâğıt ortamında yapılan/tutulan kayıt ve defterlere ilişkin olarak kayıt nizamına ilişkin hükümlere uyulmaması durumunda kesilecek cezalara söz konusu Kanunun mükerrer 242 nci maddesinde yer alan yetki kapsamında uygulanmakta olan elektronik kayıt ve defter uygulamalarındaki kayıt nizamına uyulmaması fiilleri de eklenmiştir.
Yapılan bu düzenlemeyle Düzenleme ile devam etmekte olan vergi incelemesinin ilgili olduğu vergi türünden ve takdir komisyonuna sevk edilen olayın ilgili olduğu vergi türünden farklı vergi türü için madde hükmünün uygulanabilmesi temin edilmektedir.
Yapılan bu düzenlemeyle 213 sayılı Kanunun 376 ncı maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan indirimin, uzlaşma kapsamına alınan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için de uygulanabilmesi sağlanmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere, Yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri, Hazine ve Maliye Bakanlığınca bu Kanunun 315 inci maddesine göre tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilmesine imkan sağlanmaktadır. İmalat sanayiinde kullanılmak üzere iktisap edilen ve madde hükmünden yararlanılabilecek makina ve teçhizatı tespite Cumhurbaşkanı, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.
Yapılan bu düzenlemeyle Yapılan düzenlemeyle, yatırım teşvik belgesi bazında yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen tutarın %1011uk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilecektir.
• Yararlanılması Ymm Tasdik Raporu İbrazı Şartına Bağlanan Hak/İmkân Kapsamında Raporun İbrazı İçin İlave Süre Verilmesi
• Maliyet Bedelinin, Bu Bedel İle Değerlenen Tüm İktisadi Kıymetler İçin Yeknesak Olarak Uygulanmasının Sağlanması
• Alış Bedelinin Tanımının Yapılması
• Gayrimenkullerde Maliyet Bedeline Giren Giderlere İlişkin Madde Hükmünün Yürürlükten Kaldırılması
• Demirbaş Eşyada Maliyet Bedeline Giren Giderlere İlişkin Mevcut Maddede Değişiklik Yapılması
• Amortismana Tabi Malların Satılması Durumunda Yenileme Fonunun Pasifte Bekleme Süresi, Satılan İktisadi Kıymet Yerine Alınabileceklerin Miktarı, İktisap Şekli Yönünden Değişiklik Yapılması
• Amortismana Tabi Malları İçin Alınan Sigorta Tazminatının Pasifte Bekleme Süresi, Satılan İktisadi Kıymet Yerine Alınabileceklerin Miktarı, İktisap Şekli Yönünden Maddenin Değiştirilmesi
• Tekerrür Hükümleri Uygulamasında Fiil İle Fiile Uygulanacak Ceza Arasındaki Orantının Sağlanması
• Gider Pusulasının Süresinde Düzenlenmemesi Halinde Hiç Düzenlenmemiş Sayılarak Özel Usulsüzlük Cezası Kesilmesi, Belge Basımı İle İlgili Bildirim Yükümlülüğünü Yerine Getirmeyen Matbaalara Kesilecek Özel Usulsüzlük Cezasında İndirim Uygulanması İle YMM Tasdik Raporunun Belirlenen Sürede İbraz Edilmemesi Halinde Uygulanacak Özel, Usulsüzlük Cezası
• Usulsüzlük Ve Özel Usulsüzlük Cezalarının Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Kapsamına Alınması
• Çifte Vergi,lendirmeyi Önleme Anlaşmalarında Yer Alan Karşılıklı Anlaşma Usulü Müessesesi Vergi Usul Kanununa Eklenmektedir
• Yatırım İzleme Ve Koordinasyon Başkanlıklarının (Yikob’lar) Damga Vergisi Uygulamasında Resmi Daire Kapsamına Alınması
• Sermaye Piyasası Araçlarının İhracına Konu Teminatlara Ve Hayırseverlerin Yapacakları Bağışlara Damga Vergisi İstisnası Sağlanması
• Sosyal Medya Üzerinden Elde Edilen Gelirleri Gelir Vergisi Kanununa Eklenen ‘Yeni İstisna Müessesesi Kapsamına Girecek Olan Mükelleflerin Bu Faaliyetleri Kdv’den İstisna Edilmektedir.
• Tütün Mamulleri İle Motorlu Araçlara İlişkin ÖTV Uygulamasında Cumhurbaşkanına Tanınan Yetkilerde Değişiklik Yapılmaktadır
• Atv/Utv’ldr İle Karavanların Ötv Karşısındaki Durumu Netleştirilmektedir
• Varlık Yönetimi Şirketlerine Tanınan Vergi İstisnalarının Yeniden Düzenlenmesi
• Nakdi Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi Düzenlemesi
