Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
Hayatın kime ne getireceği bilinmez. Her gün yanımızdan kendi dünyaları ile geçerlerken, gerçek dünyanın sahte sevgileriyle ilgilenmekten o içimizden birileri engellileri çoğu zaman fark etmiyoruz. Şartlar ne olursa olsun bazen bir engellinin topluma bakış açısı içinde yaşanılan toplumun o engelliye bakış açısıyla şekil alabiliyor. Yani bağımsız gibi görünen toplumun bağımlı ve negatif yaklaşımları engelli üzerinde dönüşü olmayan psikolojik tahribatlara neden olabiliyor. Ama unutulmamalı ki engelli çocuk, genç, yaşlı bir gün siz veya çocuğunuz olabilir. Sizin yaşattıklarınızı size yaşatabilirler. Bu satırları neden mi yazdım web sayfama gelen engelli yakınına bakmak zorunda olan bir devlet memuru kardeşimizin anlayışsız amirleri ile yaşadıklarını anlattığı mesajdan etkilenmem olabilir. Bu amaçla bu makalemi bakıma muhtaç yakını olan devlet memurlarının hakları konusunda kaleme aldım.
Engelli: tanımlaması yasalarda şu şekilde tanımlanmış engel durumuna göre engel oranı %50 ve üzerinde olduğu tespit edilenlerden günlük yaşam aktivitelerini başkalarının yardımı olmaksızın yerine getiremeyeceğine engelli sağlık kurulu tarafından karar verilen kişileri, şeklinde tanımlanmış
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;
- 102. maddesi, memurların hizmet yılları itibariyle yıllık izinlerini nasıl ve ne şekilde kullanacaklarını;
- 104. maddesi, doğum, evlenme ve ölüm gibi hallerde ve bu hallerden başka mazerete dayalı verilecek mazeret izinlerinin süresini ve esaslarını;
- 105. maddesi, memurların hastalanmaları halinde verilecek hastalık izinleri ile memurların bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde, bu hallerini raporla belgelendirmeleri şartıyla verilecek refakat izinlerini;
- 108. maddesi ise, bazı durumların gerçekleşmesi halinde verilecek aylıksız izinlerin süre ve esaslarını hükme bağlamış olup, Devlet Memurları Kanununda Devlet memurlarına bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin günlük bakımını yapması için izin verilmesine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, gerek 657 sayılı Kanunda gerekse kamu çalışanlarına ilişkin diğer personel mevzuatında kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyi bulunan kamu çalışanlarına özürlü aile ferdinin günlük bakımını yapması için verilecek iznin süre ve esaslarını düzenleyen herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
Fakat 30.01.2010 tarihli ve 27478 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 2010/2 sayılı “Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler” konulu Başbakanlık Genelgesinin (3) numaralı fıkrasına göre özürlü aile ferdinin günlük bakımı için memurun kullanacağı izin şöyle tanımlanmıştır.
“Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin bakıma muhtaç olduğunun ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli özürlü sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla bu durumdaki personele; özürlü aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Bu hususu devlet personel başkanlığı (25.11.2010-21363) sayılı görüşünde şu şekilde açıklanmıştır:
2010/2 sayılı Başbakanlık Genelgesinin mezkur hükmünde kamu çalışanlarına kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacağının belirtilmesi sebebiyle, Bakanlığınız personelinin kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile ferdinin günlük bakımını yapması için mesai saatleri içinde izin kullanması hususunda gerekli kolaylığın Kurumunuzca sağlanması gerekir. Söz konusu iznin günde kaç saat verileceği hususunun ise Bakanlığınız personelinin kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile ferdinin özür durumu, özürlü aile bireyine yapılacak bakımın niteliği, personelin konumu gibi çeşitli değişkenler göz önünde bulundurularak Bakanlığınızca belirlenmesinin uygun olacağı, mütalaa edilmektedir.
2010/2 sayılı Başbakanlık Genelgesine istinaden, memurun; Bu açıklamalarla engelli aile ferdinin günlük bakımı için usulüne uygun şekilde izin talep etmesine rağmen memurun bu talebini karşılamayan ya da bu durumda olan memurlara talepleri dışında nöbet görevi veya gece vardiyası yaptıran amirlerin, Başbakanlığın ilgili Genelgesine aykırı hareket etmiş sayılacaklardır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 72. maddesinde “İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.” hükmü bulunmaktadır. Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin yönetmeliğin “Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 13. maddesinde “Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir. Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir.” ifadesi bulunmaktadır.
