Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
7440 Sayılı Yasa ile birçok alanda düzenleme yapıldı daha önceki makalelerimizde detaylarını açıklamıştık. Bu makalemizde sorulan sorulara cevap olması amacı ile yazdık okuyanlara faydalı olmasını dilerim.
Yasa kapsamında;
- Kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılması
- İhtilaflı alacakların tasfiyesi
- Matrah ve vergi artırımı
- İşletme kayıtlarının düzeltilmesi,
- Diğer düzenlemeler de yer alıyor.
Gelir İdaresi Başkanlığının (www.gib.gov.tr / ivd.gib.gov.tr) internet adresinden kullanıcı kodu ve şifre, e-Devlet şifresi ya da anında kayıt olarak veya e-Devlet (www.turkiye.gov.tr) üzerinden İnteraktif Vergi Dairesine giriş yaparak, bağlı olduğunuz vergi dairenize şahsen veya posta yoluyla, diğer vergi daireleri aracılığıyla da yapılabilecektir.
Mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve kanuni temsilciler gibi amme borçlusu sayılan kişiler sorumlu oldukları tutarlar dikkate alınarak ilgili vergi dairesine yazılı başvuru yapabilirler. Dolayısıyla bu kişilerin Gelir İdaresi Başkanlığının internet adresi ve e-Devlet üzerinden başvurmaları mümkün bulunmamaktadır. Birden fazla vergi dairesine borcu olanlar, her bir vergi dairesi için ayrı ayrı başvuracaklardır. Borçlular, kapsama giren toplam borçları için başvurabilecekleri gibi talep ettikleri dönem ve türler açısından da Kanun’dan yararlanabileceklerdir. Ancak, motorlu taşıtlar vergisi mükelleflerinin, her bir taşıt itibarıyla hesaplanacak toplam borç tutarı için başvuruda bulunmaları zorunludur. Kesinleşmiş borçlar için elektronik ortamda başvuruda bulunan borçluların, yararlanmak istedikleri borçlarla ilgili takibe yönelik devam eden, davalardan vazgeçtiklerini gösterir ıslak imzalı dilekçelerini başvuru süresi içinde ilgili vergi dairesine vermeleri gerekmektedir. Yazılı olarak yapılan başvuruların (elektronik ortamda yapılması zorunlu olan beyan ve bildirimler hariç), taahhütlü posta veya APS ile gönderilmesi hâlinde postaya verildiği tarih, adi posta ile gönderilmesi hâlinde ise tahsil dairesinin kayıtlarına intikal ettiği tarih başvuru tarihi olarak dikkate alınacaktır. Diğer taraftan, başvuruların e-Devlet (www.turkiye.gov.tr) veya Gelir İdaresi Başkanlığının (www.gib.gov.tr) internet adresi üzerinden yapılması hâlinde, başvuru tarihi elektronik ortamda başvurunun yapıldığı tarih esas alınacak.
Düzenlemeyle Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen alacaklardan vadesi 31 Aralık 2022’den önce olduğu halde 1 Ocak 2023 itibarıyla ödenmemiş ve tüm tahsil daireleri itibarıyla asli ve feri toplamı 2 bin lira ve altında bulunanların tahsilinden vazgeçilecek. Bu kapsamda terkin işlemlerinde amme borçlusu adına tahakkuk etmiş borçlar esas alınacak borçlunun müteselsil sorumluluk veya ikincil sorumluluklar kapsamında ödemesi gereken tutarlar dikkate alınmayacak. Ayrıca 2 bin liralık tutarın tespitinde 1 Ocak 2023’te vergi dairesi kayıtlarında bulunan tutar esas alınarak terkin işlemleri gerçekleştirilecek. Bu tutarın tespitinde 1 Ocak 2023 itibarıyla tahsil dairesi kayıtları esas alınacak. Tahsilinden vazgeçilen alacaklar ile ilgili açılmış davalar, alacaklı tahsil dairesinin alacağın terkin edildiğine ilişkin bildirimi üzerine mahkemesince sonlandırılacak. Düzenlemenin yayımı tarihinden önce ödenmiş olan tutarlar iade edilmeyecek. SGK’nin iş kazası, meslek hastalıkları gibi sebeplerle işverene rücu edilen alacakları ve emekli aylıklarından yersiz ödenenlerden kaynaklı alacaklarına karşılık olarak sattıkları ürün bedellerinden kesinti yapılmak suretiyle SGK’ye ödenmesi gereken prim alacakları yapılandırılabilecek. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamından çıkarılan iş yerlerine ilişkin olup ödeme süresi 31 Aralık 2020 veya önceki bir tarih olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 500 lirasını aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı feri alacaklardan tutarı 10 bin lirayı aşmayanların tahsilinden vazgeçilecek.
