Nevzat Erdağ Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Uzmanı
2015 yılında yapılacak, “Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı” 8 Nisan 2015 tarih ve 29320 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, yürürlüğe girdi.
Yayımlanan Karara göre, 2015 üretim yılında çiftçilerimize ödenecek olan mazot, gübre ve toprak analizi desteği, tarım havzaları üretim ve destekleme modeline göre fark ödemesi desteği, hayvancılık desteklemeleri, yem bitkileri desteklemesi, yurt içi sertifikalı tohum ile sertifikalı fidan ve standart fidan kullanım ve üretim desteği, çiftlik muhasebe veri ağı sistemi katılım desteği, organik tarım ve iyi tarım desteği, tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri desteği, biyolojik ve bioteknik mücadele desteği ve araştırma ve geliştirme projeleri desteğine ilişkin miktarlar belirlenmiştir.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından çiftçi kayıt sistemine dahil olan çiftçilere 2015 yılında yapılacak tarımsal desteklemelerden faydalanabilmeleri için, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili kayıt sistemlerine dahil olmaları ve uygulamada olan ilgili desteğe ilişkin başvuruları ile gerekli şartları yerine getirmeleri gerekiyor.
Başvuru yapmayanlar desteklerden yararlanamıyor. Bu kapsamda, çiftçilerin herhangi bir mağduriyet yaşamamaları adına, İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde ilgili kayıt sistemlerine kayıtlarını ve güncellemelerini yapmalarının yanı sıra, ilgili desteklemeye ait tebliğ doğrultusunda istenen evraklarla başvurmaları gerekiyor. Başvuruda bulunmayan çiftçilerin söz konusu desteklemelerden faydalanmaları mümkün olmayacaktır.
Resmi Gazetede yayımlanan tarımsal destekleme kararına göre, bu yıl Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına 2,5 TL toprak analizi desteği ile mazot ve gübre destekleme ödemesi yapılacaktır. Mazot destekleme ödemeleri için ortalama % 5, gübre destekleme ödemeleri için de % 10 artış sağlandı. Peyzaj ve süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanlarında dekar için 3,3TL mazot, 4,75 TL de gübre desteği verilecektir. Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze ve meyve alanlarında dekar için 4,85 TL mazot, 6,6TL gübre, yağlı tohumlu bitkiler ve endüstri bitkileri alanları için dekara 7,9 TL mazot, 8,25 TL gübre destekleme ödemesi yapılacaktır.
Hayvancılık desteklerinde ise; Bakanlık kayıt sistemlerine ve Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Sistemi (E-Islah) veri tabanına kayıtlı, sütçü, kombine ve etçi kültür ırkı veya kültür ırkı melezi en az beş baş anaç sığıra sahip, ulusal düzeyde üst örgütlenmesini tamamlamış, bir hayvancılık örgütüne üye olan yetiştiricilerle, sayı şartına bakılmaksızın bakanlık kayıt sistemine kayıtlı anaç mandaya sahip olan yetiştiricilere, sütçü ve kombine ırkların anaç sığırı için soy kütüğüne kayıtlı olanlara ve etçi ırklara farklı olmak üzere, hayvan başına ödeme yapılacaktır. Anaç sığır başına ödeme birim miktarları tek işletme olarak kabul edilen, kooperatif ile birlikler hariç, 500 başa kadar tam, 501 baş ve üzeri için yüzde 50’sine karşılık gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacaktır. Birlik ve kooperatiflere üye olup, işletmesinde 500 baştan fazla hayvan bulunduran yetiştiricilere hayvan sayısı limitleri uygulanacaktır. Sütçü ve kombine ırklar ve melezleriyle etçi ırkların melezleri, her anaç sığır için 225 TL, etçi ırklar anaç sığır 350 TL, anaç mandaya 400 TL, sütçü ve kombine ırklar ve melezleri anaç sığır soy kütüğü ilavesinde 70 TL destekleme ödemesi yapılacaktır. Sürü yöneticisi istihdamı desteği uygulaması, 300 baş ve üzeri küçükbaş anaç hayvan varlığına sahip işletmelere, sürü yöneticisi istihdamı desteği işletme başına 5 bin TL ödeme yapılacaktır. Büyükbaş besi destekleme ödemesine 2015 yılında da devam edilecektir. Koyun-keçi yetiştiriciliği yapan, damızlık koyun-keçi yetiştiricileri birliklerine üye, hayvanları bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı yetiştiricilere anaç hayvan başına 22 TL ödenecektir. Ürettiği çiğ sütü süt işleme tesislerine satan birlik üyesi yetiştiricilere manda, koyun ve keçi için bakanlığın belirleyeceği dönemler ve birim fiyatlar üzerinden ödeme yapılacaktır.
Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı, arazileri üzerinde kaliteli kaba yem üretmek amacıyla yem bitkileri ekilişi yapan üreticilere, yapay çayır-mera için üretim yaptıkları ilk yıl, çok yıllık yem bitkilerinden yonca için 4 yıl ve korunga için 3 yıl süreyle tek yıllık yem bitkileri ekilişlerinde, üretim yaptıkları yıl için ürünü hasat etmeleri kaydıyla dekar başına sulu yoncada 50 TL, kuru yoncada 30 TL, korungada 40 TL, tek yıllıklarda 35 TL, silajlık tek yıllıklarda 50 TL, silajlık sulu mısırda 75 TL, silajlık kuru mısırda 35 TL, yapay çayıra 100 TL ödenecektir.
Hastalıklardan ari işletmeler için, sağlık sertifikasına sahip süt sığırı işletmelerinde bulunan damızlık boğalar dışındaki 6 aylığın üzerindeki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine 375 TL ödeme yapılacaktır. Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar tam, 501 baş ve üzeri için yüzde 50’sine karşılık gelen tutar ödenecektir. Ayrıca, Onaylı Süt Çiftliği sertifikasına sahip olan işletmelerdeki ari işletme desteği alan tüm sığırlar için ilave olarak hayvan başına 50 TL ödeme yapılacaktır.
Kararla yurt içi sertifikalı tohum kullanım destekleri de buğday ve arpa için dekar başına 8,5 TL, tritikale, yulaf ve çavdar için 6 TL, çeltik ve yer fıstığı için 8 TL, nohut, kuru fasulye ve mercimek 12 TL, susam, kanola ve aspir için 4 TL, patates için 40 TL, soya için 20 TL, korunga, fiğ, yem bezelyesi 7 TL, yonca için 10 TL olarak belirlendi. Standart bodur meyve, fidan türleri ile bahçe tesisi için dekar başına 150 TL, sertifikalı olanlar için 400 TL, standart zeytinde yağlık çeşitleri ile bahçe tesisi için dekar başına 50 TL, sertifikalı olanlar için 150 TL, sertifikalı çilek fidesi desteği için 350 TL, sertifikalı/standart Antepfıstığı anacı ile meyve bahçesi tesisi için dekar başına 100 TL, sertifikalı olanlar için de 280 TL destekleme ödemesi yapılacaktır.
Büyükbaş, küçükbaş hayvan, arı ve su ürünleri yetiştiriciliğinde organik tarım yapan çiftçilere hayvancılık desteklemelerine ilave belirlenen organik tarım destekleme ödemesi verilecektir. Bu çerçevede meyve ve sebzede organik tarım desteği dekar başına 70 TL destek belirlendi. Sebze ve meyvede iyi tarım uygulamalarına dekar başına 50 TL ödeme yapılacaktır. Bu yıl ilk defa olarak süs bitkileri ve tıbbi aromatik bitkilerde iyi tarım uygulamalarına da dekar başına 100 TL destek verilecektir. AR-GE destekleme ödemelerinin 2015-2019 dönemi içinde devamı sağlanacaktır.