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin yönetmeliğin “Engellilik Durumuna Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı ek 3 üncü maddesinde “İlgili mevzuatına göre alınan sağlık kurulu raporunda en az yüzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen memurlar ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan memurlar engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunabilir. Bu kapsamdaki talepler bu Yönetmelikte yer alan kısıtlayıcı hükümlere tabi olmaksızın kurumların kadro imkanları ve teşkilat yapıları dikkate alınarak karşılanır ve bu haktan bir defadan fazla yararlanılamaz denmektedir. Memurun kendisinin veya birlikte yaşadığı eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının engellilik durumunun tedavisi sebebiyle yer değişikliğini talep etmesi halinde, yer değiştirme suretiyle atama yapılacak yerin, memurun ve bu fıkra kapsamındaki yakınlarının engellilik durumuna uygun olması esastır.
Engellilik durumu devam ettiği sürece kurumlarca isteği dışında memurun yeri değiştirilmez. Engellilik durumu ortadan kalkan memurlar hakkında bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümler uygulanır” denilmektedir.Bu açıklamalara göre şunu diyebiliriz. Devlet memuru birinci derece engelli kan hısımlarından bakmakla yükümlü olanlar için yer değiştirme talebinde bulunmaları mümkün bulunmaktadır.
Merhabalar
devlet memuruyum. 7 ay önce ikiz bebek doğumum oldu..bebeklerden biri özürlü ( trizomy 13 rahatsızlığı ) ağır zihinsel bedensel engelli. şuan hastane yoğun bakımında , şu ara bebeğimin taburcu olması söz konusu ..analık izni bitimi 5 hafta oldu ben işe işe başlayalı..bu durumda benim haklarım neler ? bebeğin hakları var mı bakım ile alakalı olarak ? nerelere başvurmalıyım .işyerin de özlüğümüz den yeterli bilgi alamadım henüz ..saygılar
Merhaba Öncelikle Çocuğunuza acil şifalar dilerim,
30/01/2010 tarihli ve 27478 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler” konulu ve 2010/2 sayılı Başbakanlık Genelgesinin (3) numaralı fıkrasında; “Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin bakıma muhtaç olduğunun ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli özürlü sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla bu durumdaki personele; özürlü aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Merhabalar ben bir universite hastanesinde hemsire olarak calismaktayim. Babamin %100 surekli agir engelli raporu var. Evliyim babam bizim yanimizda kaliyor. Nobetten muafiyet icin
30.01.2010 tarihli ve 27478 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 2010/2 sayılı “Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler”konulu Başbakanlık Genelgesinin (3) numaralı fıkrasına göre özürlü aile ferdinin günlük bakımı için memurun kullanacağı izin şöyle tanımlanmıştır.
“Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin bakıma muhtaç olduğunun ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli özürlü sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla bu durumdaki personele; özürlü aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.”
Yayarlanmak istiyorum bu durumda ben babama kanunen bakmakla yükümlümüyüm? Bu kanunudan yararlanabilir miyim?
Merhaba Sibel hanım,
Bakmakla Yükümlü Olunan Kişiler Kimlerdir?
1-Sigortalı çalışmamak, kendi sigortasından dolayı gelir ya da aylık almamak, isteğe bağlı sigorta kapsamında prim ödememek koşulu ile:
-Anne,
-Baba,
-Eş,
-Çocuklar,
Bakmakla yükümlü olunan kişiler sayılırlar.
Mrb. Ordu personeliyim. Kardesim yuzde 80 agir engelli.( zihinsel ) Dogu gorevine istegim disinda atandim. 926 personel kanununda agir engelliler icin bir madde yok. 657 de var. Atandigim yer de de aile goturelemiyor. Agir engelli yakinlari icin bir defaya mahsus atama talep edebilir miyim. ? Ne yapmaliyim.?
Merhaba Hüseyin bey,
sorunuz son dönemlerde çok fazla sorulan bir konu bu konuda ayrıntılı bir makale hazırlayacağım ama size ve sizin gibi bu koyuda olan arkadaşlarımıza hemen cevap olması adına konuyu mevzuat açısından incelediğimizde şunları görüyoruz
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin yönetmeliğin “Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 13. maddesinde “Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir. Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir.” ifadesi bulunmaktadır.
