“Sanayinin Geliştirilmesi Ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 7033 Sayılı Kanun” 1 Temmuz 2017 cumartesi günkü 30111 Sayılı Resmi Gazete’ de yayınlandı. Kanun ile toplum gündemine de oturan önemli değişiklikler geldi.
Yeni Düzenlemeyle Neler Değişiyor?
90 maddeden oluşan ve birçok kapsamlı değişiklik getiren bu kanunu kısaca sizler için özetledim:
Kanun İle Kamu Personelinin İlgilendiren Düzenlemeler
- Ürün Denetmenleri ve Ürün Denetmen Yardımcıları, Gümrük ve Ticaret Denetmenleri ve Gümrük ve Ticaret Denetmen Yardımcıları denetim personelinin yararlandığı artırımlı harcırah ödemesinden yararlanabilecek.
- Öğretim üyeleri, YÖK onayıyla, birer yıllık sözleşmelerle 75 yaşına kadar çalışabilecek.
- Üniversiteler Ar-Ge çalışmaları teknoloji şirketi kurabilecek. Kurulan şirketlerde öğretim üyeleri çalışabilecek.
- Devlet üniversitelerinde fiilen 6 yıl çalışan öğretim üyelerine, yurt içi ve yurt dışında alanıyla ilgili Ar-Ge niteliğinde çalışmak üzere 1 yıl süreyle ücretli izin verilebilecek. Bu kişiler ikinci defa ücretli izin alabilecek, ancak bunun için iznin sona erdiği tarihten itibaren asgari 6 yıl süreyle bir devlet yükseköğretim kurumunda görev yapacak.
- Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak için doktora sonrasında sözleşmeli araştırmacı istihdam edilebilecek.
- Özel bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz, Yükseköğretim Kalite Kurulu kuruldu. Kurula 5 daire başkanı, 1 genel sekreter ve 14 idari kadro verildi.
- Araştırma görevlileri artık daimi statüde atanmayacak. Tüm araştırma görevlileri 50/d statüsünde geçici süreli olarak atanacak.
- Ankara Güzel Sanatlar Üniversitesi adı altında yeni bir Devlet üniversitesi kuruldu.
- Kanunla, Yükseköğretim Kurulu’na 5, Yükseköğretim Kalite Kurulu’na 15, Ankara Güzel Sanatlar Üniversitesi’ne ise 570 kadro ihdas edilecek.
Sanayi Sicili Kanunu Kapsamında Değişiklikler
- Sanayi işletmelerinin, her yıl hafta tatili günlerinde çalışabilmek için belediyelerden hafta sonu çalışma ruhsatı alma nedeniyle doğan mali yükün kaldırılması amacıyla 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
- Sanayi Sicili Kanunu‘ndaki sanayici tanımı yeniden yapılarak, bilişim teknolojisi ve yazılım üreten işletmeler de bu kanun kapsamına alınmıştır. Yeni kurulan sanayi işletmelerinin takibi ve üretim faaliyetine başlamadan önce yükümlülükleri konusunda bilgilendirilmesi amacıyla ön kayıt sistemi getiriliyor.
- Sanayi işletmeleri, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda tutulacak sanayi siciline kaydedilecek, üretim faaliyetine başlamadan önce sanayi siciline ön kayıt yaptıracak. Kayıt işlemleri, elektronik ortamda olacak, beyannamelerin elden veya posta ile gönderme zorunluluğu kaldırılacak. Sanayi sicilinde kaydı olmadığı tespit edilen sanayi işletmelerine, süresinde sanayi siciline tescil ettirmeyenler için verilen idari para cezası kesilecek.
- Sanayi işletmelerinden, faaliyette olup olmadığına bakılmaksızın sanayi siciline kaydolmayıp, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde sanayi siciline kaydolup, sanayi sicil belgesi alanlar hariç, bu tarihe kadar kaydolmayanlar hakkında idari para cezası uygulanacak.
- İşletmesinde meydana gelen değişiklikleri, verilmesi gereken beyannameleri ve senelik işletme cetvellerini, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce süresi içinde vermeyenlere idari para cezası uygulanmayacak.
