Bakıma Muhtaç Yakını Olan TSK Mensubunda Nöbet Muafiyeti

Bilindiği üzere, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun

“Kapsam” başlıklı 2. maddesinde, “Bu Kanun, Devletin veya diğer kamu tüzel kişilerinin yürütmekle görevli oldukları kamu hizmetlerinin görüldüğü genel, katma ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı kuruluşlarda kamu iktisadi teşebbüslerinde, özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan banka ve teşekküller ile bunlara bağlı kuruluşlarda ve diğer kamu kurum veya kuruluşlarında işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlileri hakkında uygulanır.” hükmü,

“Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde ise “Bu Kanunun uygulanmasında;

1. Kamu görevlisi: Bu Kanun kapsamında yer alan kurum ve kuruluşların kadro veya pozisyonlarında istihdam edilenlerden işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlilerini, … ifade eder.” hükmü bulunmaktadır.

“Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler” konulu Başbakanlık Genelgesinin üçüncü fıkrasında ise

“2009 Yılı Toplu Görüşme sürecinde Kamu İşveren Kurulu ile yetkili kamu görevlileri sendikaları ve bunların bağlı bulunduğu Konfederasyonlar arasında mutabakata varılan konularla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları, aşağıda belirtilen hususlara riayet edeceklerdir: …

Kamu çalışanlarının kanunen bakmakla yükümlü olduğu özürlü aile bireyinin bakıma muhtaç olduğunun ilgili mevzuatına göre alınmış geçerli özürlü sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla bu durumdaki personele; özürlü aile ferdinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylık sağlanacak ve personel mesai saatleri dışındaki nöbet görevinden ve gece vardiyasından muaf tutulacaktır.” hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 6.9.1961 tarihli ve 10899 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliğinin 382. maddesinde, 5378 sayılı Kanun kapsamında  “bakıma muhtaç özürlü oldukları, yetkili sağlık kuruluşlarınca verilen sağlık kurulu raporu ile belgelenen eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocukları bulunan askeri ve sivil personelin (Gemilerdeki nöbet hizmetleri hariç) nöbet hizmetine dahil edilemeyeceği” hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede,

• Sendikal Gelişmeler Doğrultusunda Alınacak Önlemler 4688 sayılı Kanunun 6289 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler öncesinde yürürlükte olan hükümleri çerçevesinde Kamu İşveren Kurulu ile yetkili kamu görevlileri sendikaları ve bunların bağlı bulunduğu konfederasyonlar arasında 2009 yılı Toplu Görüşmesi sonucunda mutabakata varılan hususlarla ilgili olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, 4688 sayılı Kanun kapsamında yapılan toplu görüşme sonucunda yayımlanan mezkur Genelgede yer alan “kamu çalışanları” ibaresinden 4688 sayılı Kanun kapsamında yer alan kurum ve kuruluşların kadro veya pozisyonlarında istihdam edilenlerden işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlilerinin anlaşılması gerektiği,
• Türk Silahlı Kuvvetlerinde 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabi olarak görev yapan personelin 4688 sayılı Kanunun 3. maddesinde yer alan “kamu görevlisi” kapsamında sayılması sebebiyle, söz konusu personelin mezkur Genelgenin 3 üncü fıkrasında yer alan düzenlemeden yararlanması gerektiği, değerlendirilmektedir. Devlet personel başkanlığının (10.06.2013 tarih 6397 sayılı görüşü de bu doğrultudadır.