24.02.2018 tarihli 30342 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2018/11284 sayılı vergiye uyumlu mükelleflerin borçlarının tecili hakkı sağlayan bakanlar kurulu kararı yürürlüğe girdi. Kararın uygulaması 1.1.2018 tarihinden itibaren vadesi gelen alacaklara uygulanacaktır.
Çok Zor Durum Halinin Tespitinde Kullanılacak Kriterler
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48/A maddesinin Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye istinaden, maddeden yararlanacak ticari, zirai ve mesleki faaliyeti nedeniyle yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan borçlular; bilanço esasına göre defter tutanlar, işletme/zirai işletme hesabı esasına göre defter tutanlar, ticari kazancı basit usulde tespit edilenler ve serbest meslek kazanç defteri tutanlar şeklinde gruplandırılmak suretiyle çok zor durum halinin tespitinde kullanılacak kriterler aşağıda belirtilmiştir.
- a) Bilanço esasına göre defter tutan yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin çok zor durum halinin tespitinde aşağıdaki mali göstergeler kullanılır.
Nakit Oranı : | Hazır Değerler + Menkul Kıymetler
—————————————- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar |
Likidite Oranı : | Dönen Varlıklar – Stoklar
—————————————- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar |
Kaldıraç Oranı: | Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar + Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
—————————————- Toplam Varlıklar |
- b) İşletme/zirai işletme hesabı esasına göre defter tutan, ticari kazancı basit usulde tespit edilen ve serbest meslek kazanç defteri tutan mükelleflerin çok zor durum halinin tespitinde aşağıdaki mali göstergeler kullanılır.
Nakit Oranı : | Kasa + Banka
—————————————- Kısa Vadeli Borçlar |
Likidite Oranı ; | Kasa + Banka + Kısa Vadeli Alacaklar
—————————————- Kısa Vadeli Borçlar |
Kaldıraç Oranı: | Kısa Vadeli Borçlar + Uzun Vadeli Borçlar
—————————————- Toplam Varlıklar |
(2) Mükelleflerin mali durumlarının değerlendirilmesi sonucu; nakit oranının 0,1 veya 0,1’den küçük, likidite oranının 0,7 veya 0,7’den küçük ve kaldıraç oranının 0,7 veya 0,7’den büyük olması ve bu şartların bir arada bulunması halinde mükelleflerin çok zor durumda oldukları kabul edilir.
(3) Çok zor durum halinin tespiti için yapılacak mali durum analizlerinde, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 175 inci ve mükerrer 257 inci maddelerinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak yapılan düzenlemeler esas alınır.
Tecil Süreleri ve Faiz Oranları
(1) 6183 sayılı Kanunun 48/A maddesi kapsamında mükelleflerin çok zor durum derecesinin belirlenmesinde, aşağıdaki likidite ve kaldıraç oranları kullanılır.
Likidite Analizi Tablosu | |
Derece | Oran |
(L) | (X) |
1 | 0,7 ≥ X ≥ 0,6 |
2 | 0,6 > X ≥ 0,5 |
3 | 0,5 > X ≥ 0,4 |
4 | 0.4 > X ≥ 0,3 |
5 | 0,3 > X |
Kaldıraç Analizi Tablosu | |
Derece |
Oran |
(K) |
(Y) |
1 |
0.7 ≤ Y ≤ 0,8 |
2 |
0,8 < Y ≤ 0,9 |
3 |
0.9 < Y ≤ 1 |
4 |
1 < Y ≤ 1,1 |
5 |
1,1 < Y |
(2) Mükelleflerin, likidite ve kaldıraç analiz tablolarına göre ayrı ayrı tespit edilen dereceler toplanarak “Çok Zor Durum Derecesi” bulunur. Bu dereceye göre azami tecil süresi ile 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre belirlenen tecil faizinin (Yürürlükteki Tecil Faiz Oranı = TFO) belirli bir yüzdesi esas alınarak bulunan faiz oranı “Tecil Süresi ve Faiz Oranı Belirleme Tablosun”dan tespit edilir.
Tecil Süresi ve Faiz Oranı Belirleme Tablosu | ||
Çok Zor Durum Derecesi (L+K) | Azami Tecil Süresi | Tecil Faizi Oranı |
2-3 | 18 aya kadar | TFO x 0,75 |
12 aya kadar | TFO x 0,7 | |
6 aya kadar | TFO x 0,65 | |
4-5 | 24 aya kadar | TFO x 0,7 |
18 aya kadar | TFO x 0,6 | |
12 aya kadar | TFO x 0,5 | |
6 aya kadar | TFO x 0,4 | |
6-7 | 36 aya kadar | TFO x 0,7 |
24 aya kadar | TFO x 0,6 | |
18 aya kadar | TFO x 0,5 | |
12 aya kadar | TFO x 0,4 | |
6 aya kadar | TFO x 0,3 | |
8-9 | 48 aya kadar | TFO x 0,6 |
36 aya kadar | TFO x 0,5 | |
24 aya kadar | TFO x 0,4 | |
18 aya kadar | TFO x 0,3 | |
12 aya kadar | TFO x 0,2 | |
6 aya kadar | TFO x 0,1 | |
10 | 60 aya kadar | TFO x 0,5 |
48 aya kadar | TFO x 0,4 | |
36 aya kadar | TFO x 0,3 | |
24 aya kadar | TFO x 0,2 | |
18 aya kadar | TFO x 0,15 | |
12 aya kadar | TFO x 0,1 | |
6 aya kadar | TFO x 0,05 |
Yİ – ÜFE Uygulaması
(1) 6183 sayılı Kanunun 48/A maddesi kapsamında tecil edilecek gecikme zammının, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ – ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak Yİ – ÜFE tutarı olarak hesaplanması uygun görülmüştür.