- Devamlı ve seri halinde tamirat yapan müesseselerle, elektrik veya sair enerji istihsal eden santraller, gemi inşaatı gibi büyük inşaat yerleri ile bilişim teknolojisi ve yazılım üreten işletmeler de 6948 Sayılı Sanayi Sicili Kanunu kapsamına alındı. Dolayısıyla bu tür firmalar da sanayi sicil belgesi almak zorunda olacak.
Sanayi Firmasına Vergi Muafiyeti
- İşletmelerin organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve sanayi sitelerinde yapacakları yatırımlarda yatırım maliyetinin azaltılması amacıyla, bu bölgelerde bulunan arsaların tahsisine ilişkin sözleşme ve taahhüt namelerden damga vergisi alınmayacak.
- Yine bu bölgelerde bulunan arsaların tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemleri, bu arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis sözleşmeleri uyarınca tahsis edilenlere devir ve tescil işlemleri, bu arsa üzerine inşa edilen binaların cins değişikliği işlemleri, harçlardan muaf olacak. İşletmelerin bu alanlardaki binaları, emlak vergisinden istisna tutulacak.
- Organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, endüstri bölgeleri ve sanayi sitelerinde yer alan binalara daimi olarak emlak vergisi muafiyeti getirildiği için kanunda yer alan benzer mahiyetteki geçici muafiyetler kaldırılacak.
İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanun’unda Düzenlemeler
- 50’den az çalışanı olan iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri işverenler veya işveren vekilleri tarafından yürütebilecek,
- 50’den az çalışanı olan az tehlikeli iş yerlerinde sağlık raporları kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden alınabilecek,
- 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin üstlenilmesine ilişkin yönetmelik hazırlanacak,
- 6331 Sayılı Kanun kapsamında iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri için 1.7.2020 tarihinde başlayacak (bu süre 01.07.2017 iken, üç yıl süreli erteleme yapılmıştır).
Çeşitli Değişiklikler
- Organize sanayi bölgelerinde kurulan meslek yüksekokulları için eğitim desteği verilecek,
- Yükseköğretim kurumları sermaye şirketi statüsünde teknoloji transfer ofisi kurabilecek,
- YÖK, devlet yüksek öğretim kurumlarının fen ve mühendislik bölümlerine son yılın bir yarı yılında uygulanmak üzere zorunlu uygulamalı eğitim getirebilecek, bu öğrencilere İşsizlik Fonu’ndan net asgari ücretin yüzde 35 üzerinden ücret ödenecek,
- Teknoloji geliştirme bölgelerinde çalıştırılacak temel bilim lisans mezunlarına ücret desteği verilecek.
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Gelirleri Kanununda da Değişiklikler
- Bandrolsüz cihaz satışı yapanlara kesilen cihaz bedeli tutarındaki idari para cezası, bandrol ücretinin iki katına düşürülecek, bu cihazları satın alanlara kesilen idari para cezaları kaldırılacak,
- Kanunda belirtilen diğer cihazlar içinde yer alan “cep telefonları, bilgisayarlar ve tablet bilgisayarlar, taşıtlar, uydu alıcıları ve set üstü medya kutuları” tek tek olmak üzere Bakanlar Kurulu kararına istinaden yapılan uygulamayı açıklığa kavuşturmak üzere bandrol oranları sıralanıyor,
- Buna göre, bandrol oranları; cep telefonları için yüzde 6, bilgisayar ve tablet bilgisayarlar için yüzde 2, taşıtlarda yer alan bandrole tabi cihazların ayrı ayrı tevsik edilememesi halinde, imalatta taşıtın satış faturasındaki KDV matrahı, ithalatta ise gümrük giriş beyannamesindeki KDV matrahı üzerinden kara taşıtları için yüzde 0,4, diğer taşıtlar için yüzde 0,01, video görüntü veya ekranına bağlantı yapılmak üzere tasarlanan televizyon alıcıları için yüzde 10, bu cihazların dışında kalan ve görsel, işitsel yayınları alabilen her türlü cihazlar için yüzde 10 olacak. Sanayi siciline kayıtlı işletmelerin maliyet yüklerinin azaltılması amacıyla üretime yönelik elektrik kullanımlarından TRT payı alınmayacak.
