Eyvah Borcum Arttı. Ben Şimdi Ne Yapacağım?

Ödenemeyen kredi ve kredi kartı borçları her geçen gün insanları bir borç sarmalının içine almakta daha çok tüketen bir toplum haline gelişimiz aylık bütçelerimizi kredi veya kredi kartı ile finanse etmemiz bu durumu her geçen süre içinde daha da karmaşık ve içinden çıkılmaz hale getirmekte. Türkiye bankalar birliği risk merkezinin bankalardan aldığı verilerle oluşturduğu 2015 yılı tablolarına baktığımızda bu durumu rakamlarla daha açık görmekteyiz.

 

TBB Risk Merkezi Üyeleri Tarafından Bildirimi Yapılan, Borcunu Ödemeyen Bireysel Kredi ve Bireysel Kredi Kartı Borçluların Sayısı
Yıllar	Aylar	Bireysel Kredi Borcunu Ödememiş Gerçek Kişi Sayısı	Bireysel Kredi Borcunu Ödememiş Gerçek Kişiler İçerisinden Halen Borcu Devam Eden Kişi Sayıs	Bireysel Kredi Kartı Borcunu Ödememiş Gerçek Kişi Sayısı	Bireysel Kredi Kartı Borcunu Ödememiş Gerçek Kişiler İçerisinden Halen Borcu Devam Eden Kişi Sayısı	Bireysel Kredi Ve Ya Bireysel Kredi Kartı Borcunu Ödememiş Gerçek Kişi Sayısı	Bireysel Kredi veya Bireysel Kredi Kartı Borcunu Ödememiş Gerçek Kişiler İçerisinden Halen Borcu Devam Eden Kişi Sayısı
2014	1	65.244	50.267	98.430	61.083	144.442	98.492
	2	65.070	47.592	87.243	54.471	133.103	89.253
	2014 Toplam	130.314	97.859	185.673	115.554	277.545	187.745
2015	1	65.884	60.500	109.304	96.167	148.856	134.103
	2	62.301	58.788	101.995	98.505	140.981	135.189
	2015 Toplam	119.471	112.833	201.984	185.949	268.686	249.599
Artış/Azalış		(10.843)	14.974	16.311	70.395	(8.859)	61.854
	% artış/azalış		0,15	0,09	0,61	–       0,03	0,33

Kara listeye düşen bireysel kredi ve kredi kartı borcu oranlarına baktığımızda gecen yılın aynı aylarına göre bu yıl bireysel kredi borcu olanların oranı %15 artmış kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin oranı ise %9 artmış kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin oranı ise son bir yılda % 28,3 artmış. Vatandaşların ödeyemedikleri kredi ve kredi kartı borcu son bir ayda 431 milyon lira arttı.

Batık Kredilerde Durum

Bu dönemde batık tüketici kredileri 127 kat, batık kredi kartı borçları ise 24 kat artış göstermiş durumda. Bankalar son yıllarda batık duruma gelen tüketici kredisi borçlarının büyük bir bölümünü varlık yönetim şirketlerine satıyorlar. Merkez Bankasının açıkladığı son rakamlara göre varlık yönetim şirketleri tüketicilerden tam 9,4 milyar lira istiyor.

Vatandaşın Toplam İcralık Borcu

Tamamı da icralık olan bu borçlarla birlikte vatandaşın toplam icralık borcu 22 milyar lirayı buluyor. Gecen yılın şubat ayında vatandaşın ödeyemediği kredi borcu 10,3 milyar lira seviyesindeydi. 1 yıllık artış 3 milyar liraya yaklaşırken yaşanan artış  %28,3 oranında gerçekleşti. Bankalar bu borçları tahsil etmek amacıyla tüketicileri icra takibine alıyor.

Bankaların tahsil edemediği Batığa düşen krediler içinde en fazla artış ihtiyaç kredisi borçlarında yaşandı.

Batık ihtiyaç kredisi borcu 1 yılda % 56,7 oranında artarak 2014 yılında 4 milyar 349 milyon liradan 2015 in aynı döneminde 6 milyar 816 milyon liraya çıktı. Yani bir yılda 2 milyar 467 milyon lira ihtiyaç kredisi batığı artmış oldu. Batık ihtiyaç kredisindeki artış son bir ayda ise % 4 oranında gerçekleşti.