Türk Silâhlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir
(Ek fıkra:RG-4/2/2015-29257)Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli personelin bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararı ile vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşinin; Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yetkili hastaneden alınması şartı ile raporunda “ağır engelli” ibaresi olan yakınlarının bakımı maksadıyla, her engelli birey için ayrı olmak üzere günde 1 saat günlük bakım izni verilir. Bu sürenin gün içerisinde kullandırılma zamanı personelin isteğine göre düzenlenir. Engelli çocuk sahibi anne ve babanın her ikisinin çalışması durumunda bu izin alınan beyana istinaden birine kullandırılır. Anne ve babadan birinin çalışması durumunda, alınan beyana ve gerekçeye istinaden çalışan ebeveyne bu izin kullandırılır.
MSB, Genel Kurmay Ve Kuvvet Komutanlıklarında Görevli Devlet memurlarının Yer Değiştirmesi Hakkında Yönetmelik Değişikliği ( 12 Haziran 2015 Tarihli)
Madde 11 – (1) Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya bulunduğu yerde kalmasının sağlık durumunu tehlikeye koyacağını ya da tam teşekküllü hastane bulunan bir yerde oturma zorunluluğu bulunduğunu, eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden başvuru tarihinden geriye doğru son altı ay içerisinde alınmış sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir. Bu mazeret dolayısıyla atama isteyen memur; aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde başka bir hizmet bölgesinde ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanacağı bir hizmet alanına atanabilir.
Engellilik durumuna bağlı yer değişikliği
EK MADDE 1 – (1) İlgili mevzuatına göre alınan sağlık kurulu raporunda en az yüzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen memurlar ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan memurlar, engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunabilir.
(2) Bu kapsamdaki talepler bu Yönetmelikte yer alan kısıtlayıcı hükümlere tabi olmaksızın kurumların kadro imkânları ve teşkilat yapıları dikkate alınarak karşılanır ve bu haktan bir defadan fazla yararlanılamaz.
(3) Memurun kendisinin veya birlikte yaşadığı eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının engellilik durumunun tedavisi sebebiyle yer değişikliğini talep etmesi halinde, yer değiştirme suretiyle atama yapılacak yerin, memurun ve bu fıkra kapsamındaki yakınlarının engellilik durumuna uygun olması esastır.
(4) Engellilik durumu devam ettiği sürece kurumlarca isteği dışında memurun yeri değiştirilemez. Engellilik durumu ortadan kalkan memurlar hakkında bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümler uygulanır.”
Subay Astsubay Atama Yönetmeliğinde durum şöyledir
Sıhhi sebepler nedeniyle atamalar
Madde 31 – (Değişik üçüncü fıkra: RG-20/4/2013-28624) Subay ve astsubaylardan kendisi, eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi için aldığı atamaya esas sağlık raporlarında belirli uzmanların bulunduğu garnizonlara atanmaları gerektiği belirtilenlerin, atanacakları garnizonlarda askerî hastaneler ile diğer kamu sağlık kurumlarındaki uzmanlardan da istifade edebileceği göz önüne alınarak atanmaları yapılır.
Değişik dördüncü fıkra: RG-20/4/2013-28624) Atanma (hazırlık) emrini tebellüğ eden personel, kendisi, eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi için bulunduğu yere en yakın ve tam teşekküllü askerî hastaneden alacağı “Hayati önemi haizdir, tedaviden yararlanır” kayıtlı veya belirli uzmanları bulunan, hastalığının tedavi edileceği sağlık teşkilleri ile iklim, yer ve tedavi koşullarını öngören sağlık kurulu raporlarının yetkili makamlarla tasdik şekline göre bir yıl için bulunduğu garnizonda bırakılır veya ataması sağlık raporunun uygun gördüğü garnizona yapılır.
İkinci yıl aynı mazereti ileri sürenlerin atanmalarının 1 yıl daha ertelenebilmesi için, tam teşekküllü askerî hastanelerin birinden aynı nitelikte sağlık kurulu raporu almaları gerekir.
(Değişik altıncı fıkra: RG-20/4/2013-28624) Kendisi, eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuğu ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi, verem, kanser, akıl ve ruh hastalıkları ile uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalıklara duçar olan personel için bu süre, tam teşekküllü askerî hastanelerden her yıl rapor almak şartıyla her rütbede aynı garnizonda 3 yıla kadar uzatılabilir. Ancak, bu hastalıkları sebebiyle yapılacak ertelemenin süresi hiçbir şekilde aynı garnizonda toplam 6 yılı aşamaz. Tedavi ihtiyacının devam etmesi halinde raporun gerektirdiği diğer bir garnizona atandırılabilir.