OSB İlişkin Kararları Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Uygun Görüşüne Tabi Olacak
- Mekansal strateji, çevre düzeni ve 1/25.000 ölçekli nazım imar planlarında, OSB, endüstri bölgesi, sanayi sitesi ve teknoloji geliştirme bölgesine ilişkin kararların alınması, değiştirilmesi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının uygun görüşüne tabi olacak.
- Oduna dayalı orman ürünü satışlarında; satış bedeli üzerinden yüzde 3’e kadar alıcılardan tahsil edilen ağaçlandırma fonu ile bu satışlardan yüzde 3 tahsil edilen Orman Köylülerini Kalkındırma Fonu paylarını, sıfıra kadar indirmeye veya yüzde 3’ü geçmemek üzere belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Yükseköğretim Kurumlarında Staj Yapan Öğrencilere De Staj Ücreti Ödenecek
- Mesleki Eğitim Kanunundaki “staj” tanımı değiştirilecek, yükseköğretim kurumlarında verilen her düzeydeki alana özgü olarak belirlenen teorik ve uygulamalı ders staj kapsamında sayılmayacak. Yükseköğretim kurumlarında staj yapan öğrencilere de staj ücreti ödenecek.
KOSGEB İle İlgili Düzenlemeler
- Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), söz konusu işletmelere verilecek destekler için belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda erken ödeme yapacak; destek politikalarının tasarım süreçlerinde faydalanılmak ve sunulan hizmetlerin hızlı, kaliteli, basitleştirilmiş, düşük maliyetli şekilde yerine getirilmesini sağlamak üzere kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden, işletme ve girişimcilere ait bu hususlara ilişkin her türlü bilgi ve veriyi alacak, analiz edecek.
- KOSGEB hesaplarına yatırılan aidat tutarları yıllık safi gelir üzerinden alınacak. Ödenen aidat tutarlarının tespitine ilişkin kanıtlayıcı belgeler, ilgili kurum ve kuruluşlarca KOSGEB’e gönderilecek. Kanıtlayıcı belgeleri zamanında göndermeyenlere, 10 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
OSB İle İlgili Düzenlemeler
- OSB yer seçimleri kararlarında, komisyondaki herhangi bir kurum, kuruluşun olumsuz görüş vermesi ve oy birliği sağlanamaması durumunda nihai kararı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verecek.
- OSB alanı içinde Hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerin bulunması halinde, bu araziler Yatırımların Ve İstihdamın Teşviğine Dair Kanun kapsamındaki illerde bedelsiz devredilecek. Diğer illerde ise harca esas değerleri üzerinden peşin veya taksitle OSB’lere satılacak. Yer seçiminin kesinleşmesinden sonra OSB sınırları dışında kalan alanların planlanmasını, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya ilgili belediye en geç 1 yıl içinde yapacak.
- Yer seçimi kesinleştirilen alandaki büyük şehir, il, ilçe, belde belediyeleri, TOBB Kanunu‘na göre kurulan sanayi odası, yoksa ticaret ve sanayi odası, o da yoksa ticaret odası, İl Özel İdaresi veya Yatırım İzleme Ve Koordinasyon Başkanlığı temsilcileri ile alanın hiçbir belediye sınırı içinde olmaması halinde, il belediyesi, ilçe belediyeleri ile bu ilçelerdeki odalar valilik uygun görüşüne istinaden OSB kuruluşunda yer alabilecek.
- Tüzel kişilik kazanan OSB’lerden, kuruluş tarihinden itibaren 6 ay içinde kamulaştırma işlemlerine başlayıp, 2 yıl içinde uzlaşılamayan tüm parseller için tespit ve tescil davası açmayan veya tüm parseller için açılan davalar neticesinde bedeli ödemeyen OSB’lerin tüzel kişilikleri, tasfiye süreci başlatılarak resen terkin edilebilecek.
- Organize Sanayi Bölgesi (OSB) adına kamulaştırma yapacak idare, Kamulaştırma Kanunu uyarınca oluşturacağı kıymet, takdir ve uzlaşma komisyonlarında Organize Sanayi Bölgesin’den en az bir üyenin görevlendirilmesini isteyecek. Tanınacak sürede görevlendirme yapılmaması halinde ilgili idare komisyon üyelerinin tamamını kendi bünyesinden seçecek. Organize Sanayi Bölgesi’nin müteşebbis heyetinin yapısında değişikliğe gidiliyor.
