06.01.2014 tarihinde meclise sunulan 5651 sayılı internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yolu ile işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkındaki kanunda da değişiklikler yapan torba kanun meclise sunuldu. TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonu, birçok kanunda değişiklik yapan “torba yasa tasarısını” benimsedi. Tasarıda 20 ye yakın madde bilişimle alakalı.
Önümüzdeki günlerde genel kurula gelecek tasarıdaki düzenlemeye göre 5651 sayılı internet yayınlarını düzenleme ile ilgili kanuna genişleme getiren teklifte öne çıkan konular şu şekilde sıralanabilir:
- Yer Sağlayıcı, Hukuka Aykırı İçeriği Yayından Çıkaracak,
- Erişim Sağlayıcılar Çatı Örgüt Kuracak,
- Erişime engel ile ilgili karar 48 saatte verilecek,
- Yayınların yayılması 4 saatte engellenecek,
- TİB gerekirse erişim engelleyebilecek,
- İnternet kafeler de kayıtlar belli süre saklanacak,
- Yükümlülükleri İhlal Edenlere Ceza,
- Siber Güvenlik Kurulu Kurulacak.
Yer Sağlayıcı, Hukuka Aykırı İçeriği Yayından Çıkarmakla Yükümlü Olacak
- Yer sağlayıcı, yer sağladığı hukuka aykırı içeriği, haberdar edilmesi halinde yayından çıkarmakla yükümlü olacak. Yer sağlayıcı, yer sağladığı hizmetlere ilişkin trafik bilgilerini 1 yıldan az ve 2 yıldan fazla olmamak üzere yönetmelikte belirlenecek süre kadar saklamakla ve bu bilgilerin doğruluğunu, bütünlüğünü ve gizliliğini sağlamakla yükümlü olacak.
- Yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya bu düzenlemedeki yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcı hakkında Başkanlık tarafından 10 bin TL’den 100 Bin TL’ye kadar idari para cezası verilecek.
- Erişim sağlayıcı, erişimi engelleme kararı verilen yayınlarla ilgili olarak alternatif erişim yollarını engelleyici tedbirleri almakla yükümlü olacak.
Erişim Sağlayıcıları Birliği Kurulması
Birlik, merkezi Ankara olacak. Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında yetkilendirilen tüm internet servis sağlayıcıları ile internet erişim hizmeti veren diğer işletmecilerin katılmasıyla oluşan ve koordinasyonu sağlayan bir kuruluş olacak.
- Birliğin gelirleri, üyeleri tarafından ödenecek ücretlerden oluşacak,
- Alınacak ücretler, birliğin giderlerini karşılayacak miktarda belirlenecek,
- Süresinde ödenmeyen ücretler birlikçe kanuni faizi ile birlikte tahsil edilecek,
- Birliğe üye olmayan internet servis sağlayıcıları faaliyette bulunamayacak.
Erişim Sağlayıcılar Birliği, internet servis sağlayıcıları ile erişim hizmeti veren işletmecilerin en az dörtte birinin katılımıyla imzalanan birlik tüzüğünün uygun bulunmasının ardından faaliyetlerine başlayacak.
Yayınların Yayılması 4 Saatte Engellenecek
İnternet sitelerine erişim sağlayan şirketler ‘Erişim Sağlayıcıları Birliği’ adıyla bir çatı örgüt oluşturacak. TİB (Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı) veya Ulaştırma Bakanlığı ‘Kapatın’ talimatını bu çatı örgüte verecek. Kapatma kararı 4 saat içinde uygulanmazsa çatı örgüte ceza verilecek.
TİB Gerekirse Erişim Engelleyebilecek
TİB‘e de internet siteleri için yetki veriliyor. Türkiye’de mevcut durumda internet siteleri ancak mahkeme kararıyla kapatılabilirken ilgili teklifte bu yetkinin TİB Başkanı‘na verilmesi yer alıyor. Düzenleme yasalaşırsa, TİB (Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı) Başkanı, mahkeme kararı olmadan siteleri kapatabilecek.
İnternet Kafelerde Kayıtlar Belli Süre Saklanacak
Tasarıya göre internet kafeler de ticari amaca bakılmaksızın suç oluşturabilecek içeriklere erişimin engellenmesi ve kullanıma ilişkin erişim kayıtlarının tutulmasına ilişkin yönetmelikle belirlenen tedbirleri almak zorunda. İhlal durumunda toplu kullanım sağlayıcılarına mülki amir tarafından uyarma, 1.000 – 15.000 lira arasında idari para cezası veya 3 gün ticari faaliyetlerden men cezası verilebilecek.