Merhaba benim 3.5 yaşında bir oğlum var lösemi hastası tedavisi devam ediyor ben hemşireyim . Devlet memuru olarak görev yapmaktayım. Refakat iznindeyim. İzinde dönünce çalışma koşullarını iyileştirmek için kurum değişikliği yapabilir miyim. Çocuğumun hasta olması ve tedavisinin uzun sürmesi sebebiyle
Remide hanım merhaba,
Öncelikle evladınız için açil şifalar dilerim çocuğunuzun durumu kurumlar arası nakilde önemli olacaktır fakat yasal prosedür şöyledir
1-Geçiş yapılmak istenen kurumun personel genel müdürlüğüne, naklen geçiş yapılmak istediğine dair bir dilekçeyle başvurulmalıdır (Kurum bu başvuruya olumlu yanıt vermek zorunda değildir. Takdir hakkı vardır.
2-Geçiş yapılmak istenen kurum geçişi kabul ederse, bu halde, çalıştığınız kuruma muvafakat sorulacaktır.
3-Çalıştığınız kurumun muvafakat vermesi gerekmektedir. (Muvafakat vermesi zorunlu değildir. Ancak muvafakat verilmeme işleminde hizmet gereklerine uygunluk olmadığı düşünülüyorsa, dava konusu edilebilir)
4-Muvafakat verilirse, yeni kurum atama yapar.
5-Atamayı yapan kurum, çalıştığınız kuruma ilişik kesme yazısı yazar. (İlişik kes yazısına rağmen, kurumlar bu yazıyı da bekletmektedir. Kanunen, “ilişik en geç 15 günde kesilir” diye bir kural bulunmamaktadır)
6-Çalıştığınız kurum, ilişiğinizi keser. Size tebliğ edilir. Siz de tebliğ ettikten sonra, kurumdan ayrılır ve diğer kuruma başlarsınız.
öncelikle merhaba benim %89 oranında ağır özürlü bir ablam var ablama annem babam bakıyor ben ablamın bulunduğu yere tayin isteyebilirmiyim istesem dilekçeme hangi maddeleri eklemem gerek yardımcı olursanız sevinirim. birde vasi olmam gerekiyormu
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 72 inci maddesinde “İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik 19/4/1983 tarihli ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilmiş ve 25/6/1983 tarihli ve 18088 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Mezkur yönetmeliğin “Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 13 üncü maddesinde “Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde
tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir.
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir.”ifadesi bulunmaktadır.
BİR KAMU KURUMUNDA ÇALIŞIYORUM. ANNEM %40 BABAM %54 RAPORLU ANCAK AĞIR ENGELLİ YAZMIYOR. BU SEBEPTEN ÖTÜRÜ HUKUKİ YOLLARDAN HAKKIMI ARADIĞIMDA SONUÇ NE OLUR?
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 72 inci maddesinde “İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.” hükmü bulunmaktadır.
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik 19/4/1983 tarihli ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilmiş ve 25/6/1983 tarihli ve 18088 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Mezkur yönetmeliğin “Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 13 üncü maddesinde “Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde
tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir.
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir.”ifadesi bulunmaktadır.
AZ ÖNCE YAZDIĞIM YORUM AÇIKLAYICI OLMAMIŞ. NAKİL İSTİYORUM BULUNDUĞUM YERDEN ANNE BABAMIN YANINA NAKLİM YAPILMIYOR, MAHKEMEYE VERSEM RAPOR ORANLARI BELİRTİLMİŞ RAPORLARIN MAHKEME NAKLİMİ YAPAR MI?
benim ablam 31 yaşında ve ağır engelli. bende bir kamu kurumunda memurum ablamın raporu %89. yinede bakmakla yükümlü olmam gerekiyor mu
işin özü elimde bilgiler var tayin isteyeceğim bu bilgileri nasıl üst üste toparlayacağım, nasıl bir dilekçe yazacağım bunları tam olarak bilemiyorum başvuracagım bir yer varmı yada bana emsal kararlar dilekçe örnekleri, dileçeye eklenecek belgeler verebilecekbir yer varmı. şimdiden teşekkür ederim.
Nevzat bey benim ablam %90 ağır engelli mahkeme kararı ile ablamın vasisi benim anneminde %70 engelli raporu mevcut babam hayatta değil ben polis memuruyum memlekete tayin için dilekçe verdim atama ve yer değiştirme yönetmeliğine uygun değildir şeklinde cevap verdiler Başbakanlık genelgesinden yararlanmak için dilekçe verdim nöbetten muaf olmak için kardeş genelge kapsamında değil diye kabul etmediler ablama ben bakıyorum ne yapmam gerekir
Yücel bey merhaba,
DEVLET MEMURLARININ YER DEĞİŞTİRME SURETİYLE ATANMALARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK in ilgili maddesini aşağıda alıyorum burda mahkeme kararı ile vasi tayininde atama yapılabileceği açık şekilde yazılmış dilekcenize bu maddeyi ekleyerek müracat etmenizi öneririm
Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği (1)(2)(3)
Madde 13 – (Değişik: 30/6/2014-2014/6578 K.)
Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası,
bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde
tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim
ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir. (2)(3)
Sağlık mazeretine dayalı olarak yapılacak yer değişikliğinde memur aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet
alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde ise başka bir hizmet bölgesinde kurumca ihtiyaç duyulan ve
mazeretinin karşılanabileceği bir hizmet alanına atanabilir.
Nevzat bey dilekçeme mahkeme kararı ile ablam ve annemin sağlık raporlarını da eklemiştim ama sonuç olumsuz oldu
merhabalar babam %82 engelli raporu var.babamla aynı evde ikamet ediyorum.devlet memuruyum ben istemediğim halde kurumumca geciçi görevlendirme yapılabilirmi teşekkürler
Olcay bey merhaba,
babanızın sizin bakımıza muhtaç olduğu sağlık kurulu raporu ile belli ise gecici görevlendirmenin iptalini isteyebilirsiniz
bu konuda bir yargı kararı buldum aşağıda kısaca yazıyorum ama kararı detaylı incelemenizde fayda var
MANİSA 1. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO: 2012/1385 KARAR NO: 2013/590
Geçici görevlendirmelerde, görevlendirmeyi gerektiren halin açıkça ortaya konulması, bir başka anlatımla kişinin gideceği yerde hizmetine ihtiyaç duyulması gerekmektedir.Bakılan davada, dava konusu işlemin kişinin özürlü olması, işyerinin zemin katta ve yapılacak işin daha az sorumluluk gerektiriyor nitelikte olması, dolayısıyla kişi yararı gözetilerek tesis edildiği görülmekte ise de; idare hukukunda bunun yolu görevlendirme değil atama işlemi olmaktadır.
Buna göre, %96 oranında özürlü olan ve günlük yaşamını tek başına sürdürme imkanı bulunmayan davacının, 6 ay süreyle hizmetine ihtiyaç bulunmadığı tartışmasız olan bir başka ilde görevlendirilmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Mrh dsi de memurum anneme bakima muhtactir ibareli saglik kurulu raporu aldim tayin icin gecerli degil dediler
Merhaba Duygu hanım,
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin yönetmeliğin “Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 13. maddesinde “Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme talebinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya mevcut görev yerinin söz konusu kişilerin sağlık durumunu tehlikeye düşüreceğini eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir.
merhaba.2017 eylülde annemden dolayı engellilik durumuna bağlı yer değiştirme durumuyla bakanlık kararı ile annemin bulunduğu ile geldim. annem ağır engelli durumunda. babam sağ ve birlikte yaşıyorlar babam emekli ve tip 1 diyabet düşük şeker hastası.ev mesafemiz araba ile 1dk. okulumda pansiyon nöbeti var ve muaf olmak istiyorum. fakat müdürüm kanunen bakmakla yükümlü ifadesinde kanunen kısmına takılıyor.ben zaten bakanlık kararı ile geldiğim ve evlat olduğum için yükümlü sayılmıyormuyum? kanunen bakmakla yükümlülük ne demektir lütfen yardımcı olur musunuz? bu genelge beni kapsıyor mu
Sezai bey merhaba,
bakmakla yükümlü olmak ne demek? Bakmakla yükümlü olunan kişi demek Sosyal Güvenlik açısından bizim sigortamızdan diğer ismi ile sağlık güvencemizden yararlanabilecek kişiler anlamına gelmektedir.
Bakmakla Yükümlü Olunan Kişiler Kimlerdir?
1-Sigortalı çalışmamak, kendi sigortasından dolayı gelir ya da aylık almamak, isteğe bağlı sigorta kapsamında prim ödememek koşulu ile:
-Anne,
-Baba,
-Eş,
-Çocuklar,
Bakmakla yükümlü olunan kişiler sayılırlar.
2-Emekli sandığı kapsamında ilk defa 5510 Sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihinden sonra göreve başlayan ve ücretsiz izne ayrılan, ücretsiz izin süresi bir yılı geçen eşler bakmakla yükümlü sayılırlar.
Anne ya da babanızın sağlık güvencenizden yararlanabilmesi için bakmakla yükümlü olunan anne baba şartları şunlardır;
Çalışmıyor olmaları ya da aktif bağkurlu olmamaları,
Gelir testi başvurusunda bulunmaları gerekmektedir.
anneniz emekli veya çalışmıyor olduğu için zaten sizin bakmakla mükellef olduğunuz statüsündedir
meraba Nevzat Bey,ben adliyede kadrolu memurum,annem %68 ağır engelli ve yanımda kalıyor.Annemin bu durumundan ötürü kendi memleketime tayin istedim fakat ret cevabı geldi.Nasıl bir yol izleyebilirim,kamu denetçileri kurumuna başvurmam doğru olur mu?Üzerinden 1 yıl geçtiği için idari mahkemeye de başvuramıyorum diye biliyorum.
Mehmet Bey Merhaba,
Engelli memura tanınan yer değişikliği hakkı, başka bir ilde teşkilatı olan kamu kurumlarını kapsar. Üniversite ve belediye gibi başka bir ilde teşkilatı olmayan kamu kurumlarını kapsamaz.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Yer değiştirme suretiyle atanma” başlıklı 72. maddesinin 5. fıkrası aşağıdaki gibidir.
“İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.”
Bu maddenin uygulamasını gösteren, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin “Amaç” başlıklı 1. maddesi ile “Engellilik Durumuna Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı Ek Madde 3. Maddesi aşağıdaki şekildedir.
“Amaç
Madde 1 – Bu Yönetmelik; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 2 nci maddesi ve aynı Kanunun 2670 sayılı Kanunla değişik 72 nci maddesine dayanılarak, Devlet Memurlarının aynı kurum içinde yer değiştirme suretiyle atanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.”
Bakmakla yükümlü olduğunuz anne, baba ve kardeşinizin özürlülük durumları nedeniyle kurum içi yer değişikliği talebinde bulunmanız halinde ilgili yönetmelik gereği yer değişikliği talebinizin karşılanması gerekmektedir. Ancak;
1- Kurumunuzun tayin istediğiniz yerde teşkilatının bulunması ve
3- Sizin kadronuza uygun bir kadronun
Örneğin tayin istediğiniz yer bir ilçe ise ve çalıştığınız kurumun sadece il teşkilatı var ise isteğiniz karşılanamaz. Eğer tayin istediğiniz yerde çalıştığınız kurumun teşkilatı var ise ayrıca size uygun boş bir kadroda mevcut ise kurumun her hangi bir takdir hakkı bulunmadığı gibi genel yönetmelikteki kısıtlayıcı hükümleri de size karşı ileri süremezler. (Zorunlu çalışma dönemlerini tamamlamak, Atanma dönemlerini beklemek gibi)
Aday memurlar yönünden de kısıtlayıcı hükümler uygulanmaz.
meraba efendim,tayin istediğim yerde aynı kurum ve bu kurumda boşluk mevcut,fakat görev yaptığım adliyede tek kalöriferci ben olduğumdan ayrıca annemin öz olmayan çocuklarının da bakabileceği nedeni ile annemin mevcut raporunun eskiye yani mazeretimin işe başlamadan önce de varolduğu nedenleriyle 1 yıl önce ret cevabı gelmişti.Bu durumda hakkımı nasıl arıyabilirim çünkü annemin öz tek çocuğu benim ve ona ben bakıyorum.T.C. Kamu Denetciligi Kurumu-Ombudsman’a ya da idari mahkemeye mi başvurmalıyım.Red cevabı geleli 1 yıl oldu yasal süre ne kadar öğrenebilir miyim
Benim durumum biraz farklı, % 90 engelli raporu bulunan anneme bakmak için gece vardiyasında (sadece geceleri) çalışmak istediğimi kuruma bildirdim. kurum yasa maddelerini göstererek , kanunda özürlü yakınlarına sadece gündüz izin için kolaylık sağlanır, aksine gece vardiyasında çalıştırılamaz diye cevap verdi. özürlü yakını memura sadece izindemi kolaylık sağlanır? mesai seçme hakında bir madde yok mu? Anneme bakabilmem için sadece gece çalışmamın yasal bi yolu yok mu?
Merhaba Mehmet bey,
İş Kanunu açık bir şekilde; gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi vardiyaları kullanılan işlerde, bir çalışma haftası gece döneminde çalıştırılan işçilerin, ondan sonra gelen ikinci çalışma haftasında gündüz çalıştırılmaları suretiyle vardiyaların sıraya koyulması gerektiğini ve gece /gündüz postalarında 2 haftalık nöbetleşme esasının da uygulanabileceğini ifade etmiştir.
devamlı gece çalışmak
Aynı şekilde Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte de; gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi vardiyaları çalıştırılarak yürütülen işlerde vardiyaların; en fazla bir iş haftası gece döneminde çalıştırılan işçilerin, ondan sonra gelen ikinci iş haftasında gündüz döneminde çalıştırılmaları suretiyle ve vardiyalar birbirlerinin yerini alacak şekilde düzenlenmesini istemiştir.