Tacirlerde Borç Durumu Nasıl

Türkiye bankalar birliği risk merkezinin bankalardan aldığı verilerle oluşturduğu tablolara baktığımızda Bankaların tüm sektörler içindeki kredi alacağı 1.445.247.743 TL Bu alacakların bankaların tahsil edemediği tasfiye olunacak kredilere aldığı tutar ise 37.808.667 TL

TL yani bankalar verdikleri tüm kredilerin % 3 ünü hiç tahsil edemiyor

Ödenmeyen kredilerin tutarına 2015 yılı açısından baktığımızda Ocak ayında 12,8 Milyar TL Şubat Ayında 13,2 Milyar TL olan toplam ödenmeyen kredi borçları şubat ayında % 3,3 arttığını görmekteyiz.

Ticarette ödeme aracı olarak kullanılan senet çeklerde duruma bakacak olursak:

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Protesto Edilen Senet Sayısı ve Tutarı
Yıllar	Aylar		Protesto Edilen Senet Sayısı		Protesto Edilen Senet Tutarı ( bin TL)
			2.000 TL ve üstü	TOPLAM	2.000 TL ve üstü	TOPLAM
2014	1		58.893	88.580	727.787	756.545
	2		49.098	75.791	509.992	535.777
	3		48.738	75.085	532.463	558.075
2014			156.729	239.456	1.770.242	1.850.397
2015	1		59.965	85.934	767.687	794.656
	2		49.961	72.194	689.421	712.773
	3		51.164	73.867	656.031	680.527
2015			161.090	231.995	2.113.139	2.187.957
			4.361	– 7.461	342.897	337.560
Artış %			0,03		0,19

2014 yılının aynı dönemleri ile karşılaştırdığımızda protesto olan senet sayısı % 3 artarak 161.090 ‘na çıkmış protesto edilen senet tutarlarında % 19 artmış.

Aynı duruma karşılıksız çeklerde bakacak olursak:

TBB Risk Merkezi Tarafından Duyurulan İbraz Tarihine Göre Bankalara İbraz Edilen ve Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Adedi  ve Tutarı
Yıllar	Aylar	Bankalara İbraz Edilen Toplam Çek		Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek		Karşılıksız İşlemi Yapıldıktan Sonra Ödenen Çek
		Adet	Tutar (milyon TL)	Adet	Tutar (milyon TL)	Adet	Tutar (milyon TL)
2014	1	1.819.750	46.000	51.576	1.544	17.608	404
	2	1.679.221	41.838	47.132	1.330	15.542	347
	3	1.879.507	45.713	51.390	1.453	17.490	403
	2014 Toplam	5.378.478	133.551	150.098	4.327	50.640	1.153
2015	1	1.454.232	44.016	47.167	1.630	9.247	249
	2	1.549.649	47.392	48.468	3.260	8.104	207
	3	2.368.007	60.795	76.922	2.551	7.911	194
	2015 Toplam	5.371.888	152.203	172.557	7.441	25.262	650
Sonuç				0,15	0,72	0,50	0,44

Gecen yılın aynı ayına göre karşılıksız çek sayısı %15 artmış

Borç Sarmalına Daha Fazla Batmadan Ne Yapabiliriz?

Yukarıda çok fazla ayrıntılarına girmeden verdiğim tablolara baktığımızda kredi, kredi kartı kullanımının arttığı, fakat aynı oranda bunların ödenmesinde zorlanıldığı bu durumun şahısları da şirketleri de zorladığını görmekteyiz. Bu durumda ekonomik sıkıntı içinde bir finans aracı olarak kredi veya kredi kartı ile bütçe açıklarını kapatanların yanında, plansız ve müsrif bir şekilde tüketim toplumuna gidişimizin de önemli bir etkisi olduğunu görmekteyiz.

Şahıslar açısından önerim; öncelikle aylık bütçe açıklarını kredi kartı ile kapatanlar dışında kredi kartı kullanıcılarının sahip olması gereken mantık kredi kartı ile yaptığınız harcama sizin paranız değil kısa süreli aldığınız bir borçtur, bunu unutmamak gerekir. Zorunlu olmadıkça kredi kartı kullanmamayı tercih ederek israftan kaçınıp tasarruf etmeliyiz. Kredi kartı borcunuzu ödeyemediğinize emin olduğunuz noktada, bu borcu farklı çözüm yolları ile nasıl ödeyebileceğinize karar vermeniz gerekir. Bankanız ile görüşerek kredi kartınız için borç yapılandırma talep edebilir, aylık taksitler dâhilinde kartınızın borcunuzu ödeyebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken yapılandırma esnasında aylık taksitlerinizin diğer aylık harcamalarınızdan sonra ödeyebileceğiniz bir rakam olmasıdır.