İşletmelerin aktifine kayıtlı amortismana tabi iktisadi kıymetlerinin, finansal kiralama şirketlerine satıldıktan sonra tekrar geri kiralanması işlemine sat ve geri kiralama denir. Bu şekilde satış ve kiralama işlemi ile finansal kiralama şirketine satışı gerçekleştirilen iktisadi kıymetler, kiralama süresi sonunda tekrar kiracıya devredilmektedir. Kurumlar vergisi mükellefleri için 6495 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 12.07.2013 tarihinde kabul edilmiş ve 02.08.2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun ile işletmelerin aktifinde yer alan iktisadi kıymetlerin finansal kiralama şirketlerine satılıp geri kiralanması ile Katma Değer Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Tapu harcı yönünden büyük avantajlar sağlanmaktadır.
Söz konusu kanunun 29. maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17. (Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar ) maddesinin 4. fıkrasına “21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında; finansal kiralama şirketlerince bizzat kiracıdan satın alınıp geriye kiralanan taşınmazlara uygulanmak üzere ve kiralamaya konu taşınmazın mülkiyetinin sözleşme süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile kiralanmaya konu taşınmazların kiralayana satılması, satan kişilere kiralanması ve devri” açıklaması eklenmiştir.
Bu düzenleme ile Finansal Kiralama şirketlerine “sat ve geri kirala” kapsamında yapılacak teslimler KDV’den istisna tutulmuştur.
Yine aynı kanunun 42. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5. (İstisnalar) maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin 1. paragrafındaki parantez içi hükmü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Taşınmazların; kaynak kuruluşlarca, kira sertifikası ihracı amacıyla varlık kiralama şirketlerine satışı ile 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri alınması şartıyla, finansal kiralama şirketlerine satışı ve varlık kiralama ile finansal kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar için bu oran % 100 olarak uygulanır ve bu taşınmazlar için en az 2 tam yıl süreyle aktifte bulunma şartı aranmaz. Ancak söz konusu taşınmazların; kaynak kuruluş, kiracı veya sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilememesi hali hariç olmak üzere, varlık kiralama veya finansal kiralama şirketi tarafından 3. kişi ve kurumlara satılması durumunda, bu taşınmazların kaynak kuruluşta veya kiracıdaki varlık kiralama veya finansal kiralama şirketine devirden önceki kayıtlı değeri ile anılan kurumlarda ayrılan toplam amortisman tutarı dikkate alınarak satışı gerçekleştiren kurum nezdinde vergilendirme yapılır.”
Bu düzenleme ile Finansal Kiralama şirketlerine “sat ve geri kirala” kapsamında yapılacak teslimlerden doğacak kazançların % 100 ’ü, 2 yıl aktifte bulunma şartı olmaksızın kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.
Sat ve Geri Kirala ile Sağlanan Avantajlar
- İşletme hali hazırda sahibi olduğu bir gayrimenkulü gerçek piyasa değeri üzerinden nakit olarak sattığından kasasına nakit girişi sağlayacaktır.
- KDV kanununun 17. maddesinin 4. fıkrası hükmü gereği satış KDV’den istisna tutulacaktır. Böylece KDV yükümlülüğü doğmamaktadır.
- Kurumlar Vergisi Kanununun 5. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin 1. paragrafındaki parantez içi hükmü gereği, satış kazancının tamamı kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır.
- Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 37. maddesinin 2. fıkrası gereği, satıp geri kiralama yöntemi ile yapılan kiralama sözleşmeleri kapsamında kiralanan taşınmazların sözleşme süresi sonunda kiracı adına tapuya tescili tapu harcından müstesnadır.
- Yapılacak satış sonucu: satış kazancı kadar tutar şirket aktifini yükseltecek, satış kazancının tamamı, satışın yapıldığı yılı izleyen 5. yılın sonuna kadar bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında tutulacağından, öz kaynaklarda aynı oranda artacaktır.
Nevzat Bey, merhaba;
Gerçekten çok güzel bir konuya değinmişsiniz.Son günlerde güncel olan “İslami Finans araçlarından biri olan sukuk” konusunu bir daha hatırlamış oldum.
Teşekkürler…
burda şirketlerin kazancını anladım ev sahibinin kazancı ne olacak onu anlamadım.birde bu firma sözleşme süresi içinde iflas ederse mülkün durumu ne olacak bu konu bilginiz varmı
Hikmet bey bu zaten şirketler için bir avantaj bireysel değil firma karşılığını aldığı gayrimenkülü leasıngden kiralarken bir leasıng sözleşmesi imzalamakta bu sözleşme ile mülk leasıng firmasına ait olduğu için iflas vs durumlarında gayrimenkul satılabilir
güzel bir yöntemmiş