İşçi sürekli gece vardiyasında çalışmak isterse ne olur?
Yukarıdaki hükümlere rağmen işçi illa ki gece vardiyasında sürekli çalışmak isteyebilir. İşçinin bu talebini işverenin yerine getirmemesi gerekir. İlk bakışta vicdanen böyle bir talebin karşılanabileceği düşünülse bile, örneğin işçi gece vardiyasında iş kazası geçirir ve hayatını kaybederse mahkeme işverenin kusurunu araştıracaktır. Böyle bir durumda işçisini sürekli gece vardiyasında çalıştıran işveren kusurlu hale gelecektir.
Eşim %98 engelli.Diyaliz hastası bir göz görmüyor ve diyabet hastası.Ben ise pansiyonu olan bir okulda görev yapmaktayım.Pansiyon gece nöbetinden muaf olamazsınız deniyor.Çünkü eşim bagkur emeklisi.Bakmakla yükümlü olmasamda gece nöbeti konusunda acilen cevabınızı bekliyorum.Teşekkürler
Merhaba,
Devlet kurumlarında çalışan devlet memurlarının, birinci dereceden bakmakla yükümlü olduğu ailesinden birinin başına gelen hayati önem taşıyan bir kaza veya ciddi bir hastalık durumunda aldığı izindir. 4857 sayılı İş Kanununda, işçilere refakatçi izni verileceğine ilişkin herhangi bir hükme yer verilmemiştir. Dolayısıyla, işçiye, refakatçi izni verilip verilmeyeceği hususu, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde bu konuda herhangi bir hüküm bulunmaması halinde, işverenlerin takdirinde bulunmaktadır.
Tekrar merhabaBenim durumumu biraz açmam gerekiyor galiba.Ben öğretmenim.Pansiyonu bulunan bir okulda gece belletmen olarak görev verilebir mi?sorusuna cevap arıyorum.Aynı zamanda eşim bağ kur emeklisi olduğu için bakmakla yükümlü değilsiniz cevabı verilmekte.Gece pansiyonda nöbet görevide haftada 2-3 defa gelmekte.Eşimin %98 engelli raporuna bağlı olarak gece nöbetinden muaf olabirmiyim.tsk ederim
Merhaba lar,ben 657 ye tabi devlet memuruyum,annem %83 kısmı engelli raporu verildi. Beyin kanamasından dolayı sağ tarafı felç. Kurumun kısmı engel ligi kabul etmiyor tam bagimlin olması gerekiyormuş,kısmı batılının tanımı zaten başka bi insanın yardımına ihtiyacı oldugu unu vurguluyor bu durumda benim ne yapmam gerekiyor ustelik te40 yaşında zihinsel engelli erkek kardeşim var gündüz bakiciları var ama mesai saati dışındabenim yoklugum sorun yaratıyor. Yasanın bu yönde değiştirilmesi bizi çok sıkıntıya soktu
Merhaba Fatma hanım,
Öncelikle Allah yardımcınız olsun dayanma gücü ve sabır versin
Annenizin raporunda “Bakıma Muhtaç” ibaresi var ise memurlara sağlanan engelli haklarından istifade edebilirsiniz bu ibare yoksa önerim raporunu yeniletin ve yeni raporda bu ibare olsun
Merhaba polis memuruyum. Babam yüzde 93 tam bağımlı ağıt engelli. Beraber ikamet ediyoruz. Ek görev ve il dışı görevler den muaf olmak istiyorum. Kendisinin vasi yim ancak benden bakmakla hükümlü olduğuna dair SGK dan belge isteniyor. Babam bağkur emeklisi ve emekli aylığı mevcut. Ben engelli babama bakmakla yükümlü olabilir miyim
Merhaba Ercan bey,
657 sayılı devlet memurları yasasında bakıma muhtaç yakını olan memurun tam teşekküllü hastaneden alacağı başkasının bakımı olmadan yaşamını idame ettiremez ibareli rapor ile kurumuna müracatı halinde yasanın 105. Maddesi hükümlerinden yararlanabilir.
