Hibe Desteği Kapsamındaki Proje Gider Esasları;
Hibe desteği verilecek proje giderlerinin;
- Yatırımcı ile akdedilen hibe sözleşmesinden sonra gerçekleştirilmesi,
- Hibe sözleşmesi ekinde sunulan tatbikat projesinde belirtilmiş olması ve hibe desteği verilecek proje giderleri kapsamında yer alması,
- Hibe sözleşmesi ekinde sunulan proje bütçesi tablosundaki hibeye esas proje giderlerinin, tüm başvurularda 13 üncü maddede belirtilen limitlerin içerisinde kalması,
- Hibe sözleşmesi ekinde sunulan iş planında öngörülen yatırım süresi içerisinde gerçekleşmesi, hibe desteği kapsamındaki giderlerin Bakanlık tarafından yayımlanan satın alma kitabında belirtilen kurallara uygun olarak gerçekleştirilmesi ve belgelere dayandırılması,gerekir.
Gider Kalemleri
Öngörülen yatırım projesinin ayrılmaz bir parçası ve projenin faaliyete geçmesi için kaçınılmaz olan bu maddede belirtilen giderler, ilgili bölümlerde belirtilen istisnalar geçerli olmak kaydıyla hibe desteği kapsamında değerlendirilir.
Yatırım uygulamalarına ait; İnşaat işleri alım giderlerine, Makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine, hibe desteği verilir.
İnşaat İşleri Alım Giderleri
- Program kapsamında hibe desteği verilecek inşaat işleri alım giderleri, projenin faaliyete geçmesi için kaçınılmaz olan inşaat işlerini kapsar.
- Yeni yatırım başvurularında hibeye esas proje gideri sadece inşaat faaliyetinden ibaret olamaz. Ancak çelik silo, soğuk hava deposu ve sera yatırımları sadece inşaat faaliyetinden ibaret olabilir.
- İnşaatın yapılma yöntemi ile kullanılacak teknolojiyi açıklayan, inşaat işleriyle doğrudan ilgili malzeme, işçilik, makine, ekipman kullanım veya iş makinesi giderlerini kapsayan ve gider türü, ölçü birimi, miktar, birim fiyat ve tutar ayrıntılarını da ihtiva eden taslak yapım şartnameleri ve uygulama aşamalarını süreleriyle birlikte gösterir bir iş programı da proje başvuruları ekinde sunulur.
- İnşaat işleriyle ilgili hazırlanan tatbikat projesi ve bu projelere ait metraj ile keşif özetlerinin imzalı suretleri incelenmek üzere hibe sözleşmesi ekinde sunulmuş olması gerekir. İnşaat işleriyle ilgili uygulama projelerini hazırlayan kişinin ilgili meslek odasına kayıtlı olması şarttır.
- Sadece yeni ve tamamlama projelerinde idari kısımlarla ilgili harcamalar “idari bina (ofisler, yemek odası, soyunma odası, tuvaleti de kapsayacak şekilde) ve bekçi kulübesi, jeneratör odası, ihata duvarı/çitler, işletme içi yollar” ve peyzaj projesi kapsamında yapılacak çevre düzenlemeleri hibeye uygun harcamalar kapsamında değerlendirilecek olup bu harcamaların toplamı hibeye esas inşaat giderinin %15’ini ve her yapı için “kazı, dolgu ve reglaj işleri” yapının toplam hibeye esas inşaat giderinin %6’sını aşamaz.
- İdareye ait personel odaları, yatakhane, yemekhane, bakıcı evi, teşhir ve satış reyonu, bekçi kulübesi idari kısım olarak değerlendirilir, bahçe duvarı, çit, tesis bahçesinin düzenlenmesi gibi bölüm ve bunlara ait giderler peyzaj projesi kapsamında çevre düzenlenmesi olarak değerlendirilir ve bu maddenin beşinci fıkrası gereği işlem görür.
- Mesken ve benzeri yapıları kapsayan proje başvuruları hibe desteği kapsamında değerlendirilmez.
- Denetim işleri ve uygulamalarda yapılması zorunlu olan tüm işlemlerin yerine getirilmesinden yatırımcılar sorumludur. Yeni tesis yatırımlarında inşaat işleri ile ilgili mevzuat gereğince alınması gerekli izin ve ruhsatlar, hibe sözleşmesi evrakları ekinde sunulmak zorundadır.
- ) Hibe sözleşmesi öncesi yatırımcının inşaat işleri ile ilgili mevzuat gereğince alınması gerekli izin ve ruhsatların temininde ek süre talep etmesi halinde, il müdürlüklerince yapılacak inceleme sonucu durumu uygun olarak mütalaa edilenler için yatırım sürelerinin bu Tebliğde belirtilen son tamamlanma tarihini geçmemesi şartı ile hibe sözleşmesi imzalaması süresine ek olarak doksan gün daha süre verilir.
- Proje bitiş süresi, mücbir sebepler hariç projelerin bu Tebliğde belirtilen son tamamlanma tarihini geçemez.
- Çelik silo, sera ve soğuk hava deposu yatırımları hariç yeni tesis ve tamamlama yatırımlarında inşaat gideri, hibeye esas proje tutarının %80’inden fazla olamaz. Kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik yatırımlarda ise inşaat gideri hibeye esas proje tutarının %20’sinden fazla olamaz. Ancak kırsal ekonomik altyapı yatırımlarına yönelik başvurularda bu oran aranmaz.
- Yenilenebilir enerji olarak jeotermal kaynağın kullanılacağı yatırımlarda kuyu maliyetinin hibe desteğinden yararlanabilmesi için elde edilen enerjinin mevcut veya bu Tebliğ kapsamında kurulacak tesiste kullanılması şarttır. Sadece jeotermal kuyu için hibe desteği verilmez.
- Yenilenebilir enerji olarak jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisi kullanacak bütün yatırım konularında yenilenebilir enerji üretimi mevcut veya bu Tebliğ kapsamında kurulacak tesisin kurulu güç üzerinden hesaplanan yıllık enerji ihtiyacının en az %51’ini en fazla %110’unu karşılayacak şekilde projelendirilmesi halinde hibe desteğinden faydalandırılır. Elde edilen enerji, mevcut veya bu Tebliğ kapsamında kurulacak tesisteki enerji ihtiyacının %110’unu aşması durumunda elde edilen toplam enerji ile tesiste ihtiyaç duyulan enerji oranlanarak hibe ödemesi yapılır. Bu oranların dışında kalan kısımlar ayni katkı olarak karşılanır.
- Yenilenebilir enerji olarak biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisi kullanarak elektrik üretecek bütün yatırım konularında enerjinin ulusal şebekeye bağlanması şarttır. Hibe ödemeleri bağlantı sözleşmesinde belirtilen kurulu güç üzerinden yapılır. Bağlantı sözleşmesinde belirtilen gücün, bağlantı izni ve ruhsatı veren kurumdan kaynaklanan sebeplerle projesinde öngörülen kurulu gücün %51’in altına düşmesi ve bu durumun da resmî belgelerle tespit edilmesi halinde, yenilenebilir enerji üretim tesisi başvurularında hibe sözleşmesi tasfiye edilerek teminat yatırımcıya iade edilir. Yenilenebilir enerji üretimi, başvuruya esas yatırım projesinin bir ünitesi ise bu durumda projede enerji ünitesine ait giderler hibeye esas proje tutarından düşürülerek yatırımın geri kalan kısmı hibe desteği kapsamında değerlendirilir.
Makine, Ekipman ve Malzeme Alım Giderleri
- Program çerçevesinde yapılacak yeni makine, ekipman ve malzeme alımları, üretimi de içeren bir proje bütününün parçası olduğu takdirde finanse edilir.
- Tamamlama ile kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyona yönelik proje tekliflerinde hibeye esas proje tutarının tamamı makine ve ekipman alım giderinden ibaret olabilir.
- Makine ve ekipman alımlarında, alım bedeli ile proje sahasına teslim giderleri, montaj giderleri tek bir alım faturası şeklinde düzenlenmesi durumunda hibe desteği verilir. Ayrı faturalandırılması durumunda sadece mal alım bedeline hibe desteği verilir.
- Trafo satın alımları hibe desteği kapsamında değildir.
- Yeni tesis ve tamamlama konusu dışında jeneratör satın alımları hibe desteği kapsamında değildir.
- Bilişim sistemleri ve eğitimi ile ilgili satın alımlar; makine, ekipman ve malzeme alım giderleri kapsamında değerlendirilir.
- Ekonomik yatırım konularında makine, ekipman ve malzeme alım giderlerine ait teknik şartnameyi, metraj ve keşfi, makine yerleşim planını ve bina büyüklüğü ile alınan makinelerin uyumlu olduğuna dair raporu hazırlayan ve tasdik eden kişilerin ilgili meslek odasına kayıtlı olması şarttır.
- Hibeye esas tutar ile ayni katkının beraber bütçelendirildiği bütün (monoblok) yapıdaki makineler ve ekipmanlar hibeye uygun giderler kapsamında değerlendirilmez ve bu tip projeler kabul edilmez.
Proje Kaynaklarından Karşılanamayacak Giderler
Proje giderlerine uygun olmayan ve hibe desteği kapsamı dışında kalan giderler şunlardır:
- Her türlü borçlanma giderleri.
- Başka bir kaynaktan finanse edilen harcama ve giderler.
- Kira giderleri.
- Kur farkı giderleri.
- Arazi, arsa ve bina alım bedelleri.
- Bina yakıt, su, elektrik ve apartman aidat giderleri.
- Ayrı faturalandırılmış nakliye, montaj giderleri.
- Bankacılık giderleri.
- Denetim giderleri.
- KDV de dâhil iade alınan veya alınacak vergiler.
- İkinci el mal alım giderleri.
- Proje yönetim ve danışmanlık giderleri.
- Makine tamir ve parça alım giderleri.
- Laboratuvar sarf malzemeleri.
- Hibeye esas tutar ile ayni katkının beraber bütçelendirildiği bütün (monoblok) yapıdaki makineler ve ekipmanlar.
- Satın alma kitabında belirtilen usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmeyen, belgelendirilmeyen ve ibraz edilmeyen her türlü satın alma giderleri, hibeye esas gider kapsamında olsa dahi hibe desteğinden karşılanmaz.
Ayni Katkılar
- Proje sahiplerinden, ortaklarından veya işbirliği yapılan kişi ve kuruluşlardan herhangi biri tarafından hibe sözleşmesi öncesi edinilmiş arazi, bina, makine ve ekipmanlar, ayni katkı olarak proje yatırım tutarına dâhil edilmez.
- Hibe sözleşmesi imzalandıktan sonra, hibeye esas proje giderleri dışında kendi kaynaklarını kullanarak yatırımcılar tarafından bina, malzeme, makine ve ekipman ile işgücüne yönelik olarak yapılacak herhangi bir katkı, yatırım süresi içerisinde tamamlanması koşulu ile ayni katkı olarak değerlendirilir. Ancak iş takvimleri ve uygulamalar sırasında bu katkıların, hibeye esas proje giderlerine yönelik kullanımlar yapılmadan önce veya eşzamanlı olarak yatırımcı tarafından tamamının gerçekleştirilmesi zorunludur. Başvuru sahipleri, bu hususları başvuru formlarında taahhüt ederler.
- Ayni katkılar hibeye esas proje giderleri kapsamında öngörülmüş satın alımlardan ayrı bağımsız ihaleler veya gerçekleşmeler şeklinde yapılır.
- Başvuru aşamasında ayni katkı olarak taahhüt edilen işlerin projede öngörülen nitelik, nicelikte ve büyüklükte gerçekleştirilmesi şarttır.
- Bu kapsamda yapılacak ayni katkılar, yatırımcının yapmakla yükümlü olduğu katkı payının yerine ikame edilemez.
Proje Başvuru Süresi
- Başvurular bu Tebliğin yayımı tarihinden( 2 Agustos başlangıç 2 Ekim 2019 bitiş) itibaren altmış gün içerisinde yapılır.
- Son başvuru tarihi bitiminde elektronik ağ başvurular için veri girişine kapatılır.
- Yapılan başvurular son haliyle işleme alınır.
Başvuracaklara sağlanacak teknik destek
Başvuracak gerçek ve tüzel kişiler, program konusunda il proje yürütme biriminden ihtiyaç duydukları bilgiyi alabilirler.Bakanlık tarafından düzenlenecek eğitim, çalıştay, bilgilendirme toplantıları ve “www.tarimorman.gov.tr” internet adresi aracılığıyla ilgililere bilgi aktarılır.
Başvurulacak Yerler
Program ile ilgilenen gerçek ve tüzel kişiler başvurularını “www.tarimorman.gov.tr” internet adresinden yaparlar.
Başvuru şekli
Proje başvuruları;
- Belirtilen yatırım konularını gerçekleştirmek amacıyla hazırlanır.
- Belirtilen niteliklere sahip gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılır.
- Bakanlık tarafından yayımlanacak uygulama rehberine uygun olarak hazırlanır.
- Hazırlanan başvuru dosyasının girişi elektronik ağ üzerinden yapılır.
- Başvurunun gerçekleşmesi için başvuru dosyasının elektronik ağ üzerinden girişinin yapılması şarttır.
- Başvuru tarihinin bitiminden sonra başvuru dosyasında hiçbir belgede ve/veya dokümanda düzeltme yapılamaz ve doküman tamamlatılamaz.
Proje Başvurularının İl Düzeyinde Değerlendirilmesi
İl Proje Değerlendirme Komisyonu
Program kapsamında, başvurusu alınan projelerin incelenmesi ve ilk değerlendirmeleri bu bölümde belirtilen kriterlere göre il proje değerlendirme komisyonu tarafından yapılır. Başvuruların, bu Tebliğe, uygulama ve değerlendirme rehberine uygun olarak il düzeyinde değerlendirilmesinden il proje değerlendirme komisyonu sorumludur.Komisyon, bu değerlendirmeleri son başvuru tarihini takiben en geç kırk beş gün içerisinde tamamlar ve görevi sona erer.
Başvurular Şu Açıdan Degerlendirilir
- Yatırım başvurularının idari uygunluk açısından incelenmesi
- Başvuru sahiplerinin, ortaklarının ve projelerin uygunluğu açısından incelenmesi
- Başvuruların ön değerlendirme kriterleri açısından değerlendirilmesi
- Başvuruların genel değerlendirme kriterleri açısından değerlendirilmesi
Hibe Başvurusunun Reddedilme Nedenleri
- Başvuruyu reddetme kararının bu maddedeki gerekçelere dayanması zorunludur:
- Başvurunun müracaat tarihinden sonra alınması.
- Başvuru sahibinin ve ortaklarının bu Tebliğde belirtilen şartlara sahip olmaması.
- Başvuruya konu faaliyetin program kapsamında olmaması.
- Sera, çelik silo ve soğuk hava depolarında yenilenebilir enerji üretim tesisleri hariç, tamamlama, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon için hibe başvurusu yapılması.
- Başvurunun uygulama için öngörülen azami süreyi aşması.
- Hibeye esas proje tutarının ve talep edilen katkının duyurulmuş olan azami miktarı aşması.
- Projenin teknik yapılabilirlik, yatırım faaliyetine uygunluk, maliyetlerin piyasa fiyatlarına uygun olmaması ve/veya yetersiz olması.
- Başvuru formu ve ekleri içindeki bütçe rakamlarının birbirleri ile tutarsız olması.
- Yatırımla ilgili başvuruda sunulan bilgi ve belgelerle yatırım konusu veya yatırım yerinin uyumsuz olması.
- Başvurunun, ön değerlendirme kriterlerine göre belirlenmiş minimum puanın altında kalması.
- Başvurunun, ön değerlendirme kriterlerine göre belirlenmiş minimum puanın üzerinde olmasına rağmen genel değerlendirme kriterlerine göre belirlenmiş minimum puanın altında kalması.
- Başvurunun elektronik ağ üzerinden yapılmamış olması.
- Başvurunun bu Tebliğ ve uygulama rehberinde belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanmaması.
- Hibeye esas proje tutarının 50.000 Türk Lirasının altında olması.
- Yatırımcının, ortaklarının; yüz kızartıcı suç işlemesi, dolandırıcılık veya yolsuzluk yapması, milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olması, Devlet sırlarını açığa vurması, Devletin şahsiyetine karşı işlenmiş suçlar ve yatırımcının profesyonel faaliyetini ilgilendiren bir suçtan kesin hüküm ve/veya idari bir karar olması.
- Program bütçesinin yetersiz olması.
- Daha önce yatırımın niteliği yeni yatırım tesisi veya kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına yönelik yatırım olarak hibe desteğinden faydalanan yatırımcının tamamlama konusunda müracaat etmesi.
- Özgün olmayan, daha önce sunulan projelerden kopyalanması suretiyle yapılan aynı tip projeler ile başvuruda bulunulması.
- Farklı gerçek/tüzel kişilerce hazırlanmış olsa dahi aynı yatırım alanlarında birbirleri ile ortak ekonomik ilişkileri bulunan veya birbirlerini tamamlayan projelerle müracaat edilmesi.
- İşletmelerin, mali bilançolarında vergi öncesi zarar görünmesi. (eksi mali bilanço)
Nihai Değerlendirme Kararı
- Nihai değerlendirme, bu maddede belirtilen hususlar dikkate alınarak merkez proje değerlendirme komisyonunca yapılır.
- Nihai değerlendirme kararı Genel Müdürlüğün onayı ile kesinleşir.
- Bakanlığın bir başvuruyu reddetme ya da hibe vermeme kararı kesindir.
Değerlendirme Sonuçlarının Açıklanması
Kesinleşen değerlendirme sonuçları Genel Müdürlükçe il müdürlüklerine yazılı olarak bildirilir. Ayrıca hibe desteğine hak kazanan başvuru sahiplerine ait proje numaraları “www.tarimorman.gov.tr” internet sitesinde yayımlanarak ilan edilir.
Tatbikat Projeleri ve Kesin Bütçelerin Hazırlanması
) Başvuru aşamasında, tatbikat projelerini hazırlamamış olan proje sahipleri hibe sözleşmesi imzalamadan önce mutlaka başvuru konusu ve amacına uygun tatbikat projelerini ve kesin bütçelerini hazırlamak, inşaat işleri ile ilgili mevzuat gereğince alınması gerekli izin, ruhsat ve onay işlemlerini tamamlamak zorundadırlar. Hibe sözleşmesi öncesi yatırımcının izin ve ruhsatların temininde ek süre talep etmesi halinde il müdürlüklerince yapılacak inceleme sonucu durumu uygun olarak mütalaa edilenler için yatırım süresi bu Tebliğde belirtilen süre içinde kalmak şartı ile hibe sözleşmesi normal süresine ek olarak doksan gün süre verilir.
Hibe Sözleşmesi
Başvuru sahipleri, kendilerine yapılan bildirimi takip eden otuz gün içerisinde il müdürlüklerine projeye esas dosya ve evraklarını teslim etmek zorundadırlar. İl proje yürütme birimince proje sahasında, projeye esas dosya ve evraklar üzerinde en fazla on beş günlük süre içinde yapacakları inceleme sonrasında, bu Tebliğe ve başvuru evraklarına göre uygunluğu tespit edilen proje sahipleri ile il müdürlüğü arasında yer tespiti ve teslim tutanağı düzenlenerek yatırımcılar hibe sözleşmesi imzalamaya davet edilir. Kendilerine yapılan bu tebligatı takip eden beş iş günü içerisinde il müdürlüğü ile hibe sözleşmesi imzalamayan başvuru sahiplerinin proje başvuruları ve bunlara ilişkin değerlendirme sonuçları iptal edilir.
Hibe Sözleşmelerinde Teminat Alınması
Hibe sözleşmesi imzalamaya hak kazanmış yatırımcı, hibeye esas proje tutarının % 3’ü tutarında süresiz limit dâhilinde banka teminat mektubunu hibe sözleşmesi ile birlikte il müdürlüğüne verir veya hibe sözleşmesinde belirtilen hibeye esas proje tutarının %3’ünü il müdürlüğü adına açılacak bir hesaba yatırır. İl müdürlüğü tarafından teminat mektuplarının teyidi alındıktan sonra, defterdarlık muhasebe müdürlüğüne muhafazası için teslim edilir.Bankadan teminat mektubu alınabilir.
Hibenin Nihai Tutarı
Hibenin azami miktarı hibe sözleşmesinde gösterilir ve önerilen bütçeye dayanır. Hibe sözleşmesinde yer alan azami tutar üst limit niteliğindedir. Hibenin nihai tutarı, fiili gerçekleşmeler ve tahakkuklar sonrasında ortaya çıkar.
Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi
Proje sahibi, projeyi hibe sözleşmesi koşullarına uygun olarak icra etmediği takdirde Bakanlığın ödemeleri yapmama ve/veya hibe sözleşmesini feshetme hakkı saklıdır. Bu durumda Bakanlık, ayrıca hibe miktarını azaltabilir ve/veya hibe kaynaklarından ödenmiş olan meblağların tamamen veya kısmen geri ödenmesini talep edebilir.
Hibe sözleşmeleri devredilemez. Ancak yatırım sahibi gerçek kişinin vefatı halinde kanuni mirasçılarının talep etmeleri durumunda hibe sözleşmesi kanuni mirasçılar adına tadil edilerek uygulamalara devam edilir.
Denetim
Program kapsamında yapılan tüm işlemler Bakanlık Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı tarafından denetlenir. Bu denetimler sırasında yapılan işlemlere ait talep edilen tüm bilgi ve belgeler kendilerine sunulur.
Yaptırımlar
Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanuni faizi ile birlikte geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.
Diğer Desteklerden Yararlanma
Başvuruya esas proje için bu Tebliğ kapsamında verilecek destek dışında hiçbir kamu kurum ve kuruluşunun desteklerinden, faiz niteliğindeki destekler hariç, yararlanılamaz
Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