- Buna göre, müteşebbis heyet, OSB’nin kuruluşuna katılan kurum ve kuruluşların karar organlarınca, organlarında görevli olanlardan veya mensupları arasından tespit edilecek 15 asıl ve 15 yedek üyeden oluşacak. Müteşebbis heyette yer alan üyeler, vali hariç 4 yıl için seçilecek ve temsil ettikleri kurum ve kuruluşlardaki görevleri sona erdiğinde üyelikleri düşecek. OSB organlarında görev alanlar vali hariç diğer OSB’lerin organlarında görev alamayacak.
OSB Vermekle Yükümlü Olduğu Hizmetlerle İlgili Bağış Alamayacak
- OSB’lerin su, elektrik ve doğal gaz gelirleri haczedilemeyecek ve amacı dışında kullanılamayacak. OSB vermekle yükümlü olduğu hizmetlerle ilgili katılımcılardan bağış alamayacak.
- Katılımcılar hakkında mahkemelerce verilen ihtiyati tedbir ve iflas erteleme kararları, katılımcıların bu madde uyarınca OSB’ye olan elektrik, su, doğal gaz borçlarının ifası, takibi ve tahsilini durdurmayacak, yükümlülüklerin yerine getirmesine engel oluşturmayacak.
OSB’lere Faaliyetleri İçin Kredi Ve Faiz Desteği
- OSB’lere faaliyetleri için gerekli olan ve bakanlıkça uygun görülecek projeler için kredi verilebilecek, finans kuruluşlarından kullanılan krediler için ise kredi faiz desteği sağlanabilecek.
- OSB ve OSBÜK organ üyeleri ile personeli, kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumlu olacak. Bu kişiler para ve para hükmündeki evrak ve senetler ile bilanço, tutanak, rapor, defter ve belgeler üzerinde işledikleri suçlardan dolayı devlet memurları gibi cezalandırılacak.
- Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen il ve ilçelerdeki OSB’lerde yer alan parseller, tamamen veya kısmen bedelsiz tahsis edilebilecek. Bakanlık kredisi kullanan OSB’deki tahsis edilmeyen parseller, en az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere tamamen veya kısmen bedelsiz tahsis edilebilecek. Bu durumda, tahsis edilen parselin değeri, Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredi geri ödemesinden mahsup edilecek.
- Düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce gerçek ve tüzel kişilere bedelli tahsis edilmiş parseller için ödemeler durdurulacak ve kalan meblağ Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredi geri ödemesinden mahsup edilecek.
- Bakanlık kredisi kullanmayan ya da kredi borcunu ödemiş OSB’lerden de en az 10 kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, tamamen veya kısmen bedelsiz parsel tahsisi yapılabilecek. Bu durumda tahsis edilen parsel bedeli, OSB tüzel kişiliğine Bakanlık bütçesine bu amaçla konulacak ödenekten ödenecek.
- Yatırımcının belirlenen şartlara uymadığının veya mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımını tamamlamadığının tespiti halinde parsel tahsisi iptal edilecek. Bu durumda, taşınmazın üzerindeki tüm yapı ve tesisler sağlam ve işler durumda tazminat veya bedel ödenmeksizin OSB tüzel kişiliğine intikal edecek.
OSB’ler Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Kurabilecek
- OSB tüzel kişiliklerinin veya Türkiye’de yerleşik şirketlerin yetkili organlarınca karar alınması halinde yurt dışında OSB kurulmasına, kurulmuşlara ortak olunması ve bu OSB’lerin işletilmesine Bakanlar Kurulu’nca izin verilebilecek. OSB’ler, yönetim ve hisse çoğunluğu OSB tüzel kişiliğinde olmak ve bu bölgelerde faaliyet göstermek şartıyla gayrimenkul yatırım ortaklıkları kurabilecek.
- Mer’i plana göre yapılaşan sanayi tesislerinin bulunduğu alanlar, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yapılan başvuruların valilikçe uygun görülmesi halinde OSB olarak değerlendirilebilecek.
- Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tüzel kişilik kazanan ve hiçbir taşınmaz mülkiyeti edinmemiş OSB’lere, kamulaştırma işlemlerine başlamayan ve uzlaşılamayan parseller hakkında tespit ve tescil davası açmaları için iki yıl süre tanınacak.
- Düzenleme yürürlüğe girmeden önce OSB olarak seçilen alan içinde kalan OSB tarafından katılımcıya devri gerçekleştirilen taşınmazların yatırım yapılmayarak boş kaldığının tespit edilmesi halinde, taşınmaz malikine yapı ruhsatını alması ya da OSB’nin uygun gördüğü yatırımcıya taşınmazı devretmesi için yürürlük tarihinden itibaren bir yıl süre tanınacak.
- Bu süre içinde taşınmazın OSB’nin uygun göreceği bir yatırımcıya devredilmemesi, yapı ruhsatı alınmaması, yapı ruhsatı alınmış ise yapı ruhsatı tarihinden itibaren iki yıl içinde üretime geçilmemesi hallerinde, tahsis için ödenen tutar toplamının, tahsis tarihinden sonraki yıllar için yeniden değerleme oranlarına göre güncellenmesiyle elde edilen tutarın ilgilinin banka hesabına yatırılmasının ardından OSB adına tescil edilecek.
- Bu süre içinde taşınmazın OSB’nin uygun göreceği bir yatırımcıya devredilmemesi, yapı ruhsatı alınmaması, yapı ruhsatı alınmış ise yapı ruhsatı tarihinden itibaren iki yıl içinde üretime geçilmemesi hallerinde taşınmaz, kamulaştırma yoluyla iktisap edilecek.
Kamulaştırılan Taşınmazlar Yatırıma Ayrılacak
- Kamulaştırma yoluyla iktisap edilen taşınmazlar, öncelikli olarak orta yüksek ve yüksek teknolojili yatırımlara tahsis edilecek. Aynı parsel için birden fazla yatırımcının tahsis talebinde bulunması durumunda teknoloji yoğunluğu, yatırım tutarı ve istihdam oranı yüksek olan yatırıma öncelik tanınacak, eşitlik halinde kura yöntemine başvurulacak. Bakanlık, OSB’nin talep etmesi halinde, ortaya çıkacak arsa edinim masraflarının tamamına kadar olan kısmını kredilendirebilecek.
- Yürürlük tarihinden önce kredi alacaklısı kuruluşun mülkiyetine geçen taşınmazların iki yıl içerisinde satılamaması veya kiraya verilememesi hallerinde, OSB’nin başvurusu üzerine ilgili mahkeme tarafından belirlenecek bilirkişi marifetiyle tespit edilen taşınmaz bedeli, kredi alacaklısı kuruluş hesabına yatırılarak taşınmaz OSB adına tescil edilecek.
- Doğal gaz dağıtım şirketleri, organize sanayi bölgelerinin talebi ve muvafakatı ile Organize Sanayi Bölgeleri için şebeke ve bağlantı hattı yatırımları yaparak, Organize Sanayi Bölgelerinde dağıtım faaliyeti gerçekleştirebilecek.
Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Destek Kapsamına Düzenlemeler
Yükseköğretim kurumlarının matematik, fizik, kimya ve biyoloji bölümleri temel bilimler mezunları, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde destek kapsamına alınacak. Temel bilimler alanlarında en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Teknoloji Geliştirme Bölgeleri firmalarının, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin, o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, iki yıl süreyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesine konularak ödenekten karşılanacak.
- Söz konusu destek, ilgili ayda Teknoloji Geliştirme Bölgesi firmasında istihdam edilen toplam personel sayısının yüzde 10’unu geçemeyecek. Bu destek, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri yönetici şirketlerinde istihdam edilen temel bilimler mezunu Ar-Ge personeline de aynen uygulanacak.
- Kanunla, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde uygulanmakta olan kazanç istisnası hükmünü, gayri maddi haklardan elde edilen kazançlar açısından uluslararası standartlarla uyumlu hale getirmeye yönelik düzenlemeler yapmak üzere Bakanlar Kurulu’na yetki veriliyor. Böylece yüksek katma değer üretmeye yönelik faaliyetlerin ülkede gerçekleştirilmesinin teşvik edilmesine yönelik mevzuat daha ayrıntılı olarak düzenlenebilecek.