Bunlar;mesaiye kalmama günlük bakım izni gibi haklardır burda bakıma muhtaç kişinin emekli olup olmaması önemli değildir. Bu konuda başbakanlık genelgeleride var fakat ita amiri rapora rağmen zorunluluk halinde izin vermediği söylevlerinide okurlarımdan gelen yazılarda duydum bu durumdada bağlı olunan kurum yönetimi veya personel başkanlığından görüşte istenebilir.
Ama genelde raporunuz uygunsa izin verilir.
iyi günler ben 657 devlet memuruyum babam 95 yaşında azhaymır hastası kimseyi tanımıyor küçük büyük tuvaletini bilmiyor altına bez bağlıyoruz her hangi bir rapor almadık memur ların bakmakla yükümlü olduğu anne babasına yani birinci derecedeki yakınlarının 3 er ay 6 aya kadar izin veriliyor biliyorum bundan yararlanmak için nasıl bir rapor alınması gerekiyor.
Merhaba Şaban bey babanıza Allahtan acil şifa sizede sabır dilerim Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu engelli aile bireyinin, bakıma muhtaç olduğunun, ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli engelli sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla, bu durumdaki personele; engelli aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.Devlet memurlarına verilecek refakat iznine 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinde yer verilmiştir. Bu maddede; “….memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Hayırlı akşamlar nevzat bey ilgi ve alakanız için çok teşekkür ediyorum. Allah sizden razı olsun Benim 3 yaşında engelli çocuğum var. raporla kendi isteğimle memleketime atandım. çocuğumun hastalığı Spina Bifida ve Hidrosafali. jandarma personeliyim hastane merkezde olduğu için merkeze atamam yapıldı. Çalıştığım yerin dış karakolları mevcut oralara günlük olarak göreve gidiyoruz tam gün yada 5 6 saat olarak. Sorum şu beni merkezden uzak 30 40 kilometrelik yere götürebilirler mi şimdiden teşekkür ederim.
Merhaba Mehmet bey,
Öncelikle evladınız için acil şifalar dilerim. Sorunuzun mevzuatlara göre farklı cevabı olabilir ben Türk Silâhlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği açısından cevaplamaya çalışacağım
28/1/1991 tarihli ve 20769 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Türk Silâhlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. İzin haklarının memur, muvazzaf ayırımı yapılmaksızın uygulamada aynı olduğu bilinmelidir.
(Ek fıkra: RG-4/2/2015-29257) Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli personelin bakmakla yükümlü olduğu engelli eşi, engelli çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edilmesi kaydıyla engelli kardeşinin; tıbbi tanılaması yapılmış ve 31/5/2006 tarihli ve 26184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği veya 18/5/2012 tarihli ve 28296 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliğine göre bir özel eğitim kurumunda kayıtlı olması şartı ile, özel eğitime getirilip/götürülmesi ve eğitime iştiraki maksadıyla, her engelli birey için haftada 8 saat günlük eğitim izni verilir.
Yukarda aldığım madde metnine göre çocuğunuzun eğitimi için sizin olmanız zorunlu ise yani onu okula götürüp getirmek zorunda iseniz o zaman durumu komutanlığınıza bildirip dış göreve verilmemenizi talep edebilirsiniz
Yine Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği (Değişiklik 30 Mayıs 2013) Madde 382 – Kıtalar, karargâhlar ve kurumlarda belirli bir sıra ve süre ile subay, askerî memur, astsubay, uzman jandarma, askerî öğrenci, erbaş ve erler ile Silâhlı Kuvvetler Teşkilâtı içinde vazifeli olan bilumum sivil şahıslar tarafından nöbet tutulur. Nöbetler Karargâh ve kurumlarda sabah saat 09.00 dan ertesi günü saat 09.00 a kadardır. Kıtalarda kıtanın özelliğine göre, komutanın münasip göreceği zamanda başlar ve nöbet 24 saati geçemez.
Nöbet hizmetine aşağıdaki personel dahil edilemez:
g. 5378 sayılı Kanun kapsamında bakıma muhtaç özürlü oldukları, yetkili sağlık kuruluşlarınca verilen sağlık kurulu raporu ile belgelenen eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocukları bulunan askerî ve sivil personel (Gemilerdeki nöbet hizmetleri hariç).Burada nöbet ve görev tanımlaması yapılmış burdada kanun koyucu engelli cocugu olan ebebeyni koruyucu bir bildirimde bulunmuş
benim önerim komutanlığınızın personel müdürlüğüne durumu izah edip dış görev muafiyeti talep edin veya personel daire başkanlığından yazılı görüş talep ederek sorununuzu tam anlamı ile netleştirebilirsiniz