Dava konusu olan tarhiyatlar, idari para cezaları ve ecrimisillere karşılık düzenlemenin yayımı tarihinden önce ödeme yapılması halinde ödenen bu tutarlar, ilk derece mahkemesinde devam eden davalar ile ilk derece mahkemesince daha önce verilmiş terkin kararlar için kesinleşmemiş ve dava safhasında bulunan alacaklara yönelik hükümlerden yararlanılmak üzere yapılan başvurular üzerine nakden veya mahsuben iade edilebilecek. Öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak. Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilen ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüpleri ile düzenleme kapsamında belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca ödenmesi gereken tutarlar, aylık dönemler halinde azami 120 eşit taksitte ödenebilecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, SGK, il özel idareleri, belediyeler ve YİKOB’Iara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31 Mayıs 2023’e kadar, diğer taksitlerini ise bu tarihi takip eden aylık dönemler halinde azami 48 eşit taksitte ödeyebilme şartı aranacak. Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak, feri alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek. Bu durumda idari para cezalarından yüzde 25 indirim yapılacak, yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece feri alacaktan ibaret olması halinde feri alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranlan esas alınarak hesaplanacak tutardan yüzde 50 indirim yapılacak. İlgili maddelerde yer alan azami süreler aşılmamak kaydıyla bu düzenlemeye göre yapılandırılan borçlar 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödenebilecek. Borçlular, ödeme seçeneklerinden birini başvuru sırasında tercih edecek.
Evet. Borçların, kredi kartıyla peşin ya da taksitle ödenmesi mümkündür. Kredi kartıyla ödemeler Başkanlığın www.gib.gov.tr internet adresinde yer alan interaktif vergi dairesi uygulamasından yapılabilecektir. Kredi kartıyla ödeme yapıldığında, işlem tarihi itibarıyla borç ödenmiş olacaktır. Birinci ve ikinci taksitlerin ödeme sürelerinde yapılması koşuluyla kalan taksitlerden bir takvim yılında en fazla üç taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde düzenleme hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacak. Hesaplanan tutarların taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar 12 eşit taksit için 1,09; 18 eşit taksit için 1,135; 24 eşit taksit için 1,18; 36 eşit taksit için 1,27; 48 eşit taksit için 1,36 katsayısı ile çarpılacak, bulunan tutar taksit sayısına bölünerek aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacak.
Yapılandırma kapsamındaki alacaklara yönelik zaman aşımı süreleri işlemeyecek.
Yapılandırmanın devam edebilmesi için, ilk iki taksitinin tam ve süresinde ödenmesi şarttır. Ayrıca, taksitlerden bir takvim yılında en fazla iki tanesinin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hali Kanun’un ihlal nedeni sayılmayacaktır. Bu durumda, diğer taksitler ilgili dönemlerinde ödenebilecektir. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarları ise en geç son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde ilk taksiti) izleyen ay sonuna kadar ödenecek ve ödemede gecikilen süre için gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Borç yapılandırmasından yararlanmak isteyenler, 30 Nisan 2023’e kadar ilgili idareye başvuracak. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, SGK, il özel idareleri, belediyeler ve YİKOB’Iara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31 Mayıs 2023’e kadar, diğer taksitlerini ise bu tarihi takip eden aylık dönemler halinde azami 48 eşit taksitte ödeyebilme şartı aranacak. Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak, feri alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek. Bu durumda idari para cezalarından yüzde 25 indirim yapılacak, yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece feri alacaktan ibaret olması halinde feri alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranlan esas alınarak hesaplanacak tutardan yüzde 50 indirim yapılacak. İlgili maddelerde yer alan azami süreler aşılmamak kaydıyla bu düzenlemeye göre yapılandırılan borçlar 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödenebilecek. Borçlular, ödeme seçeneklerinden birini başvuru sırasında tercih edecek.