Yükümlülükleri İhlal Edenlere Ceza
Ticari amaçla olup olmadığına bakılmaksızın bütün internet toplu kullanım sağlayıcılar, konusu suç oluşturan içeriklere erişimin engellenmesi ve kullanıma ilişkin erişim kayıtlarının tutulması hususlarında bu düzenlemede belirtilen yükümlülükleri ihlal eden ticari amaçla toplu kullanım sağlayıcılarına, ihlalin ağırlığına göre
- Uyarma,
- 1.000 Türk Lirasından – 15.000 Türk Lirasına kadar idari para cezası verme veya
- Üç güne kadar ticari faaliyetlerini durdurma müeyyidelerinden birine karar vermeye mahalli mülki amir yetkili olacak.
– İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ve özel hayatının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlar; içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebilecek ya da doğrudan sulh ceza hakimine başvurarak içeriğe erişimin engellenmesini de isteyebilecek.
– İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hakim bu maddede belirtilen kapsamda erişimin engellenmesine karar verebilecek.
– Hakim; yalnızca kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, v.b şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle kararını verecek. Hakimin URL adresi belirtilerek içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle ihlalin engellenemeyeceğine kanaat getirmesi halinde, gerekçesini de belirtmek kaydıyla, internet sitesindeki tüm yayına yönelik olarak erişimin engellenmesine de karar verebilecek.
– Sulh ceza hakiminin kararını, şartlara uygun olarak ve süresinde yerine getirmeyen sorumlu kişi, 500 günden 3 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
Siber Güvenlik Kurulu Kurulacak
- Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, ulusal siber güvenliğin sağlanması amacıyla politika, strateji ve hedefleri belirleyecek; kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere yönelik siber güvenliğin sağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyecek.
- Siber güvenlikle ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından alınacak önlemleri belirlemek, hazırlanan plan, program, rapor, usul, esas ve standartları onaylamak ve bunların uygulanmasını ve koordinasyonunu sağlamak amacıyla Siber Güvenlik Kurulu kurulacak. Kurulun çalışma esasları Başbakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek
Yasaya İtiraz Edenler Neden İtiraz Ediyor
- Uygulamaya hazırlık dönemi bile tanınmadan ilgililerin görüşleri ve önerileri alınmadan tüm toplumu ilgilendiren bir yapılanma siyasi sansür yanında uygulama sorunları da getirecektir.
- Hosting firmaları; Erişim Sağlayıcıları Birliği ismindeki bir kuruluşa istisnasız üye olmak zorunda olup, müşterilerinin her tür bilgisinin günlüğünü tutmak zorunda olacaklar ki buda kullanıcıların kişisel bilgi güvenliğini yok edebilecek.
- Sağlayıcılar, TİB’in(Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı) istediği her bilgiyi mahkeme kararı olmaksızın vermekle yükümlü olacak. Bu TİB in bağlı olduğu birimden dolayı siyasi etki altında kalmasına sebep olacaktır.
- Erişim Sağlayıcılar Birliği‘nin tek elden internetin takibi ve dinleme için kullanılabilme imkanı verecek.
- Erişimin engellenmesinde içeriği sağlayanlar yerine “servis sağlayıcılar” la bir birlik oluşturulması doğru bulunmuyor.
- Üye olunması zorunlu tutulan Erişim Sağlayıcılar Birliğinin masraflarını da üyelerin ödemesi isteniyor. Servis sağlayıcı firmaların büyük bölümü İstanbul merkezli ve Erişim Sağlayıcılar Birliğinin merkezi Ankara olacak. Servis sağlayıcıların bu zorunlu masrafları son kullanıcıya yansıtmasının kaçınılmaz olacağından kullanım ücreti gibi bedeller artacak.
- TİB Başkanının soruşturulabilmesi için Bakandan, personelin soruşturulabilmesi için TİB Başkanından izin alınması gerekecek ki bu da kurumun tarafsız olmasını engelleyecek.
- Birlik nedeniyle yükümlülük altına giren servis sağlayıcıları, sorun çıkaracağını düşündüğü içerikleri ilk baştan “sansürlemeye” yönlendirebilir. Bu da “servis sağlayıcıları” sansüre iter.
- Bireysel kullanıcılar; bir internet sitesi üzerinden hak ihlaline uğradığı tespit edilen kişiler yine aynı internet sitesi üzerinde 1 hafta süreyle tekzip yayınlamasını talep edebilecek. Tabi bu durum Twitter gibi ortamlarda olduğunda bu tekzip işleminin nasıl takibinin yapılacağı sorun olacak