Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
31 Mart 2018 Tarihli ve 30377 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2018 / 11500 sayılı bakanlar kurulu kararı ile Uyumlu Prim Borçlularının 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88. Maddesi Kapsamındaki Prim ve Diğer Borçlarının 6183 Sayılı Kanunun 48/A Maddesi Uyarınca Tecil ve Taksitlendirilmesine İlişkin Karar yayınlandı.
Bu Kararın amacı; 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48/A maddesi uyarınca Sosyal Güvenlik Kurumuna olan yükümlülüklerini süresinde yerine getirmiş; ancak öngörülemeyen nedenlerle son bir yıl içinde borçlarını ödeyememiş olanlardır. Uyumlu prim borçlularının anılan Kanunun 48. maddesinde düzenlenmiş olan tecil müessesesine göre daha uygun şartlarda borçlarını taksitlendirerek ödeyebilmelerine imkan sağlanmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmiştir.
Bu Karar, uyumlu prim borçlularının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88. maddesi kapsamındaki prim ve diğer borçlarının 6183 sayılı Kanunun 48/A maddesi uyarınca tecil ve taksitlendirme işlemlerini kapsar.
6183 sayılı Kanunun 48/A maddesi uyarınca yapılacak tecil ve taksitlendirme işlemlerinde, uyumlu prim borçlularının “çok zor durum” hali, tecil süreleri ve uygulanacak tecil faizinin tespitinde 22.1.2018 tarihli ve 2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen kriterler esas alınır. a) Bilanço esasına göre defter tutan yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin çok zor durum halinin tespitinde aşağıdaki mali göstergeler kullanılır. —————————————- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar —————————————- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar —————————————- Toplam Varlıklar —————————————- Kısa Vadeli Borçlar —————————————- Kısa Vadeli Borçlar —————————————- Toplam Varlıklar Mükelleflerin mali durumlarının değerlendirilmesi sonucu; nakit oranının 0,1 veya 0,1’den küçük, likidite oranının 0,7 veya 0,7’den küçük ve kaldıraç oranının 0,7 veya 0,7’den büyük olması ve bu şartların bir arada bulunması halinde mükelleflerin çok zor durumda oldukları kabul edilir.
Nakit Oranı :
Hazır Değerler + Menkul Kıymetler
Likidite Oranı :
Dönen Varlıklar – Stoklar
Kaldıraç Oranı :
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar + Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
Nakit Oranı :
Kasa + Banka
Likidite Oranı :
Kasa + Banka + Kısa Vadeli Alacaklar
Kaldıraç Oranı:
Kısa Vadeli Borçlar + Uzun Vadeli Borçlar
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetki verilmiş serbest muhasebeci mali müşavirler ile yeminli mali müşavirler tarafından iş yeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda, Sosyal Güvenlik Kurumunun denetim yetkisi saklı kalmak kaydıyla, 2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenmiş hesaplama yöntemine uygun olarak düzenlenen raporlar esas alınır.
6183 sayılı Kanunun 48/A maddesine göre yapılacak tecil ve taksitlendirmelerde, tecil edilecek borç tutarına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı oranı yerine Türkiye İstatistik Kurumunun yayımladığı Yİ-ÜFE aylık değişim oranları basit usulde uygulanır. 6183 sayılı Kanunun 48/A maddesi kapsamında mükelleflerin çok zor durum derecesinin belirlenmesinde, aşağıdaki likidite ve kaldıraç oranları kullanılır. Mükelleflerin, likidite ve kaldıraç analiz tablolarına göre ayrı ayrı tespit edilen dereceler toplanarak “Çok Zor Durum Derecesi” bulunur. Bu dereceye göre azami tecil süresi ile 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre belirlenen tecil faizinin (Yürürlükteki Tecil Faiz Oranı=TFO) belirli bir yüzdesi esas alınarak bulunan faiz oranı “Tecil Süresi ve Faiz Oranı Belirleme Tablosu”ndan tespit edilir.
Likidite Analizi Tablosu
Derece
Oran
(L)
(X)
1
0,7 ≥ X ≥ 0,6
2
0,6 > X ≥ 0,5
3
0,5 > X ≥ 0,4
4
0.4 > X ≥ 0,3
5
0,3 > X
Kaldıraç Analizi Tablosu
Derece
Oran
(K)
(Y)
1
0.7 ≤ Y ≤ 0,8
2
0,8 < Y ≤ 0,9
3
0.9 < Y ≤ 1
4
1 < Y ≤ 1,1
5
1,1 < Y
Tecil Süresi ve Faiz Oranı Belirleme Tablosu
Çok Zor Durum Derecesi (L+K)
Azami Tecil Süresi
Tecil Faizi Oranı
2-3
18 aya kadar
TFO x 0,75
12 aya kadar
TFO x 0,7
6 aya kadar
TFO x 0,65
4-5
24 aya kadar
TFO x 0,7
18 aya kadar
TFO x 0,6
12 aya kadar
TFO x 0,5
6 aya kadar
TFO x 0,4
6-7
36 aya kadar
TFO x 0,7
24 aya kadar
TFO x 0,6
18 aya kadar
TFO x 0,5
12 aya kadar
TFO x 0,4
6 aya kadar
TFO x 0,3
8-9
48 aya kadar
TFO x 0,6
36 aya kadar
TFO x 0,5
24 aya kadar
TFO x 0,4
18 aya kadar
TFO x 0,3
12 aya kadar
TFO x 0,2
6 aya kadar
TFO x 0,1
10
60 aya kadar
TFO x 0,5
48 aya kadar
TFO x 0,4
36 aya kadar
TFO x 0,3
24 aya kadar
TFO x 0,2
18 aya kadar
TFO x 0,15
12 aya kadar
TFO x 0,1
6 aya kadar
TFO x 0,05
Sosyal Güvenlik Kurumu, prim ve diğer alacakları bakımından 6183 sayılı Kanunun 48/A maddesi kapsamında Maliye Bakanlığına verilen yetkileri kullanır.