Enerji Verimliliği Konusunda AB Mevzuatına Uyum İçeren Düzenlemeler Yapılıyor
- Enerji verimliliği konusunda AB mevzuatına uyum içeren düzenlemeler yapılıyor. Kanun, AB mevzuatı enerji verimliliği kriterlerine uygun olmayan ürünlerin, Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun kapsamında piyasaya arzının yasaklanmasını ya da bir ürünün piyasadan toplatılabilmesini içeriyor.
- Yapılan kontrol sonucunda ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, yetkili kuruluş ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını, arz edilenlerin toplanmasını, kısmen ya da tamamen bertaraf edilmesini, ürünlerin içerdiği risklerle ilgili bilgilerin duyurulmasını yapacak.
- Üretici bu duyuruyu yetersiz görürse ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazete ile yayın yapan iki televizyon kanalında ilan ederek risk altındaki kişilere duyurulmasını sağlayacak.
- Kanunla yetkili kuruluş tarafından güvensiz veya teknik düzenlemesine uygun olmayan ürünlerin tüketicilere yönelik etkisi kısa sürede ortadan kaldırılıyor. Böylece üreticiler açısından da herhangi bir olumsuz etki ve haksız rekabet koşullarının ortaya çıkması engelleniyor.
- Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda uygunsuz olduğu tespit edilen ürünler için 4 bin ile 250 bin lira arasında değişen çeşitli idari para cezaları getiriliyor. Kanunla, orta ve yüksek teknolojili yerli ürünlere yüzde 15 oranında fiyat avantajı sağlanarak bu konuda kamu kurumlarınca yapılacak farklı uygulamaların engellenmesi amaçlanıyor. Ayrıca yerli yazılım ürünü teklif eden istekliler lehine de yüzde 15 oranında fiyat avantajı sağlanması zorunluluğu getiriliyor.
- Endüstri Bölgeleri Kanunu‘nun amacı yeniden düzenliyor. Endüstri bölgelerinin kurulması, yönetim ve işletilmesine ilişkin esasları düzenleyen kanun, Endüstri Bölgeleri Koordinasyon Kurulu’nun oluşumunu, endüstri bölgelerinin kuruluşunu, ilanını, yatırım izni sürecini, teşvik tedbirlerini ve yönetici şirketin görev ve yetkilerini belirleyen hükümleri de kapsıyor.
- Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kurum ve kuruluşların veya yönetici şirketin başvurusuna istinaden veya resen yer seçimi yapmak suretiyle endüstri bölgelerinin kurulması önerisinde bulunabilecek.
ÇED mevzuatına Düzenlemeler Yapıldı
- ÇED mevzuatına tabi faaliyetlerden “ÇED Olumlu” kararı veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilerek yatırımı kabul edilen faaliyetler hakkında gerekli izin, onay ve ruhsatlar verilmeden önce başvuruda bulunan yatırımcının, yatırımda kullanacağı sabit yatırım tutarının binde beşini geçmemek üzere, belirlenen oran dahilinde yatırdığı tutarı, özel endüstri bölgelerindeki yatırımcı ödemeyecek.
- Yönetici şirket veya yatırımcı tarafından hazırlattırılacak imar planları, altyapı ve üst yapı projeleri ve bunlarla ilgili ruhsat ve izinler ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatları Bakanlık onayı ve denetimine tabi olacak.
- “ÇED Olumlu” kararı veya “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen faaliyetler hakkında ilgili kurumlarca başkaca hiçbir işleme gerek kalmaksızın 15 gün içinde gerekli diğer tüm ruhsat, izin ve onaylar verilecek. Atık su arıtma tesisi işleten endüstri bölgelerinden belediyelerce atık su bedeli alınmayacak.
- Kanunla, özel endüstri bölgeleri de kuruluyor. Buna göre, üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunan arazi alanı 150 bin metrekareden büyük, kurulduğu dönemde geçerli olan imar planları uyarınca gerekli izinleri alarak faaliyete geçmiş ve yeni yapılacak yatırım yeri için en az 50 bin metrekare tevsi imkanı sağlayan alanlar veya üzerinde kurulu sanayi tesisi bulunmayan, 200 bin metrekareden büyük alanlar, Bakanlar Kurulu’nca özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilecek.
