Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
Patronlar dikkat; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği,1 Temmuz 2016 tarihi itibariyle; çalışanı bulunan tüm firmalar (sayı fark etmeksizin), iş sağlığı ve güvenliği yetki belgesine sahip mimar, mühendis veya ortak sağlık güvenlik birimi firmaları ile anlaşarak, aylık düzenli olarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gerekli raporları, analizleri, hekim bulundurma ve de eğitimleri yaptırmaları gerekmektedir.
Söz konusu zorunluluk, analiz ve eğitim türleri yapılan işin ve meslek grubunun tehlike sınıfı ile değişmekle birlikte, iş yeriniz ve işiniz az tehlikeli sınıfta ise ve çalışan sayınız 10 ve altında ise, aşağıdaki linkten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi protokolü gereği E-sertifika programına başvurabilirsiniz. İki aylık eğitim sonunda sınavda başarılı olmanız halinde, az tehlikeli işletmenizin iş sağlığı ve güvenliği uzmanı kendiniz de olabilirsiniz. Yine 10 kişinin altında çalışan iş yerleri beş yılda bir kamu sağlık kuruluşlarınca da sağlık kontrolü yaptırarak, sağlık yükümlülüklerini yerine getirebilirler.
E sertifika almak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz:
http://esertifika.anadolu.edu.tr/program/14/isveren-ve-isveren-vekili-icin-is-sagligi-ve-guvenligi
İş sağlığı ve güvenliği yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği teftişlerle kontrol edilmektedir.
Söz konusu teftişler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılmakta olup, aylık yükümlülükler yerine getirilmediğinde, 2.600 TL den başlayıp, 20.000 TL ye kadar ceza yansıtılabilmektedir. Çalışma Bakanı Süleyman Soylu’nun bayram öncesi basın açıklaması ile yıl sonuna kadar cezai müeyyidelerin uygulanmayacağı, ama firmaların mutlaka eksiklerini tamamlamaları, 2017’den itibaren cezaların uygulanacağını da hatırlatmakta fayda var.
30 Haziran 2012 tarihinde yayınlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun uygulanması için yeterli sayıda iş sağlığı güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi olmadığı için, önce 31.12.2013 tarihine, daha sonra da aynı gerekçeyle 01.07.2016 tarihine erteleme yapıldığını hatırlatmak isterim. Bundan sonraki süreçte herhangi bir ertelemenin söz konusu olmayacağını, bilerek cezalı duruma düşmemek için sorumluluklarını yerine getirmelerini öneririm.
Bazı firmalarımız gerekli iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi olmadığını düşünebilir. Devlet bu erteleme süreçlerinde bu eksiklikleri giderdi. Bu süreçte iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi sayısında da ihtiyacın üzerinde eleman yetiştirildi. Bugüne kadar Türkiye’de 98 bin kişi iş güvenliği uzmanı belgesi almış, fiilen 28,8 bin kişi çalışıyor, ihtiyaç ise 19 bin 717 kişi.
İş yeri hekiminde ise 28,9 bin hekimin iş yeri hekimi niteliği bulunuyor, 12 bin 419 hekim fiilen çalışıyor, ihtiyaç ise 8 bin 709 kişi. Yani artık iş güvenliği hususunda ertelemeyi gerektirecek hiçbir husus yok.
Aman siz siz olun; cezalarla muhatap olmamak için sorumluluklarınızı öğrenerek, biran önce 10 kişinin altında çalışanınız varsa, kendiniz veya işletmenizden birini e-eğitim programına kaydettirip, işveren vekili sertifikanızı alın. İş yeri hekiminiz yoksa, sağlık kontrolünü beş yılda bir kamu sağlık kuruluşlarında yaptırarak, sağlık yükümlülüklerini de yerine getirin.
Bu teftişlerde neler istenebileceği genel olarak aşağıdadır. Bu kapsamda özellikle iş sağlığı ve güvenliği raporlarının yanında, personel özlük dosyalarının eksiksiz olması gerekmektedir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından yapılacak teftişlerde aşağıdaki konularda bilgi ve belgeler istenebilir. Bu konularda eksikler tespit etmeleri halinde idari para cezaları uygulayabilirler:
