Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
İyi günler ben iş yerimde aile dostu diye bildiğim karı-koca (bunlar resmi olarak evli gözükmüyorlar) işe aldım sigortaları tam olarak yattı bazı durumlardan ki bunlar;
Maaşların geç ödenmesi (5 günlük gecikme ile)
Konumları ile aynı konumdaki çalışanları kıskanma
Geçinememe sebeplerden çalışma esnasında diğer çalışan bir kaç personel ile işi bırakıp sözlü olarak alacaklarını isteyip gittiler. Ben de istifa dilekçesi yazmalarını söyledim kabul etmediler sonra alacaklarını hesaplayıp bunlara imzalatarak verdim. Çıktıkları gün iş kur a şikayette bulunmuşlar sağ da solda Şahsım ve iş hakkında konuşuyorlar bunlar için ne yapmam gerekir.
Saygılarımla
Samet K.
Merhaba Samet Bey,
4857 Sayılı İş kanunumuzun 32. Maddesi işverenin maaş yükümlülüklerini anlatmaktadır. Burada;
“Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.”denmektedir.
Yine 4857 Sayılı İş kanunumuzun 8. Maddesinde “Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür” demekte.
Yine 4857 Sayılı İş kanunumuzun 34. Maddesinde “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.”demektedir.
Yukarıda iş kanunumuzdan alıntı yaptığım maddelerini incelediğimizde personelinize maksimum 5 gün geç maaş ödemeniz işçiye iş akdi feshi yetkisini vermez.
Diğer taraftan iş kanunumuzun işveren tarafından haklı sebeple iş akdinin feshi halini anlatan 25. Maddesinin II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri bölümünde
b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.”işverenin haklı sebeple hizmet akdini fesih hakkı verir.
Sorunuzda çalışanlarınıza alacaklarını ödediğinizi yazmışsınız fakat bunların neler olduğunu yazmamışsınız eğer kıdem tazminatı da bu ödemeler içinde ise bu maddeye istinaden işlem yapamazsınız fakat kıdem tazminatlarını ödemediyseniz yukarıda bahsettiğim iş kanununun 25. Maddesindeki açıklamaya istinaden çalışanlarınızın işi terk edişlerini bir tutanakla tespit edip noter vasıtası ile iş akitlerini fesih etmenizi öneririm bu ileride sizden kıdem tazminatı taleplerine engel olacaktır.
Sorunuzda Eski çalışanlarınızın iş ve şahsınızın hakkında konuşmalarından bahsetmişsiniz bu konuda Anayasanın Düşünce ve fikir hürriyetinin kısıtlanabileceği haller 26. maddesinin 2. fıkrasında …. “Başkalarının şöhret veya haklarının, özel ve aile hayatlarının yahut kanunun öngördüğü meslek sırlarının korunması veya yargılama görevinin gereğine uygun olarak yerine getirilmesi amaçlarıyla sınırlanabilir.” şeklinde tanımlanmıştır.
Buda size anayasal olarak sağlanan hakkınızı kullanma yetkisi verir. İşinize ve şahsınıza zarar veren sözler sebebi ile ilgili çalışanlarınız hakkında Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunup cezalandırılmasını isteyebilirsiniz. Yalnız şunu unutmayın hukukumuzda temel bir karine vardır iddia eden ispatlamak zorundadır. Tarafınıza yapılan söylevleri şahitler ile ispatlama yükümlülüğü size aittir fakat burada önemli bir hususu hatırlatmak isterim Bu konular bildiğiniz gibi bir bölümü hukuki konular olduğu için bir hukukçuya danışmanızda fayda var.
Son olarak sorunuzda iş kura şikayet edildiğinizi yazmışsınız şikayet ne diye edilmiş yazmamışsınız. Şikayet Çalışma bakanlığına yapılmış olabilir mi? Eğer Çalışma bakanlığı il müdürlüğüne bir şikayet yapılmış ise iş müfettişleri şirketinizden şikayet konusu personelim ücret bordroları maaş ödendiklerini talep edecektir. İşten çıkarmanın haklı sebeple mi yapıldığı ücret ve diğer ödemelerin yapılıp yapılmadığını kontrol edecektir. Sorunuzdan anladığım kadarı ile ödemelerinizi yapmışsınız bunları doğru şekilde belgelemeniz ve düzenli tutulmuş muhasebesel bilgileriniz var ise şikayetten korkmanıza gerek yok
4857 Sayılı İş kanunumuzun 32. Maddesi işverenin maaş yükümlülüklerini anlatmaktadır. Burada;
“Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.”denmektedir.
Yine 4857 Sayılı İş kanunumuzun 8. Maddesinde “Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür” demekte.
Yine 4857 Sayılı İş kanunumuzun 34. Maddesinde “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.”demektedir.
Yukarıda iş kanunumuzdan alıntı yaptığım maddelerini incelediğimizde personelinize maksimum 5 gün geç maaş ödemeniz işçiye iş akdi feshi yetkisini vermez.
Diğer taraftan iş kanunumuzun işveren tarafından haklı sebeple iş akdinin feshi halini anlatan 25. Maddesinin II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri bölümünde
b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.”işverenin haklı sebeple hizmet akdini fesih hakkı verir.
Sorunuzda çalışanlarınıza alacaklarını ödediğinizi yazmışsınız fakat bunların neler olduğunu yazmamışsınız eğer kıdem tazminatı da bu ödemeler içinde ise bu maddeye istinaden işlem yapamazsınız fakat kıdem tazminatlarını ödemediyseniz yukarıda bahsettiğim iş kanununun 25. Maddesindeki açıklamaya istinaden çalışanlarınızın işi terk edişlerini bir tutanakla tespit edip noter vasıtası ile iş akitlerini fesih etmenizi öneririm bu ileride sizden kıdem tazminatı taleplerine engel olacaktır.
Sorunuzda Eski çalışanlarınızın iş ve şahsınızın hakkında konuşmalarından bahsetmişsiniz bu konuda Anayasanın Düşünce ve fikir hürriyetinin kısıtlanabileceği haller 26. maddesinin 2. fıkrasında …. “Başkalarının şöhret veya haklarının, özel ve aile hayatlarının yahut kanunun öngördüğü meslek sırlarının korunması veya yargılama görevinin gereğine uygun olarak yerine getirilmesi amaçlarıyla sınırlanabilir.” şeklinde tanımlanmıştır.
Buda size anayasal olarak sağlanan hakkınızı kullanma yetkisi verir. İşinize ve şahsınıza zarar veren sözler sebebi ile ilgili çalışanlarınız hakkında Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunup cezalandırılmasını isteyebilirsiniz. Yalnız şunu unutmayın hukukumuzda temel bir karine vardır iddia eden ispatlamak zorundadır. Tarafınıza yapılan söylevleri şahitler ile ispatlama yükümlülüğü size aittir fakat burada önemli bir hususu hatırlatmak isterim Bu konular bildiğiniz gibi bir bölümü hukuki konular olduğu için bir hukukçuya danışmanızda fayda var.
Son olarak sorunuzda iş kura şikayet edildiğinizi yazmışsınız şikayet ne diye edilmiş yazmamışsınız. Şikayet Çalışma bakanlığına yapılmış olabilir mi? Eğer Çalışma bakanlığı il müdürlüğüne bir şikayet yapılmış ise iş müfettişleri şirketinizden şikayet konusu personelim ücret bordroları maaş ödendiklerini talep edecektir. İşten çıkarmanın haklı sebeple mi yapıldığı ücret ve diğer ödemelerin yapılıp yapılmadığını kontrol edecektir. Sorunuzdan anladığım kadarı ile ödemelerinizi yapmışsınız bunları doğru şekilde belgelemeniz ve düzenli tutulmuş muhasebesel bilgileriniz var ise şikayetten korkmanıza gerek yok