- Özel Endüstri Bölgesi ilan edilecek alanlarda gerçekleştirme süresi 5 yılı geçmemek üzere belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenme kaydıyla en az 400 milyon lira tutarında yeni yatırım taahhüdünde bulunulması gerekecek.
- Başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin, önerilen alanın en az yüzde 51’inin mülkiyetine veya varsa süreleri ile sınırlı olmak kaydıyla irtifak hakkına veya kullanma iznine sahip olması, yeni yatırıma ilişkin ”ÇED Olumlu” kararı veya “ÇED Gerekli Değildir” kararının alınmış olması şartları da aranacak.
Özel Endüstri Bölgeleri Kuruluyor
- Özel Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen alan sınırları içerisinde kalan, başvuru sahibinin mülkiyetindeki araziler, parseller halinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilecek, kiraya verilebilecek.
- Verilen 5 yıllık taahhüt süresi içerisinde yatırımın gerçekleşmemesi durumunda gecikmenin gerekçeleri kurulca değerlendirilecek, gerekirse bu süre bir defaya mahsus olmak üzere bir yıl uzatılabilecek.
- Verilen ek süre içerisinde taahhüdün gerçekleşmemesi halinde, Özel Endüstri Bölgesi’nin kaldırılmasına karar verilebilecek.
- Bölgenin yönetimi ve işletmesinden sorumlu yönetici şirkete, TOBB’a bağlı odalar, yerel yönetimler, bankalar ve finans kurumları, bölgede sınai faaliyet yürüten yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri, konuyla ilgili vakıf, kooperatif ve dernekler, ilgili kamu kuruluşları ve ihracatçı birlikleri, kurucu ya da sonradan ortak olabilecek. Yabancı özel hukuk tüzel kişileri, yönetici şirkete katılabilecek.
- Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilan edilen endüstri bölgeleri, en geç bir yıl içinde belirlenen hükümlere uygun hale getirilecek. Mevcut endüstri bölgelerinin işletme müdürlükleri, yönetici şirketin kurulduğu tarihe kadar görevlerini sürdürecek.
- Kanunla, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın; Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgesi, Teknoloji Geliştirme Bölgesi, Serbest Bölge ve Sanayi Siteleri için uygun alanların belirlenmesi, Organize Sanayi Bölgelerine ve Sanayi Sitelerine verilen kredi kapsamının genişletilmesi, yerleşim alanları içerisinde kalan sanayi sitelerinin taşınması konularındaki görevleri yeniden düzenleniyor.
- Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü; kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ya da tüzel kişiler tarafından tamamlanan ve devam eden projeler de dahil olmak üzere ulaştırma altyapılarının inşaatı ve işletmesinin sağlanması amacıyla kamu ve özel sektör iş birliği modelleri geliştirerek gerekli gördüğü hallerde özel sektör gerçek ve tüzel kişilerle müzakerelerde bulunacak, katkı payları belirleyecek, kiralayacak, kiraya verecek, işletecek, özel sektörün katılımını sağlayacak.
- Böylece, limanlar, barınaklar, kıyı yapıları, hava meydanları, sanayi siteleri, fabrikalar, rafineriler, endüstriyel tesisler, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, maden ocakları, lojistik köy veya üsler, sanayi kuruluşları ve benzeri tesislerin demiryolları ile bağlantısı sağlanabilecek.
- Islah komisyonunun belirlediği ıslah şartlarını yerine getiren, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tüzel kişilik verilen organize sanayi bölgeleri, bulundukları bölgelerdeki işletme hakkı devir sözleşmesi süresi sona erene kadar dağıtım lisansı başvurusunda bulunamayacak.
- Islahtan dönüşen organize sanayi bölgeleri tarafından tesis edilen, bedelsiz olarak veya sembolik bedelle devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyeti, işletme hakkı devir sözleşmesi süresi sonunda ilgili Organize Sanayi Bölgesi’ne bedelsiz veya sembolik bedelle devredilecek.